Barok dönemde de Rönesans çalgıları kullanılmıştır. Viol adı verilen ve keman ile violonsele benzeyen, büyüklüğüne göre pes ya da tiz akort edilen yaylı çalgılar yaygındı. Tınısı, kötü yapılmış bir keman sesine benzerdi. Viol 18. yy'da İtalya'da geliştirilerek bugünki keman ailesini oluşturacaktır. Bizde ud adıyla tanınan ve kullanılan çalgı Ortaçağ'da, İspanya'ya geçen Müslümanlar tarafından Avrupa’ya tanıtılmıştı. İspanya, İtalya ve Orta Avrupa'da luth adıyla tanındı ve yaygınlaştı. İspanya ve Fransa’da olduğu gibi Almanya'da da ilk çalgı yapıtlarının luth için yazıldığını görüyoruz. Şarkılar luth eşliğinde seslendiriliyordu. Bazen de aynı şarkılar çalgı müziği biçiminde icra ediliyordu. Aria ve Canzona adı verilen şarkılar dindışı müzikte insan sesinden çalgı müziğine geçişi sağlamıştır. Aria ve canzonaların yanında yaygın olan dans parçaları, suit (demet) adı verilen yapıtlar içinde toplanmış ve icra edilmiştir. 17. yy ortalarında viol ailesi yerini keman ailesine bıraktı. Kilise koroları yanında orkestra adı verilen, en az beş keman, iki viyola, iki viyolonsel ve bir kontrabas'dan oluşan yaylı çalgı toplulukları kuruldu. Bunların yanında gerektiğinde üflemeli çalgılar da yer alıyordu. Her orkestrada mutlaka bir cembalo (clavicen, harpischord) bulunuyordu ve basso continuo (sürekli bas) diye bilinen bas partisi, cembalonun tamamlayıcı armoni imkanlarıyla destekleniyordu. İlk kez Arcangelo Corelli (1653-1713) bu topluluklar için eserler yazdı. Corelli’nin eserlerinde solo ve ripieno (beraber) olmak üzere karşıt iki unsur yer alır. Ripieno yerine büyük anlamına gelen Almanca grosso terimi de kullanılır. Bu terimlerden yararlanılarak concerto grosso formu doğmuştur. Dört bölümlü sonat planını takip eder: yavaş, hızlı, yavaş, hızlı. Bu bazen değişebilir. Corelli bazı kısa bölümleri kullanmıştır. Vivaldi ve Bach hızlı, yavaş, hızlı şeklinde üç bölümlü plana uygun olarak yazmıştır. Son bölüm karakter olarak gigue gibidir. Bunun yanında bir çalgı ve orkestra için sololu konçerto denilen bir tür doğdu. Bu türün ilk örneği Giuseppe Torelli (1658-1709) tarafından yazılmıştır. Konçerto formu Klasik ve Romantik dönemlerde daha da gelişmiştir.
Barok dönemin klavyeli çalgıları cembalo ve orgdur. Pianonun atası sayılan cembalo 16. yy’da Avrupa'da yapılmış ve 18. yy'ın ortalarına kadar kullanılmıştır. İlk kez M.Ö. 300’lerde İskenderiye'de yapılan org, Ortaçağ'da geliştirilerek kiliselerdeki dinsel törenlerde çalınıyordu. Org için toccata, füg, ricercare, fantasia türünden eserler yazıldı. Bu türlerin başyapıtları J.S.Bach’a aittir. Bu çağın sonlarında klavyeli çalgıların akortları oktavın eşit aralıklara (12 aralık) bölünmesi şeklinde gelişti.
Obua, flüt ve fagot bu dönemin nefesli sazlarıdır (çift kamışlı ve tahta üflemeli). Klarnet ve coranglais 19. yy. a kadar orkestrada kullanılmadı. Korno daha yaygındı. Trompet ve trombon henüz standartlaştırılmamıştı; trompet sadece natürel tonlarla sınırlandırılmıştı. Bu iki çalgı Ortaçağ’da düğün, şölen ve tören gibi toplantıların baş çalgısıydı. Halk meydanlarında, derebeylerinin şatolarında ya da şehirlerin kale surlarında üflemeli çalgı çalan sanatçılar akşam üzeri konserleri verirlerdi. Bu konserler için ortaçağ ve barok dönem bestecileri çok sayıda eser yazmışlardır.
16. yy sonlarına doğru İtalyan besteciler operaları için yazdıkları giriş parçalarına sinfonia adını verdiler (klasik dönemdeki senfoni ile doğrudan doğruya ilgisi yoktur). Aynı zamanda Fransa'da bu türe giriş parçası anlamında uvertür dendi. Bach ve Haendel oratoryo ve suit gibi yapıtlarının giriş parçalarına bazen sinfonia, bazen de uvertür demişlerdir. Sinfonia genellikle bir, bazen de bir kaç bölümden oluşur. Suit ise dans parçalarından oluşur.
Barok dönemde, bir ya da iki çalgıyla seslendirilen sonat ve benzeri eserlerle, birkaç çalgıyla (4'lü, 5'li, 8'li gibi küçük gruplar tarafından) çalınan eserlere ve vokal eşilikli bazı yapıtlara oda müziği denir. 15. ve 16. yy'da yalnız kilise için yapılan dinsel müzik ön planda idi. 16. yy'da madrigal adı verilen, koro için din dışı eserler yazılmaya başlandı. Aynı zamanda yine din dışı konular üzerine şarkı söylemek anlamına gelen cantare den türeyen kantat ve motetler de yazıldı ve çalgı müziği gelişti. Bunun sonunda kilise dışında seslendirilmek için yazılan eserlere İtalyanca musica da camera / oda müziği dendi. Aynı anlayış sonucu ağır ve çabuk bölümlerden oluşan, içinde füg / fugato bölümü bulunan, kilise sonatının karşıtı olan ve dans havalarından oluşan oda sonatı türü doğdu.

Kaynak