Handan Sultan (1576-1605) Osmanlı padişahı I. Ahmet'in annesi, Valide Sultan ve III. Mehmet'in eşidir.
Handan Sultan 1576 yılında doğdu. Rum asıllıdır ve doğduğu zamanki ismi Helen'dir. 1603 yılında oğlu I. Ahmet 13 yaşında tahta çıkarılınca Valide Sultan oldu. 2 yıl boyunca oğlu adına bizzat Osmanlı Devletini yönetti. Kendisine Devletlu İsmetlu Handan Valide Sultan Aliyyetü'ş-şân Hazretleri olarak hitap edilirdi. Handan Sultan oğlunun çocuk yaşta tahta çıkmış olması bakımından çok güçlü bir konuma sahip olmasına rağmen hiçbir zaman kayınvalidesi Safiye Sultan veya gelini Kösem Sultan kadar güçlü olmadı. Handan Sultan'ın oğlu tahta geçtiğinde Safiye Sultan hala hayattaydı. Leslie Pierce'e göre Handan Sultan oğlu adına bizzat devleti yönetmesine rağmen ancak 1000 akçe maaş almaktayken, aynı dönemde babaanne Safiye Sultan 3000 akçe maaş alıyordu. Bu güçsüzlüğün birkaç nedeni vardı: Handan Sultan'ın eşi olan III. Mehmet hiçbir cariyesini haseki (padişahın gözdesi) düzeyine yükseltmemişti. III. Mehmet'in padişahlığı döneminde hep Safiye Sultan'ın sözü geçmişti. Ayrıca I. Ahmet çocuk yaşta tahta geçmesine rağmen babası gibi annesinin etkisi altında kalmadığını kanıtlamak konusunda çok titizdi. Kuvvetli bir kişiliği vardı. Annesinin sözünü her zaman dinlemezdi.
Handan Sultan oğlunun saltanatı sırasında fazla yaşamadı. İki yıl sonra 1605 yılında genç yaşta öldü. O yüzden de gücünü arttıracak fazla zamanı da olmadı. Aynı yıl Kösem Sultan saraya girdi ve kısa zamanda eşi I. Ahmet'in gönlünde taht kurdu. Yarım yüzyıla yakın bir süre boyunca (1605-1651) kocası, oğulları ve torununun saltanatı döneminde Osmanlı Devletine damgasını vurdu.





I. Mustafa'nın annesi (1576-1623) Osmanlı padişahı I. Mustafa'nın annesi, Valide Sultan ve III. Mehmet'in cariyelerinden biridir. Oğlunun akli dengesi bozuk olduğu için sarayda önemli bir rol oynamıştır. Ancak ismi bilinmeyen nedenlerle tarihe geçmemiştir. Bazı güvenilmeyen kaynaklarda isminin Fuldane Sultan olduğu belirtilmiştir. Abaza asıllı olduğu bilinmektedir.
I. Mustafa tahta geçtiğinde babaannesi Safiye Sultan hala hayattaydı. Safiye Sultan hem eşi III. Murat hem de oğlu III. Mehmet zamanında saray politikasında çok etkili olmuş bir Valide Sultan'dı. İki torununun da padişahlığını gördü. Osmanlı geleneğine göre padişahın babaannesi değil, annesi Valide Sultan olarak devletin en güçlü kadını oluyordu. Ancak Safiye Sultan'ın eşi ve oğlu zamanına dayanan etkinliği ve karizması iki torununun da annelerinin güçlerine gölge düşürdü. İki gelininin de eşi olan III. Mehmet tarafından haseki (padişahın eşi veya gözdesi) düzeyine yükseltilmemiş olmalarının da bunda etkisi vardı. O yüzden Safiye Sultan'ın iki gelini de (I. Ahmet'in annesi Handan Sultan ve I. Mustafa'nın annesi) oldukça güçsüz Valide Sultanlık dönemleri geçirdiler. Leslie Peirce'ye göre I. Mustafa'nın annesinin maaşı oğlu tahttan indirilir indirilmez 3000 akçeden 2000 akçeye indirmişti. Oysa Safiye Sultan oğlunun ölümünden sonra kendi ölümüne kadar düzenli olarak 3000 akçe maaş almağa devam etmişti.
I. Mustafa'nın annesi oğlunun ikinci padişahlık döneminde vefat etti.




Mahfiruz Hadice Sultan (1590-1620) Osmanlı padişahı II. Osman'ın annesi, Valide Sultan ve Sultan I. Ahmet'in eşidir.
1590 yılında doğdu. Sırp asıllıdır ve doğduğu zamanki ismi Mari'dir. Oğlu Genç Osman'ın 1618 yılında 14 yaşındayken tahta geçmesi üzerine Valide Sultan oldu. Kendisine Devletlu İsmetlu Mahfiruz Valide Sultan Ahiyat üs-şan Hazretleri unvanıyla hitap edilirdi. 1620 yılında oğlunun saltanatı sırasında öldü. 2 yıl sonra da oğlu tahttan indirilerek öldürüldü.