Arama

Ünlü Daralması - Tek Mesaj #8

Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
15 Aralık 2013       Mesaj #8
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Ünlü daralması, Türkçedeki ses olaylarından biri. "a, e" düz-geniş ünlüleriyle biten sözcükler "-yor" eki ile çekimlendiğinde sözcüğün son hecesinde bulunan geniş ünlüler "ı, i, u, ü" dar ünlülerine dönüşür:
sakla + yor > saklıyor
dile +yor > diliyor
kutla + yor > kutluyor
-yor ekinden önce gelen -me olumsuzluk ekindeki e ünlüsü her zaman daralır:
gelme + yor > gelmiyor
öpme + yor > öpmüyor
yazma + yor > yazmıyor
y kaynaştırma ünsüzünden önce gelen "a, e" düz-geniş ünlülerinde daralma meydana gelmez:
boyayacak
saklayacak
dileyen
kutlayalım
anlayabilir
Ancak "demek" ve "yemek" eylemlerinin gelecek zaman kipi daralmış şekilde yerleşmiştir:
de + y + ecek > diyecek
ye + y + ecek > yiyecek