Cemal Reşit Rey

(1904 Kudüs - 1985 İstanbul)

Ahmet Reşit Rey'in oğludur. Müzik öğrenimine küçük yaşta başladı. İlk bestesini 8 yaşında yaptı (1912). Paris'te kaldı (1913). I. Dünya Savaşı başladıktan sonra İsviçre'ye yerleşti (1914). Paris ve Cenevre konservatuvarlarında müzik öğrenimi yaptı. 1923'te İstanbul Konservatuvarı'na öğretim üyesi oldu. Tekrar Paris'e gitti (1926). Türkiye'ye döndükten sonra İstanbul Şehir Tiyatrosu için operetler besteledi. Kendi kurduğu yaylı çalgılar orkestrasını bugünkü Şehir Orkestrası hâline getirdi. "Türk beşleri" diye tanınan bestecilerden olan Cemal Reşit Rey zaman zaman İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası'nı yönetti. Yapıtlarında genellikle Türk halk müziği motiflerinden yararlandı. Halk türkülerini armonize eden ilk Türk bestecisidir. Başlıca yapıtları: Operalar: "Cem Sultan" (1923), "İki Piyano İçin Sonat" (1924), "Zeybek" (1926), "Çelebi" (1943), "Piyano İçin Fantezi" (1948), "Bir Keman Konçertosu" (1948), "Anadolu Halk Türküleri" (1956), iki yaylılar orkestrası için "II. Senfoni" (1963). Ayrıca, kardeşi tarafından yazılan "Lüküs Hayat", "Deli Dolu" gibi operetlerle de tanınmış, bu alanda son olarak "Yaygara 70" ve "Uy! Balon Dünya" "Maskara", "Hava Cıva", "Saz Caz" adlı müzikli oyunları yazmıştır.