Arama

Katip Çelebi kimdir, hayatı ve eserleri hakkında bilgi verir misiniz?

En İyi Cevap Var Güncelleme: 12 Mart 2012 Gösterim: 26.558 Cevap: 2
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
21 Ekim 2009       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
katip çelebi hakkında kısa öz açıklamalar?
EN İYİ CEVABI Daisy-BT verdi
Alıntı
Misafir adlı kullanıcıdan alıntı

katip çelebi hakkında kısa öz açıklamalar?


Özet Bilgi:
Sponsorlu Bağlantılar

Avrupalılar arasında Hacı Kalfa ismiyle meşhur olan Kâtib Çelebi (1608-1657), 17. yüzyıl Osmanlı Türkiye'sinin en seçkin düşünülerindendir. Coğrafya, tarih, bibliyografya gibi bilim dallarında değerli eserler vermiş olan bilgimiz, o dönemlerde bir hayli ihmal edilmiş olan bilimleri savunması ve coğrafyaya ilişkin kitaplarında Batılı coğrafyacılar tarafından elde edilmiş ola bulgulara yer vermesi nedeniyle Türkiye'deki bilim Rönesans'ının müjdecisi olarak benimsenmektedir.

Düzenli bir medrese eğitimi görmeyen ama kendi kendisini yetiştiren Kâtib Çelebi, Doğu ve Batı kaynaklarından yararlanarak Cihânnümâ adını verdiği oldukça hacimli bir coğrafya kitabı hazırlamıştır.

Kâtib Çelebi, İbn Haldûn'un (1332-1406) tarih ve toplum felsefesinden etkilenmiştir. Ona göre, toplumlar tıpkı insanlar gibi doğar, büyür ve ölürler. Bu sondan kurtulmaları mümkün değildir, ama bilgi ve basiretle alınacak isabetli tedbirler sayesinde bu gelişim safhalarını uzatmak ve daha ahenkli bir şekilde geçmelerini temin etmek mümkündür.

Zamanındaki tutuculuğa cesaretle karşı çıkan ve yeri geldikçe bilimin toplumsal hayattaki önemine işaret eden Kâtib Çelebi'ye göre, İslâm dini, bilimleri reddetmez. Kâtib Çelebi'ye göre, bilimden kimseye zarar gelmez ve bu nedenle bilimleri öğrernmek için elden geldiğince çabalamak gerekir. Bilimleri reddedenler onların yararlarından mahrum kalacaktır.

- Cihannüma, Türkçe yazılmış coğrafya kitaplarının en önemlisidir. Batı dillerine de çevrilmiştir.

- Fezleke, 1592-1654 yıllarını kapsayan çok değerli bir Osmanlı tarihidir;

- Tuhfetül-Kibar, Türk-Osmanlı denizcilik tarihini anlatan değerli bir eserdir;

- Takvimüt-Tevarih, başlangıcından 1648 yılına kadar dünya tarihidir;

- Mizanül-Hak, Kâtip Çelebi'nin son eseridir. Taşıdığı pozitif düşünceler nedeniyle yazıldığı 1656 yılında şiddetli tartışmalara yol açtı. (İngilizce'ye çevrilmiştir.)

Daha geniş bilgi için aşağıdaki linke tıklayınız:

Katib Çelebi

Daisy-BT - avatarı
Daisy-BT
Ziyaretçi
21 Ekim 2009       Mesaj #2
Daisy-BT - avatarı
Ziyaretçi
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
Alıntı
Misafir adlı kullanıcıdan alıntı

katip çelebi hakkında kısa öz açıklamalar?


Özet Bilgi:
Sponsorlu Bağlantılar

Avrupalılar arasında Hacı Kalfa ismiyle meşhur olan Kâtib Çelebi (1608-1657), 17. yüzyıl Osmanlı Türkiye'sinin en seçkin düşünülerindendir. Coğrafya, tarih, bibliyografya gibi bilim dallarında değerli eserler vermiş olan bilgimiz, o dönemlerde bir hayli ihmal edilmiş olan bilimleri savunması ve coğrafyaya ilişkin kitaplarında Batılı coğrafyacılar tarafından elde edilmiş ola bulgulara yer vermesi nedeniyle Türkiye'deki bilim Rönesans'ının müjdecisi olarak benimsenmektedir.

Düzenli bir medrese eğitimi görmeyen ama kendi kendisini yetiştiren Kâtib Çelebi, Doğu ve Batı kaynaklarından yararlanarak Cihânnümâ adını verdiği oldukça hacimli bir coğrafya kitabı hazırlamıştır.

Kâtib Çelebi, İbn Haldûn'un (1332-1406) tarih ve toplum felsefesinden etkilenmiştir. Ona göre, toplumlar tıpkı insanlar gibi doğar, büyür ve ölürler. Bu sondan kurtulmaları mümkün değildir, ama bilgi ve basiretle alınacak isabetli tedbirler sayesinde bu gelişim safhalarını uzatmak ve daha ahenkli bir şekilde geçmelerini temin etmek mümkündür.

Zamanındaki tutuculuğa cesaretle karşı çıkan ve yeri geldikçe bilimin toplumsal hayattaki önemine işaret eden Kâtib Çelebi'ye göre, İslâm dini, bilimleri reddetmez. Kâtib Çelebi'ye göre, bilimden kimseye zarar gelmez ve bu nedenle bilimleri öğrernmek için elden geldiğince çabalamak gerekir. Bilimleri reddedenler onların yararlarından mahrum kalacaktır.

- Cihannüma, Türkçe yazılmış coğrafya kitaplarının en önemlisidir. Batı dillerine de çevrilmiştir.

- Fezleke, 1592-1654 yıllarını kapsayan çok değerli bir Osmanlı tarihidir;

- Tuhfetül-Kibar, Türk-Osmanlı denizcilik tarihini anlatan değerli bir eserdir;

- Takvimüt-Tevarih, başlangıcından 1648 yılına kadar dünya tarihidir;

- Mizanül-Hak, Kâtip Çelebi'nin son eseridir. Taşıdığı pozitif düşünceler nedeniyle yazıldığı 1656 yılında şiddetli tartışmalara yol açtı. (İngilizce'ye çevrilmiştir.)

Daha geniş bilgi için aşağıdaki linke tıklayınız:

Katib Çelebi

Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
12 Mart 2012       Mesaj #3
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
1609'un şubat ayında İstanbul'da dünyaya geldi.. Katip Çelebi'nin asıl ismi Mustafa'dır. 14 yaşına kadar özel eğitim gören Kâtib Çelebi, 1623 yılında Anadolu Muhasebesi Kalemi'ne girdi. 4. Murat devrinde yapılan Doğu seferlerinde kâtip olarak yer aldı. 1635'te İstanbul'a dönerek kendisini tümüyle eğitime verdi. Devrin tanınmış bilginlerinin derslerine iştirak ederek medrese eğitimindeki eksikliklerini oldukça giderdi. Tarihten tıbba, coğrafyadan astronomiye kadar geniş bir ilgi alanı olan Kâtib Çelebi'nin aynı zamanda zengin ve büyük bir kitaplığı da bulunuyordu.. 1645'te sıra kendisine geldiği halde terfi etmediği için kalemdeki vazifesinden istifa etti. Ancak 1648'de Takvimü't-Tevarih adlı yapıtı dolayısıyla şeyhülislam Abdürrahim Efendi aracılığıyla kalemde ikinci halifeliğe getirildi. Bundan sonra da öğrenme ve öğretme yolundaki gayretlerini devam ettiren Kâtib Çelebi peşpeşe yapıtlar vermeye başladı. Telif ve çeviri olarak yirmiyi aşkın kitap yazdı. En önemlileri tarih, coğrafya ve bibliyografya alanındadır. Tarih alanındaki yapıtlarının ilki 1642'de tamamladığı Arapça Fezleke'dir. (Fezleketi Akvâlü'l-Ahyâr fi İlmi't-Tarih ve'l-Ahbar). Dört bölümden oluşan kitapta tarihin anlamı, konusu ve yararı anlatıldıktan sonra bu alandaki temel yapıtların bir bibliyografyası verilmiş, ardından da klasik İslam tarihçiliğine uygun olarak dünyanın yaratılışından 1639'a dek kurulan devletler ve meydana gelen önemli olaylar kısaca sıralanmıştır. Arapça Fezleke'nin devamı niteliğindeki Türkçe Fezleke 1591-1654 arasındaki olayları anlatan bir Osmanlı tarihidir. Olayların kronolojik sıralamasının ardından her yılın sonunda o yıl içerisinde ölen devlet adamları ve bilginlerin yaşam öykülerinden ve yapıtlarından da kısaca söz eder. Takvimü't-Tevarih ise, Adem Peygamber'den 1648'e kadar geçen tarihsel olayların bir kronolojisidir.

En tanınmış yapıtlarından olan Tuhfetü'l-Kibar fi Esfari'l-Bihar'da kuruluş döneminden 1656'ya kadar Osmanlı denizciliğinin bir tarihçesi yanında Osmanlı donanmasının, tersane ve bahriye örgütünün işleyişini işler, kaptan-ı deryaların yaşam hikayelerini verir. Sonunda da son zamanlarda denizlerde uğranılan başarısızlıkları giderme yolundaki öğütlerini sıralar.

Coğrafi yapıtların en önemlisi olan Cihannüma Osmanlı coğrafyacılığında yeni bir çığır açmıştır. Kâtib Çelebi Cihannüma'yı iki kez yazmıştır. 1648'de yazmaya başladığı ilki klasik İslam coğrafyası temelindeydi. Bu yapıtını henüz bitirmemişken eline geçen Gerardus Mercator'un Atlas'ını Mehmed İhlasî adlı bir Fransız dönmesinin yardımıyla Latince'den Türkçe'ye çevirterek yeni bilgiler edindi ve 1654'te Cihannüma'yı ikinci kez yazmaya girişti. Ardından yine Mercator'un Atlas Minor'unu elde etti. Bunların yanı sıra Batılı coğrafyacılardan Ortelius, Cluverius ve Lorenz'in yapıtlarından da yararlandı. Doğal olarak eski Arap, İran ve Osmanlı coğrafyacıların yapıtlarını da kullandı.

Kristof Kolomb ve Macellan’dan bahsedir

İkinci Cihannüma, dünyanın yuvarlak olduğunu da kanıtlamaya çalışan fiziki coğrafya ağırlıklı bir giriş bölümünden sonra Kristof Kolomb ve Macellan'ın keşif gezilerinden söz eder. Ardından Japonya'dan başlayarak Asya ülkelerini tanıtır. Bunların tarihleri, yönetim biçemleri, ekonomileri, inançları konusunda bilgiler verir. Bu arada İslam coğrafyacılarının bilgi yanlışlarını ortaya çıkarır, işte tüm bunların harita kullanmamaktan kaynaklandığını belirtir. Bu ikinci Cihannüma'da anlatılan son yer Van'dır. Birinci Cihannüma'da ise Osmanlı Avrupa'sı ve Anadolu ile İspanya ve Kuzey Afrika'yı kapsamaktadır. Her iki biçimde de ek olarak birçok harita vardır.
Cihannüma, özünde tüm İslam ve Hıristiyan coğrafyacılığının da temeli olan Batlamyus (Ptolemaios) kuramına dayanmakla birlikte, o güne kadar hemen hemen hiç yararlanılmayan Batı kaynaklarını Osmanlı coğrafyacılığına tanıtması bakımından çok büyük bir önem taşır.

Benzer Konular

21 Nisan 2016 / tunahan505 Cevaplanmış
2 Mart 2012 / Misafir Soru-Cevap
9 Mart 2011 / Misafir Cevaplanmış
9 Aralık 2016 / coK aciLL...X Cevaplanmış