İkinci Yeni

Türk edebiyatında 1950'den sonra gelişen bir şiir akımı. Orhan Veli ve arkadaşlarının şiir anlayışına tepki olarak doğdu. Değişik imgeler, çağrışımlar ve soyutlamalarla yeni bir söyleyişin amaçlandığı akımın öncüleri arasında Cemal Süreya, Edip Cansever, Turgut Uyar, İlhan Berk ve Oktay Rifat sayılabilir. Kısaca özetlemek gerekirse, İkinci Yeni, Garip'in tam tersi bir noktadan yola çıkar. Söyleyişteki rahatlığın yerine şiir dilini zorlamayı, anlaşılırlık yerine anlamca kapalılığı, somuta karşılık soyutlamayı getirir. Halk şiirine sırt çevrilir. Öte yandan dize anlayışına, sözcüklerle oynamaya yönelinerek eski şiirle zayıf da olsa bağlantı kurulur. İkinci Yeniciler için önce biçim gelir. Akımın çıkışında gerçeküstücülüğün etkisi görülmektedir. Usu boşlayan, daha doğrusu usun mantıksal işleyişine sırt çeviren bu anlayış, İkinci Yeni'nin belirgin özelliklerindendir. Başlangıçta Garipçilerin çıkışı da gerçeküstücülüğün izlerini taşır; ama İkinci Yeniciler gerçeküstücülüğü daha bilinçli benimserler. Gerçeküstücülerin bilinç dışına yönelişlerini, düş, fantezi ve alay ögelerinden yararlanışlarını ustaca değerlendirirler. Harfçiliğin (lettrisme) etkisini taşıyan örnekleri ise, biçimsel arayışların ürünü saymak gerekir. İkinci Yeni içinde yer alan diğer şairler ise, Ece Ayhan, Metin Eloğlu, Turgay Gönenç, Sezai Karakoç, Özdemir İnce, Tevfik Akdağ, Ülkü Tamer, Ahmet Oktay, Kemal Özer, Ergin Günce, Ercüment Uçarı, Nihat Ziyalan'dır.

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi