BASKETBOL OYUN KURALLARI
1) SAHA ÖLÇÜLERİ:
Dikdörtgen biçimindeki basketbol alanının tabanı sert tahtadan yapılır. Basketol sahasının ölçüleri değişiklik göstermekle birlikte, ideal ölçüler 28 m x 15 m'dir. Oyun alanı bir orta çizgiyle ikiye ayrılır. Bu çizginin tam ortasında, orta yuvarlak denen bir daire çizilidir. Basketbol alanının karşılıklı olarak kısa kenar çizgilerinde birer pota bulunur. Pota, kenar çizgisinden 1,2 metre içeridedir ve 1,8 m x 1,2 m boyutlarındadır ve çoğunlukla panyalarda cam beyazı plastik kullanılır. Pota üzerinde, yerden 3,05 metre yükseklikte bir sepet bulunur. Sepet,
Basketbol Sahası
45 cm çapında demir bir çember ile buna asılı, alt kısmı açık, beyaz bir fileden oluşur. Basketbol elle oynanır ve atılan top yukarıdan çembere girip fileden geçerek aşağıya düşünce sayı olur.
Kısaca basketbol sahasının ölçüleri: Oyun sahası, düz, sert ve engelsiz bir yüzeye sahip olmalıdır. Sahaların boyutları yerel organizasyonlarda değiştirilebilir. Standart ölçüler 28 metre uzunluk ve 15 metre genişliktir. Saha, boy en oranının sabit kalması koşuluyla, 26m x 14m boyutlarda olabilir.
Üç sayı çizgisi Mini Basket saha çizgileri dahilinde bulunmamaktadır. Sahanın uzun kenarındaki çizgiler "kenar çizgileri", kısa kenarındaki çizgiler ise "dip çizgiler" olarak adlandırılacaktır. Sahadaki tüm çizgiler 5 cm genişliğinde ve net bir şekilde görülebilir olmalıdır
2) OYUNCULAR
.
Basketbol, beşer kişilik takımlar hâlinde elle ve topla oynanan, yüksekliği 3,05 metre olan pota adı verilen çemberden geçirerek kazanmaya çalışılan takım oyunudur. Tüm dünyada popüler olan bir spor türüdür. İlk olarak 1891 yılında James Naismith tarafından oynatılmıştır. James Naismith'in basketbolu Mayas kabilesinin tlahiotenie oyunundan esinlendiği düşünülmektedir.
3) OYUN SÜRESİ:
Oyun, 10′ar dakikalık dört periyottan oluşur.toplam 40 dakika.Beraberlik durumunda uzatma periyodu oynanır. Her takım ilk üç periyotta ve uzatma periyodunda 2′şer dakikalık bir, dördüncü periyotta iki mola hakkına sahiptir. İkinci ile üçüncü periyot arasında 15 dakikalık devre arası verilir.
4) HAKEMLER:
Basketbol maçları 2 yada 3 hakem tarafından yönetilmektedir. Hakemler, sadece oyun yada müsabaka içerisinde değil oyun alanı içerisindeki tüm gelişmelerden sorumludur.
HAKEMLER, MASA GÖREVLİLERİ VE TEKNİK GÖZLEMCİLER
Hakemler; baş ve yardımcı hakemden oluşur. Onlara masa görevlileri ve varsa teknik gözlemci yardım eder. Ayrıca Bölgesel Komisyon veya Ulusal Federasyonlar gibi FIBA'nın ilgili kuruluşları bir başhakem ve yardımcısından oluşan 3 hakemli mekaniği uygulama yetkisine sahiptir.
Masa görevlileri; sayı görevlisi, yardımcı sayı görevlisi, saat görevlisi ve 24 saniye görevlisinden oluşur.
Bir teknik gözlemci de bulunabilir. Teknik gözlemci sayı ve saat
görevlilerinin arasında oturacaktır. Oyun sırasındaki temel görevi masa görevlilerinin çalışmasını izlemek ve oyunun sorunsuz akması için baş ve yardımcı hakemlere yardımcı olmaktır.
Baş ve yardımcı hakemler, sahada temsil edilen kuruluşlarla hiçbir şekilde bağlantılı olamaz.
Hakemler, masa görevlileri ve teknik gözlemci, görevlerini bu
kurallara göre yerine getireceklerdir. Bu kuralları farklı uygulamak için anlaşma yapamazlar.
Hakemlerin giysileri; gri gömlek, uzun siyah pantolon, siyah
çoraplar ve siyah basketbol ayakkabısından oluşur.
Resmi FIBA karşılaşmalarında masa görevlileri bir örnek giyinecektir
5) OYUNA BAŞLAMA:
Hakemin yapacağı para atışı sonucu belirlenecek oyuncu üç sayı bölgesinden bir atış kullanır. Atış başarılı olursa oyuna bu takım, aksi halde diğer takım başlar.
Basket atan takım savunmada oyuna başlar. Savunma takımı topu hücum takımından bir oyuncuya verir. Hücuma başlayacak oyuncu üç sayı bölgesinde bir noktada olmalıdır. Savunma takımının yerleşmiş olduğu pozisyonlarda hücum yapacak takım savunmadan topu almaksızın üç sayı bölgesinden oyuna başlayabilir (hakemin onaylaması halinde). Hata ve ihlallerden sonra topu hakemden almak koşuluyla kenardan da oyuna başlanabilir.
Oyun içinde her türlü hava atışını gerektiren durumda takımlar sırayla oyuna başlama hakkı kazanır. Bu sıralamada öncelik maça savunma olarak başlayan takımındır (uzatmalar dahil).
Savunma ribaundu alan veya top kapan takım topu üç sayı çizgisinin dışına taşımadan hücum hakkını kullanamaz. Bu şekilde basket atan takımın sayısı iptal edilir ancak topa sahip olma hakkı alınmaz.
6) SEKİZ SANİYE KURALI
Oyun kurucunun kendi yarımsahasından topu 8 saniyede çıkarması zorunludur buna 8 saniye kuralı denir
7) YİRMİ DÖRT SANİYE KURALI:
basketbolda hücum takımının topu kullanma süresi. Eğer hücum takımı 24 saniye içinde topu çembere çarptıramazsa, top savunma takımına geçer.
8) HÜKMEN YENİLGİ
Kural
Şu durumlarda takım oyunu hükmen yenilgi ile kaybeder:
Karşılaşmanın ilan edilmiş başlama saatinden itibaren bir takım sahada yoksa veya
oynamaya hazır beş (5) oyuncusu ile sahada hazır bulunamıyorsa.
Takım üyelerinin davranışları oyunun oynanmasını engelliyorsa.
Bir takım, başhakem tarafından uyarılmasına rağmen oynamaktan kaçınıyorsa. Cezası
Oyun rakip tarafından hükmen yenilgiyle kazanılmış olur ve skor 20-0 olarak işlenir. Ayrıca
hükmen yenilen takım puanlamada sıfır (0) puan alır.
İki oyunlu serilerde, (evinde ve deplasmanda) ve play-off’ların üç maçlık serilerinde birinci,
İkinci ve üçüncü maçı hükmen kaybeden takım seriyi hükmen yenilgi ile kaybetmiş olur. Bu