Arama

Marshall Planı

Güncelleme: 7 Ekim 2013 Gösterim: 22.702 Cevap: 3
nünü - avatarı
nünü
Ziyaretçi
7 Nisan 2008       Mesaj #1
nünü - avatarı
Ziyaretçi
Marshall Planı

Sponsorlu Bağlantılar

Truman Doktrini, esas itibariyle Yunanistan ve Türkiye'ye askeri yardımı öngörmüştür. Çünkü bu iki ülke, Sovyetlerin doğrudan doğruya baskısı ve tehdidi altında idi. Fakat bu sırada Avrupa'nın durumu iktisaden son derece kötüdür. Altı yıllık savaş, bütün ülkelerin ekonomik kaynaklarını tüketmiştir. Savaş, bütün ülkelerde ağır tahribat yapmıştır. Bir bakıma toplumlar açlıktan kıvranmaktadır. Ekonomileri harekete geçirecek kaynak yoktur.

Sovyet Rusya, bu durumu fırsat bilerek komünizm propagandasını şiddetlendirmişti. Komünizm propagandası, fakirliğin müsait zemininde çok etkili olmaktaydı. Sovyetler, komünist partilerinin bilhassa kuvvetli olduğu Fransa ve İtalya'yı seçmişlerdi. Bu iki ülkede komünist partilerinin kışkırtmasıyla çıkan grevler, bu ülkelerin ekonomisini felce uğratmıştı. Bu grevlerle komünist partilerinin iktidara gelmeleri amaçlanmıştı. Bu bakımdan, 1947 Eylülündeki Kominform Toplantısı'na Fransa ve İtalya Komünist Partilerinin katılması ilgi çekicidir.

Amerika, Batı Avrupa'nın bu ekonomik sıkıntılarına yardımcı olmak için her şeyi yaptı. Amerika'nın 1945 Haziranı ile 1946 sonu arasında Batı Avrupa'ya yaptığı ekonomik yardım 15 milyar dolar olmuş, fakat bu yardım, bütçe açıklarının kapanması, ithalat için kullanılması gibi, paranın verimli olmayan ve gidip de gelmeyeceği alanlara harcanmıştı. Bu işin sonu yoktu.

Bu sebeple Amerika, Avrupa'ya yapacağı yardım için başka bir formül aradı ve bu formül Dışişleri Bakanı George Marshall'ın 5 Haziran 1947 günü Harvard Üniversitesi'nde verdiği bir nutukta açıklandı. Buna göre, Avrupa ülkeleri her şeyden önce kendi aralarında bir ekonomik işbirliğine girişmeliler ve birbirlerinin eksikliklerini kendileri tamamlamalılar. Bu genel işbirliği sonunda bir açık ortaya çıktığında Amerika, bu açığın kapatılması için yardım etmeli. Bunun için de önce bir işbirliği programı yapılmalıydı.

Marshall Planı adını alan bu teklifi görüşmek üzere 27 Haziran 1947'de Paris'te bir toplantı yapıldı. George Marshall, bu planına Sovyetlerle uydularını da dahil ettiği için, Paris Toplantısı'na Sovyetler de katıldılar. ANcak yapıcı bir katkıda bulunmak için değil, sabote etmek için. Sovyetler bunu da başaramayınca 2 Temmuzda konferansı terkettiler.

12 Temmuzda İngiltere, Fransa, Belçika, İtalya, Portekiz, İrlanda, Yunanistan, Türkiye, Hollanda, Lüksenmburg, İsviçre, İzlanda, Avusturya, Norveç, Danimarka ve İsveç'in katılmasıyla toplanan 16'lar Konferansı 22 Eylülde, Amerika'ya sunulmak üzere bir Avrupa Ekonomik Kalkınma Programı hazırladı. Bu program üzerine Amerika, 3 Nisan 1948'de Dış Yardım Kanunu'nu çıkardı. Amerika, bu kanuna dayanarak daha ilk yılında 16'lara 6 milyar dolarlık bir ekonomik yardım yaptı. Bu yardımlar daha sonraki yıllarda da devam edecekti.

Dış Yardım Kanunu'nun çıkması üzerine 16 Avrupa ülkesi, 16 Nisan 1948'de Avrupa İktisadi İşbirliği Teşkilatı'nı kurdular. Marshall Planı'na karşılık Sovyetler de, uyduları ile kendileri arasındaki ekonomik münasebetleri ve işbirliğini sıkılaştırmak için Molotov Planı adını verdikleri ikili ticaret sistemini kurmuşlardır. Zira, bazı uydular ve bilhassa Çekoslovakya, Marshall Planı'na katılmak için büyük istek göstermiştir. 1948 Şubatındaki Çekoslovak darbesinde bunun da büyük rolü olduğundan şüphe yoktur.

Amerika Dışişleri Bakanı George Marshall'ın ismine karşılık, Sovyet Dışişleri Bakanı Molotov'un adını alan yeni ekonomik işbirliği sistemi, komünist uydularının Sovyet kontrolü altına daha fazla girmesinden başka bir şey değildi.


Keten Prenses - avatarı
Keten Prenses
Kayıtlı Üye
27 Şubat 2009       Mesaj #2
Keten Prenses - avatarı
Kayıtlı Üye
Marshall Planı
MsXLabs.org & Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sponsorlu Bağlantılar

250px Marshall Plan poster
"Hava ne olursa olsun birlikte hareket etmeliyiz"

Marshall Planı II. Dünya Savaşı sonrasında 1947 yılında önerilen ve 1948-1951 yılları arasında yürürlüğe konan ABD kaynaklı bir ekonomik yardım paketidir. Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 16 ülke, bu plan uyarınca ABD'den ekonomik kalkınma yardımı almıştır.

Planın mimarı olan ABD Dışişleri Bakanı George Marshall Haziran 1947'de Harvard Üniversitesinde bir konuşma yaparak Avrupa ekonomilerini tekrar kalkındırmak için çok geniş kapsamlı bir program önerdi. Marshall Planı buna katılmak isteyen her Avrupa ülkesine Amerikan mali yardımı, malzeme ve makinasını içeriyordu. Türkiye dahil, 16 Avrupa ülkesinin üyeleri 22 Eylül'de Amerika'ya sunulmak üzere bir Avrupa Ekonomik Kalkınma Programı hazırladılar. Bu program üzerine Amerika 3 Nisan 1948'de Dış Yardım Kanunu'nu çıkardı. Amerika bu kanuna dayanarak daha ilk yılında 16'lara (İngiltere, Fransa, Belçika, İtalya, Portekiz, İrlanda, Yunanistan, Türkiye, Hollanda, Lüksemburg, İsviçre, İzlanda, Avusturya, Norveç, Danimarka ve İsveç) 6 milyar dolarlık bir ekonomik yardım yaptı. Bu yardım ileriki yıllarda 12 milyar dolara ulaştı. Marshall planı, Sovyetler Birliği ve onun uydularına da açık olmakla birlikte, Doğu Bloku üyeleri buna katılmak istemediler.

Marshall yardımları sonucunda ve üç yıllık bir süre içinde Avrupa'daki sanayi üretimi savaş öncesine oranla % 25, tarımsal üretim ise % 14'lük bir artış gösterdi. Dış Yardım Kanununun çıkması üzerine 16 Avrupa ülkesi, 16 Nisan 1948'de Avrupa Ekonomik işbirliği Teşkilatı'nı kurdular.

Marshall Planına karşılık Sovyetler de uyduları arasındaki ekonomik ilişkileri ve işbirliğini sıkılaştırmak için, Sovyet Dışişleri Bakanı'nın adına gönderme yapan Molotof Planı ikili ticaret düzenini kurdular. Zira, Çekoslovakya başta olmak üzere bazı uydu ülkeler Marshall Planı'na katılmak için büyük istek göstermişti. 1948 Şubat'ındaki Çekoslovak darbesinde bunun büyük etkisi vardır.

Son düzenleyen Mira; 7 Ekim 2013 10:42 Sebep: Kırık resim kaldırıldı.
Quo vadis?
Alvarez Ocean - avatarı
Alvarez Ocean
Ziyaretçi
1 Aralık 2009       Mesaj #3
Alvarez Ocean - avatarı
Ziyaretçi
Marshall Planı - Marshall Planı Nedir - Marshall Planı Hakkında

II. Dünya Savaşı’nın yarattığı büyük yıkımdan en çok etkilenen Avrupa Devletleri, iktisadi ve siyasi güçlerini büyük ölçüde kaybetmiş durumdaydılar. Britanya dahil olmak üzere bir çok Avrupa ülkesinde sosyalist akımların güç kazanması, ABD ekonomik politikasına ve stratejik hedeflerine ters düşüyordu. Özellikle Sovyetler Birliği ile gerilen ilişkiler ve birbirleri arasındaki felsefi açıdan su yüzüne çıkmış olan farklı dünya görüşleri ABD’yi Avrupa ülkeleri’ne “yardım” etmeye zorluyordu. Komünist Partilerin hızla Avrupa’da güçlenmesini engellemek için iş dünyasının destekçisi olan liberal partileri ve siyaset adamlarını desteklemek üzere mali ve iktisadi yardım yapılmasını öngören planı hazırlandı. 1947 Haziran’ında Harward Üniversitesi’nde konuşma yapan ABD Dışişleri Bakanı George Marshall bu planı ilk kez burada açıkladı. ABD zaten savaş ekonomisinin yarattığı endüstriyel potansiyeliyle, Avrupa’daki müttefiklerini destekleyebilecek düzeydeydi. ABD’ye göre komünizmi Batı Avrupa’dan yalıtmak için, komünistlerin fakirliği bir avantaj olarak ellerinde tutması engellenmeliydi. Avrupa iktisadi açıdan güçlenmeliydi ve endüstri yeniden işlemeliydi. Bu nedenle Avrupa ülkelerine mali yardım planı olarak bilinen Marshall Planı devreye girdi. Komünizmin batıda ilerlemesini ancak batıda güçlü bir Avrupa durdurabilirdi.

Ayrıca ABD’nin sahip olduğu sanayii büyük bir mal fazlasına sahipti. Bu malların Avrupa pazarında tüketilmesi için, Avrupa ekonomisinin gelişmesi gerekiyordu. Ancak Avrupa’nın bu malları satın alabilecek parası bile yoktu. Bu mali yardım sayesinde ABD malları, Avrupa’da tüketilmeye başlayacaktı. Yani Avrupa’ya verilen mali yardım yine ABD ekonomisine geri dönecekti. Bir taşla, birden fazla kuş vurmanın en açık örneğini Marshall Planı sergiliyordu.


Çekoslovakya’nın 1948 şubatı’nda Sosyalist İktidar tarafından yönetilmesi ile ABD bu Planı hızla yürürlüğe soktu. 2 ay gibi kısa bir süre içinde mali yardımların kapsamı da belirlendi. Bu plan aslında doğu Avrupa ülkelerini de kapsıyordu ancak, sosyalist iktidarlar bu yardımların “uyuşturucu” ve “komünizme karşı bir manevra” olarak gördüklerinden bu plana karşı tavır almışlardı.

Marshall Planı çerçevesinde toplam 13 milyar dolarlık bir bütçe öngörülmüştü. Bu 13 milyar dolarlık bütçe, o yılların koşullarında günümüzün 150 milyar dolarına denk gelmekteydi ve bu bütçenin aslan payı Britanya (yaklaşık 3,5 milyar dolar) ve Fransa (yaklaşık 2,5 milyar dolar) için ayrılmıştı.
Bu yardım programından Britanya ve Fransa’nın yanında Almanya, İtalya, Hollanda, Belçika, Lüksembourg, Avusturya, Danimarka, Norveç, Yunanistan, İsveç, İsviçre, Türkiye, İrlanda, Portekiz ve İzlanda yararlanmıştı. ABD’de Dış Yardım Kanunu’nun çıkmasıyla 16 Avrupa ülkesi, 16 Nisan 1948'de Avrupa İktisadi İşbirliği Teşkilatı'nı kurdular.

Marshall Planı, sadece bir mali yardım planı olarak görülmemeli. Truman Doktrini’nin bir uzantısı olmasına rağmen diğer yandan 1944 yılında Birleşmiş Milletler bünyesinde düzenlenen Bretton Woods’taki uluslararası ticaret ve para politikaları toplantısından çıkan stratejinin de bir parçası olarak görülmelidir. Uluslararası ticaret sisteminde geçerli olacak ortak bir paranın ve bu paranın değeri altın fiyatına göre endekslenecekti. ABD, 13 milyar dolarlık, likit değeri yüksek bir değeri Avrupa’ya enjekte ederek, doları uluslararası para sisteminin aktörü haline getirmiştir. 1920’lerdeki ekonomik buhranın yeniden olmaması içinde ABD’deki fazla paranın, buradan çıkarılması gerekiyordu. IMF’nin finanse edemediği Avrupa pazarını, Marshall Planı bütçesi yeterince karşılamıştı ve Avrupa sanayileşmesini ve pazarını hızla yapılandırmaya başlamıştı.


Sonuç olarak; Planın ilk üç yılında Avrupa'daki sanayi üretimi savaş öncesine oranla % 25, tarımsal üretim ise % 14'lük bir artış gösterdi. Avrupa Ekonomisi, Marshall Planı’nın yardımıyla 1948 - 1952 yılları arasında %35 büyüme gösterdi. Avrupa’daki bu büyük iktisadi kalkınma, Avrupa içindeki politik gerilimleri zayıflatmış ve kapitalist çevreler açısından siyasi istikrar sağlanmıştır. Komünist partiler hem kendi hatalarından dolayı hem de yoğun ABD propagandası ve etkili stratejik programları nedeniyle siyasi etkilerini kaybetmişlerdi. Marshall Planı, sonradan daha da genişletilmiş ve gerekli dönemlerde mali yardımlar sürmüştür. 1951’deki Kore Savaşı’nın başlaması ve bu savaşın ABD bütçesini zorlamasından dolayı bu plan sona ermiştir. Marshall Planı’na karşı Sovyetler Birliği’de yandaş ülkeleri arasında ekonomik ilişkileri ve işbirliğini sıkılaştırmak için Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı'nın ismine atfen Molotof Planı adında ikili ticaret sistemi devreye sokuldu.








Mira - avatarı
Mira
VIP VIP Üye
7 Ekim 2013       Mesaj #4
Mira - avatarı
VIP VIP Üye
Marshall Planı
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

II. Dünya Savaşı sonrasında ABD'nin Avrupa devletlerine uyguladığı ekonomik yardım plânı. "European Recovery Program" (ERP) olarak da bilinen programı, ABD Devlet Bakanı George C. Marshall, 5 Haziran 1947'de Harvard Üniversitesi'nde yaptığı konuşmasında ortaya attı. Temmuz 1947'de 17 Avrupa ülkesinin temsilcileri, ekonomik gereksinimlerini saptamak için Paris'te toplandılar. Türkiye'nin de aralarında bulunduğu bu 17 ülke, Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, Yunanistan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, İsveç, İsviçre, İngiltere ve Batı Almanya idi. SSCB, önce dışişleri bakanı Molotov'u temsilci olarak gönderdiyse de daha sonra onu geri çağırıp, plânı Amerikan ekonomik emperyalizminin bir silâhı olarak eleştirdi. ERP'den gelecek yardımı idare etmek amacıyla merkezi Paris olan "Organization for European Economic Cooperation" (Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü/OEEC) kuruldu. 3 Nisan 1948'de Amerikan Kongresi'nin programı onaylamasıyla, 5.300.000.000 dolar tutarındaki ilk yardım OEEC emrine verildi. 1951 sonlarına kadar süren program sırasında ABD, Avrupa devletlerine toplam 11.664.700.000 dolar yardım yaptı. Marshall Plânı, Avrupa ülkelerinin II. Dünya Savaşı sonrası bozulan ekonomik durumlarını düzeltmelerinde çok önemli bir rol oynadı.
theMira

Benzer Konular

19 Şubat 2008 / KisukE UraharA Sinema ww
5 Ekim 2013 / _Yağmur_ Tarih
26 Aralık 2015 / KisukE UraharA Siyaset ww
22 Şubat 2010 / _KleopatrA_ Bilim ww
5 Ağustos 2008 / TiglonBoYs Spor ww