Eğitim, sağlık, ulaşım, iletişim alanlarında kullanılan teknolojik ürünler nelerdir?
Ziyaretçi
Eğitim,sağlık,ulaşım,iletişim alanlarında kullanılan teknolojik ürünler nelerdir? Nerelerde kullanılır?
Eğitimde Teknoloji Kullanımının Tarihçesi Eğitimde teknoloji kullanımına bakıldığında ilk karşımıza çıkan teknolojinin üretildiği ülkelerde eğitimde de kullanıldığı gerçeği çıkmaktadır. İlk olarak ABD olmak üzere çeşitli teknoloji üreticileri ülkeler teknolojik gelişmeleri eğitimde kullanmaya başlamışlardır.
Eğitimde teknoloji kullanımın çeşitli aşamaları şu şekilde belirtilebilir (Özden, 2003):
Eğitim kurumların özel olarak bilgisayarın kullanımın aşamaları ise şu şekilde sıralanabilir (Özden, 2003):
Türkiye’de ise teknoloji kullanımından 1970lerde 3. Beş Yıllık Kalkınma Planı ile yaygın eğitim için radyo ve televizyon kullanımından bahsedilmiş, ardından 4. Beş Yıllık Kalkınma Planı ile açık yükseköğretim ve yaygın eğitim için ikinci kanal televizyonun açılmasına karar verilmiştir. 1995 yılından sonra ise yeni ileri teknoloji ürünü bilgisayarlar ve internetin kullanımının artması sonucu eğitim sisteminin içerisine de teknoloji hızla girmiştir. 1990’lı yılların sonunda ise MEB’in ortaya koyduğu MLO, ILSIS ve MEBSIS çalışmaları eğitimde teknoloji kullanımında idari süreçlerin yapısını değiştirmeye ve teknolojinin işlerliğinden ziyade sayısına odaklanmaya neden olmuştur (Aksoy, 2003).
Eğitimde Kullanılan Teknolojik Araçlar
Eğitimde kullanılan bilgisayar ve ekli araçları şu şekilde sıralanabilir (Aksoy, 2005):
Eğitimde Teknoloji Kullanımının Varsayımları ve Değerlendirilmesi
Burada teknolojiye sahip olma yarışı ile yararı kuşkulu olan donanımlara okul kaynaklarının harcanması gerekecektir. Okullara hızla giren teknolojik araçlar bir süre sonra okulları teknoloji çöplüklerine dönüştürecektir. Bunlarla birlikte ticarileşmenin sonuçları olarak, eğitim sisteminin ve kurumlarının komple piyasa saldırısına uğraması söz konusu olacaktır. Çünkü teknolojinin güncellenmesi, yazılım, donanım sağlanması devamlı olarak piyasanın kazanç sağlamak istediği bir alan olacaktır. Bu da eğitimde ticari tekellerin oluşmasına neden olacaktır.
Teknolojinin güncellenmesi sorunu ile birlikte başlayan ticari bağımlılık yeni teknolojilerin içselleştirilmesini de zorlaştıracaktır. Bunun sonucunda özellikle öğretmenler teknoloji kullanımı konusunda daha pasif davranma yoluna gideceklerdir (Aksoy, 2005).
Teknolojinin eğitimde yoğun olarak kullanılması ile her istenenin teknoloji tarafından karşılanabileceği yanılgısının taraftar bulması insanlarda eleştirel düşünme yeteneklerinin tükenmesine neden olabilecektir. Her istenen bilginin bulunabildiği, içerisinde her şeyin var olduğuna dair fikirlerin her geçen gün güçlendiği internet olgusunun bunun gibi sonuçlar üretecek olması pek de şaşırtıcı olmayacaktır(Aksoy, 2005).
Teknoloji kullanımı var olan sorunları çözecek kabulü de gerçekleri yansıtmayan bir anlayıştır. Çünkü teknoloji kullanımı sırasında çözülen sorunlar kadar hatta daha da fazla miktarda sorun çıkmaktadır. Bunların en başında ulanıcıları epeyce kısıtlayan donanımsal sorunlar gelmektedir. Kullanıcıların geneli teknolojik aygıtlara özellikle bilgisayara her an bir şey olacakmış gibi korkarak yaklaşmaktadırlar ve en basit bir donanım sorununda tüm verimliliklerini yitirmektedirler. Bunun yanında özellikle interneti kullanırken bireyleri kendine çeken ve çeldiren ilgiye göre değişen içerik yeterince zaman kaybettirmektedir. Ayrıca özellikle bilgisayar ve internet kullanıcılarını etkileyen bir başka eğitsel sorun da dil gelişim problemleridir. Bireyler internet ortamında bulunan argo, şiddet, müstehcenlik içeren sözcükleri kelime dağarcıklarına kolaylıkla almaktadırlar. Bu da eğitimin bir parçası olan dil gelişimini olumsuz etkilemektedir (Aksoy, 2005).
Eğitimde Teknoloji Kullanımına İlişkin Öneriler
Sponsorlu Bağlantılar
- I. ve II. Dünya Savaşlarında askeri amaçlı filmlerle eğitimde görsel malzeme kullanılmıştır.
- 1950’li yıllarda öğretim amaçlı televizyon kullanılmaya başlamış ve üniversitelerde görsel-işitsel teknoloji bölümleri kurulmaya başlamıştır.
- 1950-1960 yıları arasında ABD’de Ford Vakfı televizyon aracılığı ile eğitime destek vermiştir.
- 1967 yılında Amerikan Araştırma Enstitüsü “İhtiyaca Göre Öğrenme” adı verilen bireysel öğretici programlar geliştirmiştir.
Eğitim kurumların özel olarak bilgisayarın kullanımın aşamaları ise şu şekilde sıralanabilir (Özden, 2003):
- 1950’li yıllarda bilgisayarlar büyük üniversitelerin yönetimsel amaçlı kullanımları ile eğitim kurumlarına girmiştir.
- 1960’larda bilgisayar temelli öğretim programlarının geliştirilmesi çalışmaları başlatılmıştır. Bu projelerden birisi de PLATO’dur.
- 1970’li yıllarda daha fazla sayıda okul bilgisayarları idari amaçlı olarak kullanmaya başlamıştır.
- 1972 yılında TICCIT(Zaman Paylaşımlı ve Etkileşimli Bilgisayar Kontrollü Öğretici Televizyon) sistemi geliştirilmeye başlanmıştır.
- 1970lerden sonra internetin gelişimi ile kişisel bilgisayardan, ağ sistemlerine ve internete doğru bir yönelim başlamıştır.
- Türkiye’nin de 1993 yılında dahil olduğu internet omurgası NFSNET ağ omurgasına ülkelerin hızla katılması ve çok hızlı artan ve bir teknoloji yarışının başlaması ile yeni bir döneme girilmiştir.
Türkiye’de ise teknoloji kullanımından 1970lerde 3. Beş Yıllık Kalkınma Planı ile yaygın eğitim için radyo ve televizyon kullanımından bahsedilmiş, ardından 4. Beş Yıllık Kalkınma Planı ile açık yükseköğretim ve yaygın eğitim için ikinci kanal televizyonun açılmasına karar verilmiştir. 1995 yılından sonra ise yeni ileri teknoloji ürünü bilgisayarlar ve internetin kullanımının artması sonucu eğitim sisteminin içerisine de teknoloji hızla girmiştir. 1990’lı yılların sonunda ise MEB’in ortaya koyduğu MLO, ILSIS ve MEBSIS çalışmaları eğitimde teknoloji kullanımında idari süreçlerin yapısını değiştirmeye ve teknolojinin işlerliğinden ziyade sayısına odaklanmaya neden olmuştur (Aksoy, 2003).
Eğitimde Kullanılan Teknolojik Araçlar
Eğitimde kullanılan bilgisayar ve ekli araçları şu şekilde sıralanabilir (Aksoy, 2005):
- Yazı yazma amacıyla yazı tahtası(Karatahta),
- Yazı yazma ve resim çizme amacıyla kalem, kağıt, boya, daktilo,
- Ses kaydedici cihaz,
- Görüntü kaydedici ve üzerinde islem yapılabilen video vb.,
- Sesli mesaj ve müzik dinlemek için teyp,
- İnternet aracılığı ile sesli iletişim ve tele-konferans için telefon,
- Yazılı mesaj olarak e-posta,
- Yazılı metinleri arşivleme ve kaydetme için kütüphane,
- İnternet ve medyaya ulaşma işlevi ile gazete ve TV
Eğitimde Teknoloji Kullanımının Varsayımları ve Değerlendirilmesi
- Teknoloji kullanımı eğitimi nitelikli hale getirir. Nitelikli eğitim için teknoloji olmazsa olmazdır.
- Teknoloji kullanımı eğitimde eşitlik sağlanmasına yardımcı olacaktır. Çünkü aynı içeriğe sahip program her öğrenciye kusursuz bir biçimde aktarılabilecektir.
- Teknoloji kullanımı ile aynı içeriğin zengin bir biçimi, eğitim sistemine aktarılarak, standart ve eşit eğitim sağlanabilecektir.
- Teknoloji kullanımı ile eğitimde sınırsız bir kütüphaneye adım atılır ve öğrenmeler bu oranda zenginleşir.
- Teknoloji kullanımının artırılması eğitim sisteminin amaçlarını gerçekleştirecek davranışlar üretecektir.
Burada teknolojiye sahip olma yarışı ile yararı kuşkulu olan donanımlara okul kaynaklarının harcanması gerekecektir. Okullara hızla giren teknolojik araçlar bir süre sonra okulları teknoloji çöplüklerine dönüştürecektir. Bunlarla birlikte ticarileşmenin sonuçları olarak, eğitim sisteminin ve kurumlarının komple piyasa saldırısına uğraması söz konusu olacaktır. Çünkü teknolojinin güncellenmesi, yazılım, donanım sağlanması devamlı olarak piyasanın kazanç sağlamak istediği bir alan olacaktır. Bu da eğitimde ticari tekellerin oluşmasına neden olacaktır.
- Eğitimde teknoloji kullanımı öğretmen ve öğrencilerin işini çok kolaylaştırmaktadır.
Teknolojinin güncellenmesi sorunu ile birlikte başlayan ticari bağımlılık yeni teknolojilerin içselleştirilmesini de zorlaştıracaktır. Bunun sonucunda özellikle öğretmenler teknoloji kullanımı konusunda daha pasif davranma yoluna gideceklerdir (Aksoy, 2005).
Teknolojinin eğitimde yoğun olarak kullanılması ile her istenenin teknoloji tarafından karşılanabileceği yanılgısının taraftar bulması insanlarda eleştirel düşünme yeteneklerinin tükenmesine neden olabilecektir. Her istenen bilginin bulunabildiği, içerisinde her şeyin var olduğuna dair fikirlerin her geçen gün güçlendiği internet olgusunun bunun gibi sonuçlar üretecek olması pek de şaşırtıcı olmayacaktır(Aksoy, 2005).
Teknoloji kullanımı var olan sorunları çözecek kabulü de gerçekleri yansıtmayan bir anlayıştır. Çünkü teknoloji kullanımı sırasında çözülen sorunlar kadar hatta daha da fazla miktarda sorun çıkmaktadır. Bunların en başında ulanıcıları epeyce kısıtlayan donanımsal sorunlar gelmektedir. Kullanıcıların geneli teknolojik aygıtlara özellikle bilgisayara her an bir şey olacakmış gibi korkarak yaklaşmaktadırlar ve en basit bir donanım sorununda tüm verimliliklerini yitirmektedirler. Bunun yanında özellikle interneti kullanırken bireyleri kendine çeken ve çeldiren ilgiye göre değişen içerik yeterince zaman kaybettirmektedir. Ayrıca özellikle bilgisayar ve internet kullanıcılarını etkileyen bir başka eğitsel sorun da dil gelişim problemleridir. Bireyler internet ortamında bulunan argo, şiddet, müstehcenlik içeren sözcükleri kelime dağarcıklarına kolaylıkla almaktadırlar. Bu da eğitimin bir parçası olan dil gelişimini olumsuz etkilemektedir (Aksoy, 2005).
Eğitimde Teknoloji Kullanımına İlişkin Öneriler
- Eğitimde teknolojinin kullanılıp kullanılmayacağı değil, nasıl kullanılacağı, sağlanacağı, dağıtılacağı sorunu üzerinde durulmalıdır.(Aksoy, 2003)
- Teknolojinin bireyi değil, bireyin teknolojiyi yönlendirmesi gereği göz önünde bulundurulmalıdır. Özellikle ders içerisinde öğretmenleri çok fazla meşgul eden ve zamanlarını kısıtlayan teknolojik materyallerin kullanılmasında gereken tedbirler alınmalıdır.(Bingöl, 1999)
- Teknolojinin kontrol edilebilir olması için ulusal uygulamalar(Okulnet vd.) ortaya konmalı ve sistemli bir şekilde uygulamalara düzen getirilmelidir.(Aksoy, 2003)
- Teknoloji kullanımında eğitim olanaklarından daha az yararlananlara pozitif ayrımcılık yapılacak şekilde politikalar izlenmelidir.(Aksoy, 2003)
- Eğitimde teknolojiyi kullanırken ortaya çıkan maliyetin kaynak sorunu da düşünülerek önlenebilmesi gerekmektedir. Özellikle dış kaynaklara yönelerek hem zaman hem de emek harcayan okul yönetimlerinin sorunları bu yolla çözümlenmelidir.(Aksoy, 2003)
- Kullanılan teknolojide yerel toplumsal tercihlere uygun üretim ve pazarlanma sağlanması gerekmektedir. Bu yolla teknoloji kullanılırken eğitim sisteminde öğrenciler ve toplum için de bir anlamlılık söz konusu olabilecektir.(Aksoy, 2005)
- Sadece teknoloji merkezli düşünerek yatırımlar koşulsuz artmamalı, başka ihtiyaçlara sahip eğitim sistemi daha da sorun yaşayacağı bir yapıya dönüştürülmemelidir.(Aksoy, 2003)
