FARADAY (Michael)

İngiliz kimyacı ve fizikçi
(Nevvington. Surrey. bugün Southwark. 1791 - Hampton Court 1867).

Bir demirci işçisinin oğluydu. Londra'da bir kitapçı kırtasiyecide çalışmaya başladı, daha sonra bir ciltçinin yanında çırak oldu. Böylece çok sayıda kitap okuma fırsatını buldu ve özellikle kimya ve elektriğe ilgi duydu. Geceleri Davy'nin Royal institution'da verdiği derslere katıldı ve bilimsel konferansları izledi. Davy burada kendisine asistanlık görevi verdi; aynı yerde 1825'te laboratuvar müdürü, 1833'te de kimya profesörü oldu Kimyayla ilgili ilk araştırmalarında maden kömürü katranlarında benzeni buldu. Basit bir aletin içinde sıkıştırma ve sa ğutma yoluyla, çağında bilinen hemen bütün gazları sıvılaştırmayı başardı. Cersted’in buluşundan sonra, 1821 yılında elektromanyetikliği incelemeye başladı ve bir mıknatısın elektrik akımı üzerindeki etkisini gözledi; böylece Ampöre’in kuramlarını tamamlamış oldu. Bu yolla, sürekli mıknatısların etkisi altındaki bir devreyi döndürmeyi başardı ve elektrik motorunu çalıştıracak ilkeyi bulmuş oldu.

1831'de, kuşkusuz en önemli buluşunu gerçekleştirdi: mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren elektromanyetik indüklemeyi bularak dinamoların yapımını sağladı. 1833'te elektroliz kuramını ortaya koydu; olayın adını, elektrot ve iyon terimlerini ortaya attı: kenuı adını taşıyan nitelik ve nicelik yasalarını belirledi. Daha sonra elektrostatikle uğraştı, 1843'te bir elektroskopa bağlı silindir yardımıyla elektriğin korunumu ilkesini doğruladı. Etkiyle elektriklenme kuramını ortaya koydu; çukur bir iletkenin (Faraday kalesi) elektrostatik etkilere ekran oluşturduğunu gösterdi. 1846'da elektrostatik enerjinin dielektriklerde yerleştiğini buldu. Bu buluşu Maxwell'in elektromanyetiklik kuramını geliştirmesine yardımcı oldu ve elektrikle Flertz dalgaları arasındaki bağıntıları açıklamaya yaradı. Yine bu buluş, yalıtkanların özgül indükleme gücünü tanımlamayı sağladı. 1838'de elektro-ışıldama olayını ortaya koydu. 1845 tarihli son buluşları, polarize ışığın manyetik alan üzerindeki etkisi de diyamanyetikliktir.

FARADAY a. (öz. ad Faraday'dan). Elektrolizde, elektrolitin bir molünden bir değerlik koparan elektrik miktarı. (Yaklaşık 96 490 coulomb olan bu elektrik miktarı, temel elektrik yüküyle Avogadro değişmezinin çarpımına eşittir.)

Faraday akımı, nörofizyoloji ve tedavide kullanılan indükleme akımı. Bu akım, indükleme bobininin birincil devresinden geçen bir kare doğru akım dalgasıyla ikincil devrede indüklenir. Faraday uyarısı bir açma akımı ve bir kapama akımını içerir; kapama akımı ötekine göre kısa süreli, yeğinliği yüksek ve ters yönlüdür.

Faraday atklal ya da olayı, doğrusal olarak kutuplanmış bir elektromanyetik dalga, yayılma doğrultusunda statik bir bileşeni olan bir manyetik alan uygulanmış jiromanyetik bir ortamdan geçerken, bu dalganın elektriksel indükleme vektörünün yayılma doğrultusu çevresinde dönmesi.
Faraday kafaal, metal levhalardan ya da sık gözlü bir kafesten oluşan ve içerdiği hacmi, dışındaki elektrik alanıhın etkisinden korumayı amaçlayan bir tür kapalı kap.
Faraday silindiri, çapına oranla yüksekliği daha büyük olan ve bir elektroskoba bağlandığında içine konan cisimlerin elektrik yüklerinin değerim saptamaya olanak veren, oyuk, metal silindir. Faraday yasaları, elektroliz olayını belirleyen yasalar.