Arama

Hipotez (Varsayım) nedir?

En İyi Cevap Var Güncelleme: 14 Mart 2015 Gösterim: 25.293 Cevap: 2
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
25 Ekim 2010       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Hipotez (Varsayım) nedir?
EN İYİ CEVABI ahmetseydi verdi
Varsayım

Sponsorlu Bağlantılar
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Varsayım veya hipotez, bilimsel yöntemde olaylar arasında ilişkiler kurmak ve olayları bir nedene bağlamak üzere tasarlanan ve geçerli sayılan bir önermedir.

Terim eski Latince "önermek" anlamına gelen "hipotithenai" kelimesinden köken almaktadır. Bilimsel bir hipotez farklı kişilerce ve bilimsel yöntemlerle sınanabilmelidir. Hipotezler genellikle geçmiş gözlemlere veya bilimsel teorilerden yapılan çıkarsamalara dayanır. İstatistiki hipotez; tarafsızlık hipotezi, farksızlık hipotezi, sıfır hipotezi. Bu kavrama göre varsayılan değişkenler arasında farklılık yoktur. Bu tür hipotez bilimsel araştırmalarda yan tutmamanın gereğidir. Araştırma hipotezi; farklılık hipotezi, alternatif hipotez. Araştırmada daha önceki bilgilerin veya gözlemlerin doğruluğunu saptamak üzere oluşturulan, değişkenler arasında önemli ilişki olduğunu varsayan ifadelerdir. Hipotezler bilimsel yöntemlerle sınanıp geçerliliği değerlendirilir.Hipotez bir çok alanda kullanılır.Örnek:bir prolemin çözülmemişse,problemin sonlarında o problem doğruluğa ulaşmamışsa ya da gerçeklere dayalı gözlemler kurulmasında hipotez kulanılır.

Detaylı Bilgi için tıklayınız > Varsayım Nedir?


Daha Fazla Bilgi:
Alıntı
Misafir adlı kullanıcıdan alıntı

Hipotez : (Varsayım) Probleme konulan geçici çözüme hipotez denir. Varsayım veya hipotez, bilimsel yöntemde olaylar arasında ilişkiler kurmak ve olayları bir nedene bağlamak üzere tasarlanan ve geçerli sayılan bir önermedir. Hipotez problemi çözmek için yapılan araştırma ve gözlemler sonucu elde edilen bilgilerin yardımıyla kurulur.

Terim eski Latince "önermek" anlamına gelen "hipotithenai" kelimesinden köken almaktadır.

Hipotezin başlıca özellikleri:
1 - Eldeki bütün verilere uygun olmalı ve onları açıklamalıdır.
2 - Yeni gerçeklerin tahminine olanak sağlamalıdır.
3 - Probleme çözüm önermelidir.
4 - Deney ve gözlemlere açık olmalıdır.
5 - Yeni deney ve gözlemlerle denenebilir olmalıdır.

Hipotezin muhtemel üç sonucu vardır:
1-doğrudan kanıtlanıp doğrudan geçerli haline gelebilir bir hipotez gözlem ve deneylerle doğrulanırsa teori değil gerçektir.
2-yeni gerçeklerle desteklenerek teori veya kanun haline gelebilir.
3-çürütülüp terkedilir.

Bir hipotezde olması gereken özellikler:
1) Mantıksal ve ussal (rasyonel) olmalıdır. Örneğin “düşük gelirli hanelerde kültür harcamaları, yüksek gelirli hanelere kıyasla, daha fazladır” şeklinde kurulan bir hipotez mantıksal ve akla uygun olmadığı için iyi bir hipotez değildir. Ayrıca bilim-ötesi alanlara ilişkin konularda kurulan hipotezler de uygun olmayacaklardır. Örneğin “ikizler burcu erkeklerinin gelir düzeyi, yaşla doğru orantılı olarak artar” şeklinde kurulan bir hipotez ussal olmamak bakımından baştan kabul edilmemelidir.

2) Kavramlar açık ve işlemsel olarak tanımlanabilir olmalıdır. Örneğin içinde mutluluk kavramı geçen bir hipotez, mutluluk kavramını işlemsel olarak tanımlayamadığımız ölçüde uygun bir hipotez olmayacaktır. Kavramların tanımları bu bakımdan hipotez için hayati önemdedir. Bir kelimenin farklı iki ayrı kavrama işaret ettiği durumlara özellikle dikkat edilmelidir.

3) Hipotez sınanabilir olmalıdır. Dipnottaki hipotez kelimesi üzerine tartışmasında da görüldüğü gibi sınanabilmek özelliği hipotezlerin olmazsa olmaz özelliğidir. Bir hipotez ne kadar mantıksal ya da ussal olsa bile, onu sınayabileceğimiz (deneyebileceğimiz) yöntemsel araçlardan mahrumsak, bu hipotez bir önerme olmaktan öteye gitmeyecektir. Özellikle doğa bilimlerinde ölçüm dışı kalacak olgular üzerine kurulan hipotezler bu tür bir sorunla karşılaşırlar. Örneğin atomun en küçük bölünebilir birim olmayıp elektronların varlığına işaret eden bir hipotez, ancak elektronların varlığını tespit edebilen fizik enstrümanların geliştirilmesinden sonra bir sınanabilir hipotez haline gelmiştir.

4) Hipotez literatürle uyumlu olmalıdır. Literatür, bir hipotezin sınanarak bulguya dönüşmesiyle katkıda bulunacağı bir entelektüel birikimdir ve her hipotez kendi gücünü de bu entelektüel birikimden almalıdır. Literatüre uyumlu olmak mutlaka güncel geçerli (cari) önermelere dayanmak anlamına gelmemektedir. Aksine güncel geçerli önermelerin dışına da çıkılabilir, ancak bunun çerçevesi de yine literatür tarafından belirlenir. Örneğin yukarıda konuyu karikatürize etmek amacıyla sorduğumuz soruyu hipotez haline getirirsek: “patates yiyen kadınlar düşük gelirli işlerde çalışırlar” şeklindeki bir hipotez literatüre uyumlu olmayacaktır.

Bu noktada bir bilimsel araştırmanın, en zayıf halkası kadar güçlü (sıhhatli) olabileceği kuralına değinmemiz gerekiyor. Bir bilimsel araştırma, yukarıda da değinildiği gibi, her biri ayrı ayrı titizlikle tasarlanması ve gerçekleştirilmesi gereken bir çok aşamadan oluşmaktadır. Önce, literatürle ilişkili olarak, bir araştırma sorusuna yönelik hipotezler kurarız ve bu hipotezler seçtiğimiz paradigma ve ele aldığımız soruyu anlamlı kılan sorunsalla (problematic) uyumlu olmak durumundadır. Bu hipotezden (ya da hipotezlerden) yola çıkarak bir araştırma tasarımı yaparız. Bu tasarımda tüm popülasyonu (buna bu aşamada araştırma evreni de diyebiliriz) içermek yerine onu temsilen bir örneklem üzerinde gerçekleştirilecektir ve biz sonraki aşama olarak nasıl ve ne kadar örneklem alacağımızı kararlaştırırız. Daha sonra bu örneklemden verileri nasıl (hangi ölçeklerle ve araçlarla) toplayacağımızı kararlaştırırız. Elde ettiğimiz verileri daha sonra, kullanılan ölçeklere ve elde edilen verilere uygun istatistiksel analizlere (korelasyon, t testi, anova vb.) tabi tutarız ve bu aşamada hipotezleri Kabul ya da reddederek “bulgular” elde ederiz. Bu bulguları literatürdeki diğer araştırma bulgularıyla kıyaslayarak genellenebilir sonuçlar elde etmeye çalışırız. En son olarak da bulgu ve sonuçlarımızı literatüre ve akademik metin yazma kurallarına (kaynak gösterme, kavramların tanımlanması vb.) uygun bir şekilde rapor halinde yayınlarız. Görüldüğü gibi bu aşamaların her biri ayrı ayrı tasarlanama ve titizlikle uygulanmaya ihtiyaç duyacağımız aşamalardır. Eğer bu aşamalardan biri yeterince sıhhatli değilse tüm aşama sıhhatsiz olacaktır. Araştırma en zayıf halkası kadar güçlüdür.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Hipotez kelimesinin karşılığı olarak Türkçe’de varsayım kelimesi önerilmiştir. Ancak ‘var saymak’ veya ‘farz etmek’ eylemlerinin karşılığı olarak yanlış anlamaya yol açması bakımından, hipotez karşılığı olarak varsayım kelimesini kullanmak yerine hipotez kelimesini olduğu gibi kullanmayı tercih ediyoruz. Bu açıdan belki de varsayım kelimesi yerine denence ya da sınanca kelimelerinin kullanılması daha doğrudur. Hipotez karşılığı olarak denence kelimesini kullanan yazarlar da bulunmaktadır. Bu yazarlar bu durumda varsayım kelimesini sayıltı (assumption) karşılığında kullanırlar (örneğin Karasar, 1994). Bu karışıklığa bir çare olmak umuduyla Varsayım=hipotez ve varsayım=sayıltı ayrımı da önerilmiştir (örneğin Şeker, 1986).


Son düzenleyen ahmetseydi; 14 Mart 2015 15:14
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
29 Ekim 2012       Mesaj #2
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
hipotez nasıl kurulur kısa bir bilgi istiyorum
Sponsorlu Bağlantılar
ahmetseydi - avatarı
ahmetseydi
VIP Je Taime
14 Mart 2015       Mesaj #3
ahmetseydi - avatarı
VIP Je Taime
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
Varsayım

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Varsayım veya hipotez, bilimsel yöntemde olaylar arasında ilişkiler kurmak ve olayları bir nedene bağlamak üzere tasarlanan ve geçerli sayılan bir önermedir.

Terim eski Latince "önermek" anlamına gelen "hipotithenai" kelimesinden köken almaktadır. Bilimsel bir hipotez farklı kişilerce ve bilimsel yöntemlerle sınanabilmelidir. Hipotezler genellikle geçmiş gözlemlere veya bilimsel teorilerden yapılan çıkarsamalara dayanır. İstatistiki hipotez; tarafsızlık hipotezi, farksızlık hipotezi, sıfır hipotezi. Bu kavrama göre varsayılan değişkenler arasında farklılık yoktur. Bu tür hipotez bilimsel araştırmalarda yan tutmamanın gereğidir. Araştırma hipotezi; farklılık hipotezi, alternatif hipotez. Araştırmada daha önceki bilgilerin veya gözlemlerin doğruluğunu saptamak üzere oluşturulan, değişkenler arasında önemli ilişki olduğunu varsayan ifadelerdir. Hipotezler bilimsel yöntemlerle sınanıp geçerliliği değerlendirilir.Hipotez bir çok alanda kullanılır.Örnek:bir prolemin çözülmemişse,problemin sonlarında o problem doğruluğa ulaşmamışsa ya da gerçeklere dayalı gözlemler kurulmasında hipotez kulanılır.

Detaylı Bilgi için tıklayınız > Varsayım Nedir?


Daha Fazla Bilgi:
Alıntı
Misafir adlı kullanıcıdan alıntı

Hipotez : (Varsayım) Probleme konulan geçici çözüme hipotez denir. Varsayım veya hipotez, bilimsel yöntemde olaylar arasında ilişkiler kurmak ve olayları bir nedene bağlamak üzere tasarlanan ve geçerli sayılan bir önermedir. Hipotez problemi çözmek için yapılan araştırma ve gözlemler sonucu elde edilen bilgilerin yardımıyla kurulur.

Terim eski Latince "önermek" anlamına gelen "hipotithenai" kelimesinden köken almaktadır.

Hipotezin başlıca özellikleri:
1 - Eldeki bütün verilere uygun olmalı ve onları açıklamalıdır.
2 - Yeni gerçeklerin tahminine olanak sağlamalıdır.
3 - Probleme çözüm önermelidir.
4 - Deney ve gözlemlere açık olmalıdır.
5 - Yeni deney ve gözlemlerle denenebilir olmalıdır.

Hipotezin muhtemel üç sonucu vardır:
1-doğrudan kanıtlanıp doğrudan geçerli haline gelebilir bir hipotez gözlem ve deneylerle doğrulanırsa teori değil gerçektir.
2-yeni gerçeklerle desteklenerek teori veya kanun haline gelebilir.
3-çürütülüp terkedilir.

Bir hipotezde olması gereken özellikler:
1) Mantıksal ve ussal (rasyonel) olmalıdır. Örneğin “düşük gelirli hanelerde kültür harcamaları, yüksek gelirli hanelere kıyasla, daha fazladır” şeklinde kurulan bir hipotez mantıksal ve akla uygun olmadığı için iyi bir hipotez değildir. Ayrıca bilim-ötesi alanlara ilişkin konularda kurulan hipotezler de uygun olmayacaklardır. Örneğin “ikizler burcu erkeklerinin gelir düzeyi, yaşla doğru orantılı olarak artar” şeklinde kurulan bir hipotez ussal olmamak bakımından baştan kabul edilmemelidir.

2) Kavramlar açık ve işlemsel olarak tanımlanabilir olmalıdır. Örneğin içinde mutluluk kavramı geçen bir hipotez, mutluluk kavramını işlemsel olarak tanımlayamadığımız ölçüde uygun bir hipotez olmayacaktır. Kavramların tanımları bu bakımdan hipotez için hayati önemdedir. Bir kelimenin farklı iki ayrı kavrama işaret ettiği durumlara özellikle dikkat edilmelidir.

3) Hipotez sınanabilir olmalıdır. Dipnottaki hipotez kelimesi üzerine tartışmasında da görüldüğü gibi sınanabilmek özelliği hipotezlerin olmazsa olmaz özelliğidir. Bir hipotez ne kadar mantıksal ya da ussal olsa bile, onu sınayabileceğimiz (deneyebileceğimiz) yöntemsel araçlardan mahrumsak, bu hipotez bir önerme olmaktan öteye gitmeyecektir. Özellikle doğa bilimlerinde ölçüm dışı kalacak olgular üzerine kurulan hipotezler bu tür bir sorunla karşılaşırlar. Örneğin atomun en küçük bölünebilir birim olmayıp elektronların varlığına işaret eden bir hipotez, ancak elektronların varlığını tespit edebilen fizik enstrümanların geliştirilmesinden sonra bir sınanabilir hipotez haline gelmiştir.

4) Hipotez literatürle uyumlu olmalıdır. Literatür, bir hipotezin sınanarak bulguya dönüşmesiyle katkıda bulunacağı bir entelektüel birikimdir ve her hipotez kendi gücünü de bu entelektüel birikimden almalıdır. Literatüre uyumlu olmak mutlaka güncel geçerli (cari) önermelere dayanmak anlamına gelmemektedir. Aksine güncel geçerli önermelerin dışına da çıkılabilir, ancak bunun çerçevesi de yine literatür tarafından belirlenir. Örneğin yukarıda konuyu karikatürize etmek amacıyla sorduğumuz soruyu hipotez haline getirirsek: “patates yiyen kadınlar düşük gelirli işlerde çalışırlar” şeklindeki bir hipotez literatüre uyumlu olmayacaktır.

Bu noktada bir bilimsel araştırmanın, en zayıf halkası kadar güçlü (sıhhatli) olabileceği kuralına değinmemiz gerekiyor. Bir bilimsel araştırma, yukarıda da değinildiği gibi, her biri ayrı ayrı titizlikle tasarlanması ve gerçekleştirilmesi gereken bir çok aşamadan oluşmaktadır. Önce, literatürle ilişkili olarak, bir araştırma sorusuna yönelik hipotezler kurarız ve bu hipotezler seçtiğimiz paradigma ve ele aldığımız soruyu anlamlı kılan sorunsalla (problematic) uyumlu olmak durumundadır. Bu hipotezden (ya da hipotezlerden) yola çıkarak bir araştırma tasarımı yaparız. Bu tasarımda tüm popülasyonu (buna bu aşamada araştırma evreni de diyebiliriz) içermek yerine onu temsilen bir örneklem üzerinde gerçekleştirilecektir ve biz sonraki aşama olarak nasıl ve ne kadar örneklem alacağımızı kararlaştırırız. Daha sonra bu örneklemden verileri nasıl (hangi ölçeklerle ve araçlarla) toplayacağımızı kararlaştırırız. Elde ettiğimiz verileri daha sonra, kullanılan ölçeklere ve elde edilen verilere uygun istatistiksel analizlere (korelasyon, t testi, anova vb.) tabi tutarız ve bu aşamada hipotezleri Kabul ya da reddederek “bulgular” elde ederiz. Bu bulguları literatürdeki diğer araştırma bulgularıyla kıyaslayarak genellenebilir sonuçlar elde etmeye çalışırız. En son olarak da bulgu ve sonuçlarımızı literatüre ve akademik metin yazma kurallarına (kaynak gösterme, kavramların tanımlanması vb.) uygun bir şekilde rapor halinde yayınlarız. Görüldüğü gibi bu aşamaların her biri ayrı ayrı tasarlanama ve titizlikle uygulanmaya ihtiyaç duyacağımız aşamalardır. Eğer bu aşamalardan biri yeterince sıhhatli değilse tüm aşama sıhhatsiz olacaktır. Araştırma en zayıf halkası kadar güçlüdür.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Hipotez kelimesinin karşılığı olarak Türkçe’de varsayım kelimesi önerilmiştir. Ancak ‘var saymak’ veya ‘farz etmek’ eylemlerinin karşılığı olarak yanlış anlamaya yol açması bakımından, hipotez karşılığı olarak varsayım kelimesini kullanmak yerine hipotez kelimesini olduğu gibi kullanmayı tercih ediyoruz. Bu açıdan belki de varsayım kelimesi yerine denence ya da sınanca kelimelerinin kullanılması daha doğrudur. Hipotez karşılığı olarak denence kelimesini kullanan yazarlar da bulunmaktadır. Bu yazarlar bu durumda varsayım kelimesini sayıltı (assumption) karşılığında kullanırlar (örneğin Karasar, 1994). Bu karışıklığa bir çare olmak umuduyla Varsayım=hipotez ve varsayım=sayıltı ayrımı da önerilmiştir (örneğin Şeker, 1986).

ѕнσω мυѕт gσ ση ツ

Benzer Konular

30 Ekim 2012 / Misafir Soru-Cevap
5 Temmuz 2015 / ThinkerBeLL X-Sözlük
20 Ocak 2010 / fatma 36 Soru-Cevap
28 Ekim 2012 / murat_1907 X-Sözlük