SULTAN İKİNCİ SELİM
Selim II (SARi)
(d. 28 Mayıs 1524, İstanbul - ö. 15 Aralık 1574, İstanbul)
Osmanlı padişahı (1566-74).
Avrupa ve Asya'da barışın egemen olduğu, Akdeniz’de OsmanlI egemenliğinin güçlendiği bir dönemde hüküm sürmüştür.
I. Süleyman'nın (Kanuni) oğludur. Annesi Hurrem Sultan'dır. İyi bir öğrenim gördü.
Ağabeyi Mehmed'in ölümü (1543) üzerine onun yerine Manisa sancakbeyliğine atandı. Babasının 1548’de İran’a karşı açtığı sefer sırasında Rumeli muhafızlığı göreviyle Edirne’ye gönderildi. Tahtın en güçlü vârisi olan Şehzade Mustafa’nın, Hurrem Sultan ile Rüstem Paşa’nın tertipleri sonucunda öldürülmesi (1553), Şehzade Cihangir'in de ölmesi üzerine, taht için öbür kardeşi Şehzade Bayezid’le rakip duruma geldi. Nahçıvan Seferi sırasında babasının yakınlığını kazandı.
Hurrem Sultan’ın ölümünden (1558) sonra iki kardeş arasındaki mücadele iyice kızıştı. I. Süleyman olası bir çatışmayı önlemek amacıyla aynı yıl Bayezid'i Kütahya’dan Amasya’ya sancakbeyi, Selim’i de Manisa’dan Konya’ya beylerbeyi olarak gönderdi. Şehzade Bayezid babasının bu kararına karşı çıkarak ayaklandı. Mayıs 1559’da Konya’da, Temmuz 1559’da da İran sınırı yakınlarındaki Saad Çukuru denen yerde Selim’e yenilerek İran’a sığındı. Daha sonra Kazvin’de oğullarıyla birlikte öldürüldü (1561). Böylece tahtın tek vârisi durumuna gelen Selim, babasının Zigetvar Seferi (Bakınız Zigetvar Seferi (Zigetvar Kuşatması) sırasında ölmesi üzerine tahta çıktı (30 Eylül 1566).
Selim bundan sonra devlet yönetimini damadı Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa’ya bıraktı. 1567’de başkaldırarak Sana’yı ele geçiren Mutahhar’ın Aden ve çevresine egemen olması üzerine Koca Sinan Paşa komutasında Yemen’e gönderilen Osmanlı ordusu, bu ayaklanmayı bastırdı (1570). 1568’de bir antlaşmayla İran’la dostluk ilişkisi kurulurken, aynı yıl Avusturya ile yapılan bir antlaşmayla da Osmanlılarrn Eflâk ve Boğdan üzerindeki egemenliği pekiştirildi. 18 Ekim 1569’da Fransız bayrağı çekmek koşuluyla tüm yabancı gemilerin Osmanlı karasularında ticaret yapmasına izin verildi.
II. Selim, Akdeniz’deki Osmanlı egemenliğini pekiştirmek, ticaret yollarının güvenliğini ve denizaşırı eyaletler arasındaki bağlantının kolaylaştırılmasını sağlamak amacıyla, Sokollu Mehmed Paşa’nın muhalefetine karşın, Venediklilerin elinde bulunan Kıbrıs’ın fethedilmesine karar verdi. 15 Mayıs 1570’te sefere çıkan Osmanlı donanması 9 Temmuz’da Girne, 9 Eylül’de Lefkoşa ve 1 Ağustos 1571’de de Magosa’yı ele geçirerek Kıbrıs’ın fethini tamamladı. Kıbrıs eyalet yapılarak İçel, Tarsus ve Sis (Kozan) sancakları buraya bağlandı. Ama OsmanlIların Kıbrıs’ı ele geçirmeleri papa, İtalya devletleri ve İspanya’nın OsmanlIlara karşı bir ittifak oluşturmasına yol açtı. Müttefik donanması 7 Ekim 1571’de İnebahtı Deniz Savaşı’nda(*) Osmanlı donanmasını ağır bir yenilgiye uğrattı. Ertesi yıl Kılıç Ali Paşa komutasında Akdeniz’e açılan Osmanlı donanması karşısında yalnız kalan Venedik barış istedi. Mart 1573’te yapılan antlaşma ile OsmanlIların Kıbrıs’taki egemenliğini tanımayı, savaş tazminatı ödemeyi ve Soporo Kalesi’ni (bugün Yugoslavya’da) geri vermeyi kabul etti.
Yıllık verginin artırılması üzerine ayaklanmış olan Boğdan voyvodası Korkunç İvan, Haziran 1574’te öldürülerek ayaklanma bastırıldı. Bu arada Osmanlı donanması 1572’de İspanyolların ele geçirdiği Tunus’u almıştı. Avusturya ile 1568’de yapılan barış antlaşmasını sekiz yıl için yenileyen II. Selim, kısa bir süre sonra öldü. İstanbul’da Ayasofya’nın avlusundaki türbeye gömüldü. II. Selim sanatçıları, bilginleri korumuş, sarayında birçok şair bulundurmuştur. Kendisi de Selimi mahlasıyla şiirler yazmıştır. Bayındırlığa önem vermiş, Mekke yollarını onartmış, çeşitli yerlerde camiler, hanlar, hamamlar, külliyeler yaptırmıştır. Yapımını 1568’de başlattığı Edirne’deki Selimiye Camisi, Mimar Sinan'ın başyapıtı olmuş, ama Selim caminin tamamlanışını (1575) göremeden ölmüştür.
Son düzenleyen Safi; 23 Eylül 2016 23:25
