Yağların kapalı formülü nedir?

Çizelge 1.Doğada bulunan başlıca doymuş yağasitleri ve kimi özellikleri (Wachs, 1964)
Kapalı Formül Sistematik adı
Yaygın adı
Mol. ağ., g
Donma nok., °C
Ergime nok., °C
Kay. nok., °C
Asit sayısı
Doğada bulunduğu yerler

C3H7OOH Bütanoik Asit
Bütirik Asit
88.10
-8.0
-5.6
163.5/ 760
636.8
Süt yağında %2.5-4.5

C5H11C3OH Heksanoik Asit
Kapronik Asit
116.16
-3.4
- 1.5
205. 8/ 760
483.0
Süt yağında % 1-2

C7H15COOH Oktanoik Asit
Kaprilik Asit
144.21
16.0
16.0
239.7/ 760
389.0
Koko yağında %6-8

C9H15COOH Dekanoik Asit
Kaprinik Asit
172.26
31.3
31.3
270.0/ 760
325.7
Süt ve palm çekirdeği yağında

C11H23COOH Dodekanik Asit
Laurik Asit
200.31
43.5
43.6
130.5/1 mm
280.1
Süt ve Palm yağında

C13H27 COOH Tetradekanoik Asit Miristik Asit
228.36
54.4
54.8
149.2/1 mm 245.7
Pek çok bitkisel ve hay. yağlarda
C15H26 COOH Heksadekanoik
Asit
Palmitik Asit
256.42
62.9
62.6
167.4/ Imm
218.8
Bütün yağlarda

C17H33 COOH Oktadekanoik Asit
Stearik Asit
284.47
69.6
69.6
183.6/1 mm
197.2
Hayvan vücut yağı, süt yağı ve tropikal bitki. tohum yağında

C19H39 COOH Eikosanoik Asit
Araşidik Asit
312.52
75.4
75.3
205.0/1 mm
179.5
Yerfıstığı yağında %3, diğer yağlarda eser miktarda

C21H43 COOH Dokosanoik Asit
Behenik Asit
340.57
79.9
79.9
306.0/60 mm
164.7
Kolza ve yer fıstığı yağlarında %1'den az

C23H47 COOH Tetrakosanoik Asit
Lignoserik Asit
368.62
84.2
84.1
- -
152.2
Yerfıstığı ve kolza yağlarında %3'den az

Çizelge 2. Doğada bulunan monoen yağasitleri ile kimi fiziksel ve kimyasal özellikleri, (Kaufmann 1958)
Kapalı formülü
Sistematik adı
Yaygın adı
Mol. ağ-
Asit sayısı
iyot
sayısı
Ergime nok.°C
Kayn. nok.°C
Bulunduğu Yerler

CH3 (CH2)4CH=CH(CH2)2COOH
4-Desenoik asit
Obtusilik asit
170.2
330
149
--
150/.3
Lindera yağı

CH2=CH(CH2)7COOH
9-Desenoik asit
Kaproleik asit
170.2
330
149
--
148/15
Süt yağında

CH3 (CH2 )6CH=CH(CH2)2COOH
4-Dodesenoik asit
Linderik asit
198.3
283
128
1.3
172/13
Laureceae toh.

CH3(CH2)5CH=CH(CH2)3COOH
5-Dodesenoik asit
Lauroleik asit
198.3
283
128
--

Balina yağı

CH3CH2CH=CH(CH2)7COOH
9-Dodesenoik asit

198.3
283
128
--

Süt yağında

CH3(CH2)8CH=CH(C H2)2COOH
4-Tetradesenoik a.
Tsuzuik ast
226.3
248
112
16-18.5

Lauraceae toh.

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)3COOH
5-Tetradesenoik asit
Fiseterik asit
226.3
248
112


Deniz hay. yağı

CH3(CH2)3CH=CH(CH2)7COOH
9-Tetradesenoik asit
Miristoleik asit
226.3
248
112
-4.5-(4)

Depo ve Süt Yğ.

CH3(CH2)5CH=CH(CH2)7COOH
9-Heksadesenoik a.
Palmitoeik asit
254.4
221
100
0-5

Tüm yağlarda

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7COOH
9-Oktadesenoik asit
Oleik asit
282.5
199
90
13- 16
235/l5
Tüm yağlarda

CH3(CH2)5CH=CH(CH2)9COOH
11-Oktadesenoik aç.
Vaksenik a (t) 282.5
199
90
39

Sığır iç yağı

CH3(CH2)8CH=CH(CH2)4COOH
6- Oktadesenoik asit
Petroselik asit
282.5
199
90
32-33

Umbellifera T.

CH3(CH2)9CH=CH(CH2)7COOH
9-Eikosenoik asit
Gadoleik asit
310.5
181
82
23-23.5

Deniz hy. Yğ.

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)9COOH
1 1-Eikosenoik asit

--- 310.5
181
82
20

Yoyoba yağı

CH3(CH2)9CH=CH(CH2)9COOH
1 1-Dokosenoik asit
Setoleik asit
338.6
166
75


Deniz hy. Yğ.

CH3(CH2)7CH=CH(CH2), ,COOH
13-Dokosenoik asit
Erusik asit
338.6
166
75
33.5
254/,2
Krusifera T.yğ.

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)ı3COOH
15-Tetrakosenik asit
Selaholeik as.
366.6
153
69
39

Balık yağı

CH3(CH2)15CH=CH(CH2)7COOH
9-Heksakosenik asit
---
394.7
142
64
-

Yosun yağı

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)15COOH
1 7-Hexacosenoik a.
Ximenik asit
394.7
142
64


Ximenin Th.Yğ

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)19COOH
21-Triacontenoic a.
Lumekuik asit
450.8
124
56


Ximenin Th. Yğ Çizelge 4 . Doğada Bulunan Başlıca İsolen Yağasitieri (Baltes, 1975)
Sistematik adı
Yaygın adı
Kapalı formülü
Molekül ağırlığı g iyot sayısı
Ergime nok.°C

2,6-Dekadienoik asit
--
C,oH,602
168.23 301.7
-

2,8-Dodekadienoik asit
--
C,2H20O2
196.28 258.6
-

9,12-Oktatekadienoik asit
Linoleik asit
C18H32O2
280.44 181.2
-5.2

1 1,14-Eikosadienoik asit
--
C20H36O2
308.49 164.5
--

6,10,14-Heksadecatrienoik asit
Hiragonik asit
C,6H26O2
250.37 310.6
-

9,12,15-Oktatekatrienoik asit
Linoienik asit
Cı8H3oO2
278.42 273.8
- 11

6,9,12-Oktatekaırienoik asit
--
C18H30O2
278.42 273.8
-

8,1 1,14-Eikosatrienoîk asit
--
C2oH34O2
306.47 284.4
—

4,8,12,1 5-Oktatekatetraenoik asit
Morptctîk asit
C18H28O2
276.40 367.6
~

5,8,1 1,14-Eikosaıevraenoik asit
Araşioonîk asit
C2oH32O2
304.46 333.5
-49.5

4,8, 12, 15, 18-Eikosapentaenoik asit
Timnodonik asit
C2oH3oO2
302.44 419.7
—

4,8, 12, 15, 18, 21Dokosaheksaenoik
Klupanodonik a.
C22H28O2
328.47 463.8
—

3,8,12,15,18,21Teirakosaheksaenoik a.
Nişin ik asit
C24H36O2
356.41 427.2
_

R-COOH (R= Alkil C= Karboksilik ait) yada CH3.(CH2)n.COOH şeklinde gösterilir.