Arama

Anlam Daralması Nedir? - Tek Mesaj #1

ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
31 Aralık 2012       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Anlam Daralması
MsXLabs.org

Sözcükler, anlamda daralma ya da genişleme yoluyla başka bir anlama geçerek yan anlamlar kazanabilir. Dilde bazı sözcükler önceden pek çok kavramı veya nesneyi karşılarken zamanla bu kavram ya da nesne­lerden sadece birini karşılayacak şekilde kullanılmaya başlanır. Yani bir sözcük, eskiden anlattığı varlık, nesne ya da eylemin ancak bir bölümünü, bir türünü anlatır duruma gelebilir. Sözcüğün, zaman içinde geçmiştekinden da­ha dar bir anlamı, önceden ifade ettiği anlamın sade­ce bir bölümünü ifade eder hale gelmesine “anlam daralması” denir. Bu, genel bir anlamdan özel bir an­lama geçiş olarak da nitelendirilebilir.
Örneğin dilimizdeki;
  • Yemiş” sözcüğü eskiden “tüm meyveler” için kulla­nılırken, günümüzde bu meyve türlerinden sadece bi­ri için, “incir” için kullanılmaya başlanmıştır.
  • Davar” sözcüğü eskiden “sahip olunan mal, mülk, varlık” anlamında kullanılırken, günümüzde sadece sahip olunan küçükbaş hayvan anlamında kullanıl­maktadır.
  • Savcı” sözcüğü eskiden “sözcü, elçi, peygamber”anlamlarında kullanılırken, günümüzde sanıkları ko­vuşturan hukuk adamı anlamında kullanılmaktadır.
  • İl” sözcüğü eskiden “ülke” anlamında kullanılırken, günümüzde ülkenin bir bölümü olan “vilayet” anla­mında kullanılmaktadır.
  • Erik sözcüğü eskiden şeftali, kayısı, zerdali anlamını içerirken, günümüzde bir tür meyve anla­mında kullanılmaktadır.
Görüldüğü üzere bu sözcüklerin anlamlarında bir daralma olmuştur.

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!