Benzetme nedir, örnek verir misiniz? - Sayfa 2

ya benzetemeye 3 tane örnek verebilirmisisniz? lütfen ama çabuk olunn

Teşbih (Benzetme) : Anlatımı güçlendirmek amacıyla, aralarında ortak nitelik bulunan iki varlık ya da kavramdan, ortak nitelik yönünden güçlü olandan zayıf olana aktarma yapılmasıdır.

Benzetmenin dört öğesi vardır:

1. Benzeyen ( B ) : Özellikçe zayıf olan
2. Kendisine Benzetilen ( KB ) : Özellikçe güçlü olan
3. Benzetme Yönü ( BY ) : Aktarılan özellik
4. Benzetme Edatı ( BE ) : gibi, kadar, sanki, güya, misal, andırmak .

Bunlardan ilk ikisi benzetmenin asıl öğeleridir. Benzetme yönü ve benzetme edatı yardımcı öğelerdir. Yardımcı öğeler kullanılmadan da benzetme gerçekleştirilebilir.

Örnek:"Cennet gibi güzel vatan"
KB BE BY B

Bir benzetmede bu dört öğe her zaman bir arada bulunmayabilir.

Benzetme, kullanılan öğeler bakımından çeşitlere ayrılır:

1. Ayrıntılı (Tam) teşbih: Dört öğesi de bulunan benzetmedir.

Örnek-1


Ah bu türküler, köy türküleri
Ana sütü gibi candan
Ana sütü gibi temiz.

Benzeyen: Köy türküleri
Kendisine benzetilen: Ana sütü
Benzetme yönü: temiz ve candan olması
Benzetme edatı: gibi

Örnek-2

Sular öyle temiz ki, annemin yüzü gibi.

Benzeyen: sular
Kendisine Benzetilen: annemin yüzü
Benzetme Yönü: temiz
Benzetme Edatı: gibi

2. Kısaltılmış teşbih: Benzetme yönü bulunmayan benzetmedir.
Örnek:"Kutu gibi bir dairede oturuyor. KB BE B

Benzeyen: daire
Kendisine Benzetilen: kutu
Benzetme Edatı: gibi
Benzetme yönü: Yok. (küçüklük)

3. Pekiştirilmiş teşbih: Benzetme edatı bulunmayan benzetmedir.

Örnek-1"Bir siyah kadındır kaldırımlarda gece" BY KB B

Benzeyen: gece
Kendisine Benzetilen: kadın
Benzetme Yönü: siyahlık
Benzetme edatı: Yoktur.


Örnek-2
"Yollar köyleri saran eskimiş çerçeveler" B BY KB

Benzeyen: Yollar
Kendisine Benzetilen: Eskimiş çerçeveler
Benzetme Yönü: Saran
Benzetme edatı: Yoktur.


4. Yalın teşbih (teşbih-i beliğ): Benzeyen ve kendisine benzetilenle yapılan benzetmedir.

Örnek:
"Selviler içinde bir alevdir Emir Sultan" KB B

Benzeyen: Emirsultan
Kendisine Benzetilen: Bir alev

Örnek: "Gül tenli sevdiğim" KB B
Örnek: "Unutmakta haklısın kömür gözlüm/Haklısın. Bu sözüm sana sitemdir" KB B

UYARI !
Tam teşbihte mecaz yoktur. Çünkü bütün sözcükler gerçek anlamlarını korumaktadır. Benzetme kısaldıkça anlatım güçlenmekte, mecaz havası oluşmaktadır. Mecaz, pekiştirilmiş benzetmede başlar, teşbih-i beliğde iyice güçlenir. Aşağıdaki Örnekleri bu açıdan inceleyiniz.

"Annem melek gibi temiz ruhlu bir insandı." (tam teşbih, mecaz yok)
"Annem iyilikte, bir melekti." (Pekiştirilmiş benzetme, mecaz var; çünkü, "anne" aslında melek değildir; "melekti" sözcüğü mecazdır.)

"Melek annem, cennete doğru yola çıktı."("Melek annem"sözü teşbih-i beliğdir. Mecaz iyice güçlenmiştir. Özellikle "melek" sözün de yoğun bir mecaz anlam vardır.)

Aşağıdaki Örnekleri inceleyiniz.
1."Ovadan bakılınca çelikten dev bir testere ağzını andıran tepeler, yaz kış ışıl ışıldır."
2."Bütün gece vagondan vagona un çuvalları taşımış hamallar gibiyiz."
3."Büyük sahra denen bu kum denizinde daha günlerce hamallık edeceğiz."

UYARI !
Benzetmelerde"benzemek, andırmak, dönmek"gibi fiiller ve bunlardan türetilmiş fiilimsiler edat yerinde kullanılabilir."Saçların tarumar, gözlerinde nem/Ateşe benzerdin, küle dönmüşsün." KB BE KB BE
"Tepegöz gök gürültüsünü andıran bir sesle kükredi." B KB BE BY