Arama

Dilek kipleri nedir, örnek verir misiniz?

En İyi Cevap Var Güncelleme: 2 Nisan 2016 Gösterim: 18.236 Cevap: 1
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
29 Ocak 2010       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Dilek kipleri nedir, örnek verir misiniz?
EN İYİ CEVABI Safi verdi

Dilek Kipleri


Zaman anlamı vermezler.Bir eylemin yapılması ya da bir oluşun harekatının bildirimi anlatan kiplerdir. Dörde ayrılır.
Sponsorlu Bağlantılar
Şart Kipi
-sa, -se ekleri getirilerek yapılır. Ayşe bu akşam bize gelse
Kişi Çekimi
  • ara-sa-m
Gereklilik Kipi
Bir iş, oluş veya hareketin oldugunu bildirir. Ekleri ses uyumuna göre "-meli, -malı" dır.
Haftada bir kitap okumalıyımOnu bulmalısın.sınavdan iyi not almalıyımSınava iyi çalışmalıyım.

2- Dilek-Şart Kipi (-sa, -se)


Kip Ekleri

-sa, -se
Nasıl Çekimlenir?
Fiil kök ya da gövdesi + -sa, -se + Şahıs eki
1. Tekil Şahıs, ben dinle – se – m
2. Tekil Şahıs, sen dinle – se – n
3. Tekil Şahıs, o dinle – se

1. Çoğul Şahıs, biz dinle – se – k
2. Çoğul Şahıs, siz dinle – se – niz
3. Çoğul Şahıs, onlar dinle – se – ler
“Uçmak fiilini dilek-şart kipinin 3. çoğul şahsına göre çekimleyin” denilirse çekimleme aşağıdaki şekilde olmalıdır:
Uç+ sa + nız
Fiile Kazandırdığı Anlamlar
Bu kip, bir eylemin gerçekleşmesinin başka bir eylemin gerçekleşmesine bağlı olduğunu göstermek için kullanılabilir. Bu görevi ile cümleye koşul-şart anlamı sağlar, bazen de gerçekleşmesini istediğimiz, dilediğimiz şeyleri ifade ederken bu kipi kullanırız. Bu görevi ile de cümleye dilek anlamı kazandırır.

Dilek-Şart Kipi Örnek Cümleleri
  • Yaz gelse de tatile gitsek. (Koşul= Tatile gitmenin koşulu yazın gelmesidir.)
  • Keşke bu yaz ehliyet kursuna yazılsam. (Dilek)
  • Biraz gayret etsen şu kemanı çalabileceksin. (Koşul=Gitar çalabilmesinin koşulu gayret etmesidir.)
  • Yârim yanımda olsa da baksam gözlerine doyasıya. (Dilek)
Dilek-Şart Kipini Olumsuz Çekimi
Fiil kök ya da gövdesi + Olumsuzluk eki (-ma, -me) + -sa, -se + Şahıs eki
“Biriktirmek ve koşmak” fiillerinin olumsuzunu, dilek şart kipinin tüm şahıslara göre çekimleyelim:
  • Biriktir – se – m
  • Biriktir – se – n
  • Biriktir – se
DEVAMI Fiil Çekim Ekleri
Son düzenleyen Safi; 2 Nisan 2016 02:13
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
2 Nisan 2016       Mesaj #2
Safi - avatarı
SMD MiSiM
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.

Dilek Kipleri


Zaman anlamı vermezler.Bir eylemin yapılması ya da bir oluşun harekatının bildirimi anlatan kiplerdir. Dörde ayrılır.
Sponsorlu Bağlantılar
Şart Kipi
-sa, -se ekleri getirilerek yapılır. Ayşe bu akşam bize gelse
Kişi Çekimi
  • ara-sa-m
Gereklilik Kipi
Bir iş, oluş veya hareketin oldugunu bildirir. Ekleri ses uyumuna göre "-meli, -malı" dır.
Haftada bir kitap okumalıyımOnu bulmalısın.sınavdan iyi not almalıyımSınava iyi çalışmalıyım.

2- Dilek-Şart Kipi (-sa, -se)


Kip Ekleri

-sa, -se
Nasıl Çekimlenir?
Fiil kök ya da gövdesi + -sa, -se + Şahıs eki
1. Tekil Şahıs, ben dinle – se – m
2. Tekil Şahıs, sen dinle – se – n
3. Tekil Şahıs, o dinle – se

1. Çoğul Şahıs, biz dinle – se – k
2. Çoğul Şahıs, siz dinle – se – niz
3. Çoğul Şahıs, onlar dinle – se – ler
“Uçmak fiilini dilek-şart kipinin 3. çoğul şahsına göre çekimleyin” denilirse çekimleme aşağıdaki şekilde olmalıdır:
Uç+ sa + nız
Fiile Kazandırdığı Anlamlar
Bu kip, bir eylemin gerçekleşmesinin başka bir eylemin gerçekleşmesine bağlı olduğunu göstermek için kullanılabilir. Bu görevi ile cümleye koşul-şart anlamı sağlar, bazen de gerçekleşmesini istediğimiz, dilediğimiz şeyleri ifade ederken bu kipi kullanırız. Bu görevi ile de cümleye dilek anlamı kazandırır.

Dilek-Şart Kipi Örnek Cümleleri
  • Yaz gelse de tatile gitsek. (Koşul= Tatile gitmenin koşulu yazın gelmesidir.)
  • Keşke bu yaz ehliyet kursuna yazılsam. (Dilek)
  • Biraz gayret etsen şu kemanı çalabileceksin. (Koşul=Gitar çalabilmesinin koşulu gayret etmesidir.)
  • Yârim yanımda olsa da baksam gözlerine doyasıya. (Dilek)
Dilek-Şart Kipini Olumsuz Çekimi
Fiil kök ya da gövdesi + Olumsuzluk eki (-ma, -me) + -sa, -se + Şahıs eki
“Biriktirmek ve koşmak” fiillerinin olumsuzunu, dilek şart kipinin tüm şahıslara göre çekimleyelim:
  • Biriktir – se – m
  • Biriktir – se – n
  • Biriktir – se
DEVAMI Fiil Çekim Ekleri
Son düzenleyen Safi; 13 Nisan 2017 01:44
SİLENTİUM EST AURUM

Benzer Konular

2 Nisan 2016 / Misafir Cevaplanmış
2 Nisan 2016 / Misafir Cevaplanmış
2 Nisan 2016 / Ziyaretçi Cevaplanmış
14 Ocak 2015 / Misafir Cevaplanmış