Ragnar Lodbrok
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ragnar Lodbrok (? - c.865?) (Eski Nors dili: Ragnarr Loðbrók) efsanevi Viking savaşçısı, Eski Nors dilinde başta Ragnarssona þáttr olmak üzere çok sayıda sagaya konu olmuştur.


Efsanelere göre hayatı

Kendiyle ilgili bir saga olan Ragnar çok tanınan bir Viking kahramanıdır. Başarılı bir komutan olan Ragnar Fransa ve İngiltere içlerine başarılı askeri seferler düzenlemiştir. Danimarka tahtına çıkmak için mücadele ederek başarılı olmuş hem Danimarka hem de İsveç kralı olmuştur. Odin'den geldiğini öne sürmüş, ünlü kadın savaşçılar Lagertha ve Aslaug ile evlenmiştir.Sagalarda oğulları başarılı savaşçılar İvar ve Björn'ün şöhreti gerisinde kalacağı korkusunun olduğu yazılır. Özellikle Fransa'da nehirleri kullanarak çok geniş çaplı bir bölgeyi yağmalamayı başarmıştır. Çok hareketli olduğundan güçlü Frank süvarisinin istediği meydan muharebelerinden kaçınmış, beklenmedik cesur seferlere girişmiştir. 9. yüzyılda çok sayıda muharebeden galip çıktıktan sonra İngiltere'de kral Ælla'ya esir düşmüş ve aşalayıcı bir şekilde yılanların olduğu bir çukura atılarak öldürülmüştür. Hayatına dair anlatılan çok sayıda efsane birbirinden çok farklı ayrıntılara sahiptir.

Geleneksel kaynaklara göre

Sagalara konu olan kişinin birden fazla tarihsel kişiliği kapsadığı düşünülmektedir. Gerçekteki Ragnar'a benzetilenlerden bir tanesi olan Vikingli korsan ve savaşçı Ragnall özellikle Fransa'ya saldırmakta ün yapmıştır. Hristiyan şehirlerine saldırırken kullandığı en önemli taktik kennteki tüm savaşçıların kilisede ayinde olduğu pazar günlerini saldırı için seçmesidir. Genellikle yüklü bir kefalet sonrasında kurbanlarını serbest bırakır, aynı yere sürekli olarak yeniden saldırarak zenginlikleri talan ederdi.

Fransa

845 yılında Ragnar güneye doğru yola çıkar. 120 gemi ve yaklaşık 5 bin Viking savaşçısıyla Sen Nehri'nden başlayarak Karolenj İmparatorluğu'nun Fransa Krallığı içindeki batı sahillerini yağmalar. Fransa'nın içlerine giren Vikingler Paris'i ele geçirir. Fransa kralı Dazlak Karl, Ragnall'a şehre zarar vermemesi için yüklü bir danegeld fidye ücreti öder. İlginç bir şekilde, sefere katılan çok sayıda Viking savaşçısının yolculuk sırasında, Ragnall'ın da seferden hemen sonra öldüğü aktarılmaktadır. Paris'ten sonra Vikingler Fransa'nın diğer bölgelerine doğru ilerlemiş ve Franklar tarafından uzun süre topraklardan atılamamışlardır. Sonraki dönemde Vikingler Rouen şehrini yerlebir edeceklerdir. Bölgeye yerleşen Vikingler'e kuzeyliler anlamında Nordmenn, Northmen, Norsemen denecektir. Tarihteki Normanlar buradan gelmektedir, yerleştikleri bölgeye de Normandiya denilmiştir.

İngiltere

Tüm kaynaklar Ragnar Lodbrok'un İngiltere'de öldüğü konusunda hem fikirdir. Ragnar'ın hangi koşullarda Northumbria kralı Ælla'nın eline düştüğü bilinmemektedir. Ragnar'ın ölüm tarihi 840 veya 865 olarak verilir. İlk tarih sagalarla eşgüdümlü olsa da 865 tarihi Ragnar'ın oğulları tarafından babalarının intikamını almak için aynı yıl düzenledikleri seferle örtüşmektedir.

Matem türküsü

Ragnar yılan dolu çukura atıldığında aşağıdaki ünlü ölüm türküsünü söylediği iddia edilir.

!!Odin'in benim için şölen masasını hazırladığını bilmek çok güzel. Yakında kıvrık boynuzlardan şarap içeceğiz. Odin'in Valhalla'sına gelen bir savaşçı şikayet etmez. Onun yanına ağzımda korku sözleriyle girmeyeceğim. Æsir beni karşılayacak. Ölüm yas olmadan gelecek. Ben de gitmek için sabırsızlanıyorum. Disir artık beni eve götür, Odin'in gönderdiği Valkürler. Æsir ile onur duyarak içkimizi yudumlayalım. Ömrümün günleri sona eriyor. Ölürken gülüyorum.

Ragnar Lodbro

Ayrıca 12. yüzyıl İskoçya kaynaklı olan Krákumál adlı şiirde de Ragnar'ın son anları anlatılır.

Geleneği

Babalarının ölüm haberini aldıklarında Ragnar'ın oğullarının davranışlarına dair çeşitli efsaneler bulunsa da bilinen gerçek İvar'ın İngiltere'ye giderek toprakları yağmaladığı ve kral Ælla'yı muharebede yenerek esir aldığıdır. Çok azap evrici bir işkence olan Blodørn ile öldürülür. Büyük bir orduyla ilerleyen Vikingler Bardney, Croyland ve Medeshampstede manastırlarına saldırır ve buradaki rahipleri öldürürler. Sefer sırasında Doğu Anglia Kralı Edmund yakalanır ve öldürülür. Bu çarpışmalar Büyük Alfred dönemindeki Anglosaksonlar ile Vikingler arasındaki savaşların başlangıcı sayılır.

Ragnar'ın Fransa içlerine düzenlediği seferler Vikinglerde gelenek haline gelmiş, topraklarını Vikinglere karşı korumak için Hristiyan olmayı kabul eden Vikinglere toprak vermek siyaseti Franklarda başlamıştır. Normandiya'da hüküm sürecek olan Rollo bu savaşçıların ilkidir.

Mitoloji

9. yüzyıldaki İsveç kralı Björn'ün saray şairi Bragi Boddason tarafından yazılan Ragnarsdrápa skald şiiri Ragnar'a atfedilse de tarihteki gerçek Ragnar ile ilişkisi yoktur.

Popüler kültüre etkileri

1958 yılında çekilen The Vikings filminde Ernest Borgnine tarafından canlandırılan Ragnar, Frank Thring tarafından canlandırılan Ælla tarafından azgın köpeklerle dolu bir çukura atılarak öldürülür. Kirk Douglas tarafından canlandırılan oğlu Einar babasının intikamını almak için yemin eder ve Northumbria'yı işgal eder.
Bilgisayar oyunu Civilization III Play the World ve Conquest eklentilerinde Ragnar İskandinavya'nın kralıdır.
Bilgisayar oyunu Civilization IV Beyond the Sword ve Warlords eklentilerinde Ragnar Viking uygarlığının kralıdır.
NFL takımlarından Minnesota Vikings takımının maskotunun adı Ragnar'dır
İngiliz yazar Bernard Cornwell'in The Last Kingdom adlı eserinde Ragnar'ın oğulları İvar ve Ubbe yer alır
2013 yılında History Channel tarafından çekilen drama Vikings'de Ragnar Lodbrok Travis Fimmel tarafından canlandırılır.