Arama

Bilim neden çok dala ayrılır?

Güncelleme: 10 Şubat 2012 Gösterim: 5.470 Cevap: 5
Ziyaretçi - avatarı
Ziyaretçi
Ziyaretçi
16 Ocak 2009       Mesaj #1
Ziyaretçi - avatarı
Ziyaretçi
bilim neden birçok daldadır da sadece bilim dalı yoktur
Sponsorlu Bağlantılar
Keten Prenses - avatarı
Keten Prenses
Kayıtlı Üye
16 Ocak 2009       Mesaj #2
Keten Prenses - avatarı
Kayıtlı Üye
Bilimlerin sınıflandırılması

Sponsorlu Bağlantılar
Mermer Aristoteles portresi.|thumb|150px]] thumb'ın portresi.]] Bilimlerin sınıflandırılması (veya bilimlerin tasnifi) özellikle bilim felsefesinde önemli bir yer tutmuş, birçok filozof farklı temellerden yola çıkarak farklı bilim tasniflerine ulaşmışlardır. Gerek Eski Yunan felsefesi gerekse daha sonra bu felsefenin temellerini geliştiren İslam felsefesinin Meşşâî ekolünde bilimlerin tasnifi kendisine yer bulmuştur. Bilimlerin tasnifiyle uğraşan Aristoteles en temel bilimin felsefe olduğu, bilimlerinse genel olarak üç ana kategoride değerlendirilebileceğini savunmuştur. Bu üç kategori teorik, pratik ve poetik bilimler kategorileridir. Buna göre teorik bilimler kategorisinde metafizik, matematik ve fizik yer alırken, pratik bilimlerde insan fiilerinin yönetimiyle ilgili bilimler yer alır. Son olarak poetik bilimler kategorisi ile kasıt edebiyattır ve şiir ve retorik gibi bilimleri kapsar. Stoacılar da bilimlerin tasnifini üç ana kategoriye dayandırırlar, onların öne sürdüğü kategoriler fizik, etik ve mantık kategorileridir. Aristocu felsefeyi temel alan Meşşâî ekolünden İbn Sina ise bilimlerin benzeri şekilde, iki ana kategoriye ayırır: teorik ve pratikPeker, Hidayet. "İbn Sina'nın Bilimler Sınıflaması".] T.C. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. Sayı:9. Cilt:9. 2000. URL erişim tarihi: 21 Mayıs 2008.. Dönemde bilim felsefe ayrışması bulunmadığı için, benzeri şekilde, temelde var olan felsefedir ve teorik felsefe (veya nazarî felsefe) metafizik, matematik ve fizik bilimlerini içerirken, pratik felsefe (veya amelî felsefe) ev yönetimi, siyaset bilimi ve ahlâk bilimini kapsar. Meşşâî ekoldeki diğer filozoflar da, örneğin Fârâbî ve İbn Rüşd, bilimler tasnifini benzeri bir şekilde, büyük ölçüde Aristocu bir temelde ele almışlardırAydın, Hasan. "İhvân es-Safâ'da Bilim Eğitimi, Amacı ve Bilim Sınıflaması." OMÜ Sinop Egitim Fakültesi.] URL erişim tarihi: 21 Mayıs 2008.. 10. yüzyılda ortaya çıkan İslam felsefesi ve bilimlerinde ansiklopedici öncüler olan İhvân es-Safâ hareketi ansiklopedik külliyatlarını oluştururken ortaya belirli bir bilim tasnifi ortaya koymuş fakat bu tasnifi diğer İslam felsefe okullarından farklı olarak salt Aristo temelli yapmamışlardır; bu tasnifte Aristoteles'in ortaya koyduğu bilim tasnifi sadece etken tasniflerdendir. İhvân es-Safâ'nın ortaya koyduğu tasnif de üç kategori kullanır: pratik-eğitimsel bilimler kategorisi (er-riyâziyye), (konulmuş) şeriat (es-ser’iyye el-va’ziyye), ve son olarak hakikî felsefe (el-felsefe elhakîkiyye). Bu kategorilerden ilki bireyin ve toplumun pratik yaşamıyla ilgili bilimlerdir ve eğitimsel bilimleri de içerirler; ahlâk bilimi başta olmak üzere, dil bilimleri, şiir ve aruz gibi edebiyat dalları, kimya ve hesap gibi sayısal bilimler, ticaret ve zanaatlarla birlikte sanatlar bu kategoriye dahildir. İhvân es-Safâ düşüncesinde mistik kuramların önemli bir yere sahip olması sebebiyle büyü, astroloji gibi şeyler de bu kategoride birer bilim olarak sayılmıştır. İkinci kategori olan konulmuş şeriat dinî bilimleri ve yolları içerir; Kur'an ile ilgili bilimler olan tenzil, tevil gibi bilimlerin yanı sıra fıkıh ve ahkam gibi amelî İslam bilimleri ve tasavvuf ile rüya yorumu gibi daha mistik dinî yollar. Hakikî felsefe ise klasik bilimler tasnifi benzeri bir tasnife sahiptir kendi içinde ve dört ana kola ayrılır: matematik, mantık, doğa bilimleri ve ilahiyat. Filozof Francis Bacon da bilimlerin tasnifi konusuna değinmiş, bilimleri sınıflandırırken aralarında ilişki kurduğu insanî yeteneklerle ("human faculties") temel almıştır. Buna göre üç temel insanî yetenek "hafıza", "hayal gücü" ve "akıl"dır. Hafıza tarih bilimlerine denk gelirken, hayal gücü poetik bilimlere akıl ise felsefeye denk gelmektedir[Classification of the sciences "Classification of the sciences".] URL erişim tarihi: 21 Mayıs 2008.. Ele aldığı temeller sebebiyle Bacon'un tasnifi psikoloji bazlı bir tasnif olarak yorumlanmıştır. Bacon'un ayrımı daha sonraları ortaya çıkan ansiklopedik çalışmaların yanı sıra bilim tasnifi çalışmalarında da etkili olmuştur; örneğin Fransız ansiklopedistler (geleneği) Bacon'un tasnifini kullanmıştır. Modern çağa doğru en kapsamlı ve önemli bilim sınıflamalarından biri ABD'li filozof ve bilim adamı C. S. Peirce tarafından yapılmıştır. Peirce bilim sınıflamasında, türlerin sınıflandırılmasında kullanılana paralel bir sistem kurmuştur: dal, sınıf, takım, familya, cins ve tür[Project MUSE - Transactions of the Charles S. Peirce Society: A Quarterly Journal in Atkins, Richard Kenneth. "Restructuring the Sciences: Peirce's Categories and His Classifications of the Sciences." Fordham University.] URL erişim tarihi: 24 Mayıs 2008.. Örneğin 1902 tarihli sınıflandırmasında Aritmetik bir bilim olarak Teorik dalının, Matematik sınıfında yer alan Sonsuz Koleksiyonlar takımının alt takımlarından biridir. Bu sınıflandırmada, iki ana dal mevcuttur ve bilim kavramı bu iki ana dala ayrılır: Teorik ve Pratik. Daha sonra bu iki dal, başka alt dallara bölünür ve sınıflandırma sınıf ve takımlarla devam eder. 1903'deki bilimsel sınıflandırması, benzeşmekle birlikte daha farklıdır; tüm ayrışmalar üçlüdür ve özellikle Comte'nin bilimsel sınıflamasından etkilenmiştir. Bugün genel geçer kabul gören bir bilim sınıflaması (yani bilimlerin tasnifi) yoktur; nitekim bazı filozoflar bilim sınıflaması fikri açısından çeşitli sorunlar olduğunu öne sürmüştür. Bilimlerin sınıflandırılması üzerine çalışmalar ve ilgi de 20. yüzyılın başlarında büyük ölçüde sona ermiştir. Bilimin öğretilmesinde ve üretilmesinde, idarî birimlerin ayrıştırmasında çağdaş üniversitelerde genelde birkaç ana dal belirlenir ve ilgili bilimler bu dalların altında çalışılır: fen bilimleri, sosyal bilimler, teknoloji (ki buna genelde mühendislik de dahil edilir) ve sanat ile beşerî bilimler; sıklıkla tıp da kendi başına bir dal olarak bu dallaşmada yer alır.

kaynak
Quo vadis?
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
6 Kasım 2009       Mesaj #3
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Bne edebıyatta bilim kaça ayrılı dıe sordum acıl
MiSaFiR - avatarı
MiSaFiR
Ziyaretçi
23 Eylül 2010       Mesaj #4
MiSaFiR - avatarı
Ziyaretçi
bilim neden alt dallarına ayrılır ?
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
27 Eylül 2011       Mesaj #5
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
bilim kaça ayrılır ? cevabı bilen var mı ??*
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
10 Şubat 2012       Mesaj #6
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
bilim dallarına göre bir çok kıssma ayrılır.bunlar=TEKNİK GELENEK,
KÜLTÜREL GELENEK.

TEKNİK GELENEK YAŞANTI VE BECERİLERLE İLGİLİ BİR KONUDUR.
KÜLTÜREL GELENEK İSE İNANÇ DUYGU VE DÜŞÜNCELERDEN OLUŞUR.
















KAYNAK=BERKAY SOSYAL BİLGİLER İLKOKUL-LİSE GEÇİŞ SBS HAZIRLIK KATALOĞU
(since of 2009)

Benzer Konular

11 Aralık 2014 / fbdbdb Soru-Cevap
21 Ekim 2014 / Misafir Soru-Cevap
28 Şubat 2008 / asla_asla_deme Genel Mesajlar
1 Mart 2012 / dayanılmaz Soru-Cevap