İslam Dininde Namaz

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

Müslümanların, günde beş kez yapmaları dinin beş koşulundan biri olan ve dua okuyarak kıyam, rükû, sücut, kuut denilen beden durumlarını kuralınca tekrarlayarak yaptıkları ibadet.

Kuran'da salat adıyla birçok kez tekrarlanan, Müslümanlığa özgü bir tapınmadır. Müslümanlığın ilk yıllarında başlamış ve zamanla gelişerek bugünkü biçimini almıştır. Kuran'da namazın ne zaman ve nasıl kılınacağı belirtilmemiş olmakla birlikte, bu konudaki ayetlerle hadislerin karşılaştırılması sonucu, günde beş vakit olarak saptanmıştır. Yine hadislerden edinilen bilgiye göre, beş vakit namaz, Hicret'ten üç yıl önce Muhammet Peygamber miraca çıktığında farz kılınmıştır. Günlük beş vakit namazın on yedi rekâtı farz, yirmi rekâtı sünnettir. Yatsı namazından sonra kılınan üç rekât vitir namazı vaciptir. Bunların dışında cuma ve cenaze namazları farz, bayram namazları vaciptir. Ramazan geceleri kılınan yirmi rekât teravih namazı sünnettir.

Namaz kılacak kimsenin üstünün başının temiz, vücudunun (erkeklerde göbek ile diz arası, kadınlarda el ve yüz dışında her yeri) örtülü, dinî temizliğini (abdest, gusül) yapmış olması gerekir. Namaz, temiz olmak koşuluyla, her yerde, topluca (cemaatle) ya da yalnız olarak kılınabilir. Erkeklerin, camilerde topluca namaz kılmaları daha sevaptır. Topluca namaz kılanların, imamın arkasında düzenli ve doğru diziler oluşturmasına özen gösterilir. Cuma, bayram ve cenaze namazlarını yalnız erkekler kılar. Bu namazlar ancak toplulukla kılınabilir.

Muhammet Peygamber, namaza çok önem verir, onu Tanrı ile kul arasında bir söyleşi sayardı. Yeni Müslüman olanlara hemen namaz kılmayı öğretir ya da öğrettirirdi. Geceleri uyumadan önce ya da uykudan kalkıp namaz kılar, halka da, özellikle ramazan gecelerinde, gece namazları kılmalarını salık verirdi. Gece namazlarına teheccüt adı verilir. Korkulu durumlarda (düşman saldırısı, deprem, ay ve güneş tutulması vb.) Tanrı'dan yardım dilemek için, önce namaz kılınır, sonra dilekte bulunulurdu.