Mantarlar hakkında bilgi verir misiniz?

MANTAR: Tüm dünyada onbinlerce çeşidi bulunan mantar protein ve demir açısından çok zengindir. Ayrıca mantarda A, B, D, P ve K vitaminleri ile kalsiyum, potasyum, fosfor ve bakır mineralleri de bulunur.
Mantarın Faydaları: İçerdiği Protein değeri sayesinde etin yerini tutar. Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı direnci arttırır. Göze ve vücuda kuvvet verir. Bedensel ve zihinsel gelişimi destekler. Öğrenme yeteneğini arttırır. Yorgunluğu giderir. Bol miktarda demir minerali içeren mantar, kansızlığa iyi gelir. Kandaki kolesterol oranını düşürerek kalp ve damar hastalıları ile kalp krizine karşı koruyucu etki gösterir.
Mantar Nasıl Kullanılır? Protein değeri yüksek bir besin olmakla birlikte yağ oranı düşük olduğu için mantar diyetlerde sıklıkla kullanılır. Mantar lezzetli ve besleyici bir besin olmakla birlikte zehirli pek çok türü olduğu için yabani mantar uzman kişiler tarafından toplanmalı ve dikkatli tüketilmelidir. Bu nedenle kültür mantarlarını tercih etmek daha sağlıklı olur. Ayrıca, mantar vücutta üre asidi bıraktığı için Romatizmalılara tavsiye edilmez.
Yenilebilir mantar türleri

• Agaricus campestris
• Amanita caesarea
• Armillaria mellea
• Boletus badius
• Boletus bovinus
• Boletus edulis
• Boletus elegans
• Boletus luteus
• Cantharellus cibarius
• Chroogomphus rutilus
• Coprinus comatus
• Craterellus cornucopioides
• Fistulina hepatica
• Hydnum coralloides
• Hydnum repandum
• Hygrophorus chrysodon
• Lactarius deliciosus
• Lactarius salmonicolor
• Lactarius volemus
• Lepiota procera
• Morchella conica var. deliciosa
• Morchella esculanta var. rotunda
• Phlegmacium variecolor
• Pleurotus cornucopiae
• Pleurotus ostreatus
• Polyporus squamosus
• Polyporus sulphureus
• Rhizopogon luteolus
• Russula delica
• Sparassis crispa
• Tricholoma terreum

Mantarların birçok çeşidi vardır. Ağaç altlarında gördüklerimiz şapkalı mantarlardır. Sebze ve meyvelerde çok sık rastladığımız küf de bir mantar türüdür.

Nerelerde Yaşar?
Mantarlar nemli yerlerde, çoğunlukla ormanlarda, çeşitli yiyeceklerin (ekmek gibi), meyve ve sebzelerin üzerinde yaşar.

Bitkilerden Ayrılan Özellikleri
Mantarlar bitki değildir. Kendi besinlerini kendileri yapamazlar. Fotosentez yapma özelliğine sahip değillerdir.

Mantarların Türleri
Şapkalı mantar:
Ormanlarda, bahçelerde bulunur. Sap ve şapka olmak üzere iki kısımdan oluşur. İnce, ipliksi bir yapıya sahiptir. Sapın toprakla birleştiği yerden besinleri alır. Küf Mantarları: Uzun süre açıkta bırakılan yiyecekler üzerinde hızla çoğalarak bir örtü oluştururlar. Küflü yiyeceklerin tadı ve kokusu değişir. Bu yiyecekleri yememeliyiz. Peynir küfünden penisilin adı verilen ilaç yapılır.

Maya Mantarları:
Hamurun mayalanması ve peynir yapımında rol oynayan mantarlardır. Bir miktar hamur mayasını ılık su ve şekerle karıştırdığımızda maya kabarmaya başlar. Çünkü şekeri besin olarak kullanan mantarlar hızla çoğalır. Bu sırada gaz kabarcıkları çıkar. Maya mantarları uygun sıcaklık ve besin olan ortamlarda canlılık özelliği gösteri. Maya kuru iken yaşamsal faaliyetlerini sürdüremez.

Hastalık Yapan Mantarlar:
Bebeklerin ağzında pamukçuk denilen hastalığın nedeni bir mantardır.El ve ayaklarda kaşıntı ile başlayıp çatlaklara ve kanamalara neden olan mantar hastalığına mantarlar sebep olur. Saçkıran hastalığında da mantarlar rol oynar.

YARARLARI VE ZARARLARI:
Yararlı Mantarlar
Şapkalı mantarlar E vitamini açısından zengindir. Besin olarak kullanılır. Ekmek ve pasta yapılırken hamurun mayalanmasını sağlar. Peynir yapımında kullanılır. Peynir küfünden penisilin denilen antibiyotik elde edilir.

Zararlı Mantarlar
Bazı şapkalı mantarlar insanların zehirlenmesine neden olur. El ve ayaklarda kaşıntıya, saçkıran ve pamukçuk hastalıklarına neden olur. Yiyeceklerin küflenmesine neden olur. Buğday, mısır, asma gibi bitkilerde hastalıklara neden olur.

Not: İnsanlar gerekli besin (gübre) ve nemi sağlayarak şapkalı mantar üretirler. Bunlara kültür mantarı denir. Son yıllarda ülkemizde kültür mantarı üretiminde büyük bir artış vardır.