ŞAPKA TARİHİNİN ZAMANLARA BÖLÜNMESİ
ŞAPKA TARİHİNİN ZAMANLARA BÖLÜNMESİ Kadınların kullandıkları aksesuarların içinde muhakkakki en büyük değişikliği gösteren şapkadır. Bir çok insanlar şapkanın kadın giyiminin eski bir buluşu olduğuna inanmazlar.bununla beraber piramitlerden çıkan kazılar bunun aksini ispat etmektedir. O zamandan beri şapka modelleri sadece memleketlere göre değil,zamanlara görede değişmiş ve ortaya tetkike değer materyaller koymuştur. Bir moda mağazasına baktığımız vakit bazı şapka modellerini çok orijinal ve enteresan olduğunu müşahade ederiz. Fakat biraz dikkatli baktıktan ve şapkaları analiz ettikten sonra bunların eski zamanlara ait modalardan alındığını anlarız. Bir çok durumlarda bu kreasyonlar yaşadıkları hayattan değil, kendini gösterme arzusundan dolayı meşhur olmuş bazı kadınların adları ile ilgilidir. Şapka tarihini 5 esas zamana ayırırız: • İLK ÇAĞ • ORTA ÇAĞ • YENİ ÇAĞ • YAKIN ÇAĞ • İSLAMİYETTEN EVVEL VE SONRA TÜRKLERDE ŞAPKA TARİHİ İLK ÇAĞ: Mısır,Yahudi,Asur,Eski Yunan,İran,Frikya,Roma ve Bizans İmparatorluğundaki kadınların giydikleri şapkalar girer. ORTA ÇAĞ: M.S. 476 da Batı Roma İmparatorluğunun yıkılışından 1453 tarihinde Doğu Roma İmparatorluğunun yıkılışına kadar olan zaman içinde kadınların giydikleri şapkalar girer. YENİ ÇAĞ: Rönesanstan, 1879 Fransız ihtilaline kadar olan zaman içinde kadınların giydikleri şapkalar girer. YAKIN ÇAĞ: Fransız ihtilalinden 20. asra kadar olan zaman içinde kadınların giydikleri şapkalar. İSLAMİYETTEN EVVEL VE SONRA TÜRKLERDE ŞAPKA TARİHİ KADIN ŞAPKALARININ TARİHİ İLK ÇAĞ: “KLAFT” Mısır’da kullanılmıştır. Halkın ve esirlerin giydikleri ve rağbette olan bu başlıklar bir parça kumaştan ibarettir. Daha yüksek tabakadan olanlar bu kumaşı üzeri kabuklarla örtülü metal bir taca tuttururlardı. Bazen kumaşı tutturdukları kısımda metal yerine yılan başı veya lotus çiçeği kullanırlardı. Kral ailesi tüylerden ve balık pullarından yapılmış daha süslü KLAFT’lar kullanırlardı. Dini kitaplardan edinilen bilgiye göre YAHUDİ kadınları, Yakup peygamber zamanında başlarına yaşmak örterlermiş. Asurlu kadınlar koyundan elde edilmiş olan fçtr şapkalar giymişlerdir “FEZ” adı verilen bu şapkalar kenarsız olup arkaya doğru düşen altın kordonlarla süslenmiştir. Birçok tarihçilerin söylediklerine göre Eski Yunanistan’da kullanılan ilk şapkalar, şaçı at kuyruk!u gibi tutan üstü işlemeli bir nevi tüldür. Daha sonraları ilah Hermes’in giydiği gibi “PETASUS” adı verilen geniş kenarlı, küçük tapali ve tepenin üstünde bir düğme bulunan şapkayı kullanmışlardır. Nihayet M.Ö. IV. Ve II. Asırlarda, “TANAGRAK” adı verilen ve zamanımızda Avrupadaki birçok müzelerde mevcut olan pişirilmiş tuğla şekillerinde görülen “THEUTRUM” isimli şapkaları kullanmışlardır. İranlı kadınlar deriden yapılmış küçük “TAMBUR” lar giyerek ve bu Tambura tutturulan bir tülle yüzü örterlerdi. Frikyada azat edilen esir kadınlar bir ucu eğik koni şeklinde bereler giymişlerdir. Fötrden yapılan bu bereler daha sonra Fransız ihtilali sıralarında hürriyet sembolü olarak kullanılmışlardır. Roma İmparatorluğunun ilk zamanlarında kadınlar “PILEO” adı verilen ve Frikya kadınlarının giydikleri bereye benzeyen fakat okadar yüksek olmayan bereler giymişlerdir. Daha sonra “CALIENDRUM” adı verilen yüksek tepeli hasır şapkalar kullanmışlardır. Hristiyanlığın başlarında avamdan olan kadınlar başlarını küçük veya büyük şal veya yaşmaklarla örterlerdi. Aynı devirlerde Roma ve Bizans İmparatorluğunun asil sınıfından olan kadınlar alın üzerinde bir banda veya taca tutturulmuş olan tülleri kullanmışlardır. Medeniyetin ilk zamanlarına ait olan şapkalar hakkında verien mülakat delillerle ispat edilmiştir. ORTA ÇAĞ: takriben M.S. 400 senesinde Roma imparatorluğunun ikiye ayrılması ile ORTA ÇAĞ başlamıştır. Bu çağda şapka modasında büyük değişiklikler olmuştur. Örgü saçların arkada topuz yapılması, tepesi düz bir takke olan ve çene altından keten kumaşla tutturulan “BERBETTE” modasını ortaya atmıştır. Bu moda, değişik memleket veya bölgelerde değişik şekiller göstermiştir. Aşağıdaki değişiklikler gibi: İtalyan,Fransız,İngiliz,Alman ufak değişiklikler gösteren bu modeller provence bölgesinde (Fransanın güney doğusunda akdeniz sahilinde) Eleanor ve Margaret2in meşhur tablolarında görülmektedir
