Türkiye'de yetiştirilen meyve ve sebzeleri Türkiye haritasında nasıl gösterebilirim?

Limon Enterdonat (Interdonato) Bu çeşit, dünyada en fazla Türkiye'de ve özellikle Doğu Akdeniz Bölgesinde üretilmektedir. Çok erkenci olan bu limon, Türkiye'nin İhracatında en büyük paya sahiptir. Meyvesi büyük, şekli uzun silindiriktir. En belirgin özelliği yana doğru yatık meme başı. Meyve kabuğu ince, düzgün, açık yeşil ve parlaktır. meyve eti yeşilimsi sarı. çekirdek sayısı azdır (6-7 tane) usare miktarı %31,39.

Pazara sunum dönemi: Eylül-Aralık




Bölge
Limon Lamas (Lamas) Bu çeşit, ekoloji seçici olduğu için Akdeniz bölgesinde Mersin'in batısında (Erdemli, Silifke) spesifik bir bölgede yetiştirilmektedir. Türkiye'de Enterdonat'tan sonra en erkenci limon çeşidi olan Lamas, çok kaliteli bir limon çeşididir. Depolama ve taşımaya çok elverişlidir. Orta Anadolu'da bulunan doğal mağaralarda uzun süre depolanabilir.
Meyvesi orta büyüklükte, silindirik boyun halkalı ve belirgin memelidir. Üstün bir tat ve kokuya sahiptir. Kabuğu orta kalınlıkta, limon sarısı, düzgün ve parlaktır. Çekirdek sayısı azdır. (3-5). Usare miktarı %34,96.
Pazara sunum dönemi: Ekim ortası-Şubat.


Bölge
Portakal Washington Navel Akdeniz bölgesinde bilinen en eski portakal çeşididir. Sofralık portakallar içerisinde en çok talep gören çeşittir. Antalya'dan Hatay'a kadar bütün Akdeniz Bölgesinde yetiştirilmektedir. Son zamanlarda Navel grubundan dikimi yapılmaktadır.
Meyveleri büyük, yuvarlak oval arası, stil ucunda belirgin bir "göbek" mevcuttur. Meyve kabuğu koyu portakal rengi, hafif pürüzlüdür. kabuk kalınlığı 5-7 mm'dir ve kolay soyulur. Çekirdeksiz, kolayca dilimlenen meyve, tatlı fakat yeterli ekşilikte ve aromalı, lezzetli bir türdür. Orta erkenci bir çeşittir. Depolama ve taşımaya elverişlidir.
Pazar sunum dönemi: Kasım-Ocak


Bölge
Portakal Jaffa (Shamouti) Türkiye'de özellikle Mersin bölgesinde yetiştirilen bir çeşittir.
Taze tüketim için ideal bir portakaldır.
Meyvelerin özellikleri ekolojiye göre değişebilirse de karakteristik bir aroma ve zengin bir tada sahiptir. Usare miktarı (%36,88) sanayi için düşük olsa da taze tüketim açısından sulu, çok üstün lezzetli ve kalitelidir. neredeyse çekirdeksiz ve portakallar arasında en kolay soyulan türüdür. Depolama ve taşımaya elverişlidir.
Pazara sunum dönemi: Ocak-Mart


Bölge
Portakal Valencia (Valencia) Türkiye'de başlıca üretim bölgesi, Akdeniz Bölgesi'dir. değişik ekolojik koşullara çok iyi uyum sağlayabilen bir çeşittir. En geççi tatlı portakal olup sıcağa çok dayanıklı bir çeşittir. Hem sofralık hem de sanayiye elverişli bir portakal türüdür. Bu çeşit, değişik isimler altında tanınmaktadır.
Aromalı, lezzetli ve yüksek kalitededir. Meyveler sarı portakal renginde, basık yuvarlak, hafif oval şeklinde, kabuğu ince hafif pürüzlüdür. Meyve dilim zarları sert ve kalındır ve çekirdeksiz sayılır. Meyve etine bağı orta sıkıdır. Usare miktarı %45,91. Depolama ve taşımaya çok uygundur.
Pazara sunum dönemi: Şubat ortası-Mayıs.




Bölge
Greyfurt Star Ruby Bu çeşit, özellikle Türkiye'nin Batı Akdeniz Bölgesinde yetiştirilmektedir ve son yıllarda hızla yayılmaktadır. Taze tüketim için en fazla ihraç edilen çeşitlerden biridir. Greyfurtlar içinde en koyu renge sahip olan çeşittir. Şekli yuvarlak, hafif basık olan bu meyvenin dışı ve içi oldukça kırmızıdır. Parlak, pürüzsüz ve ince olan meyve kabuğu kolay soyulur, pürüzsüz ve incedir. Asidi diğer greyfurtlara göre daha azdır (%1,49), çok sulu (%43,67) ve lezzetlidir. Neredeyse çekirdeksizdir.

Pazar sunum dönemi: Ekim-Şubat


Bölge
Greyfurt Ruby Red Dünyada en fazla üretilen çeşittir. Yüksek ve düzenli veriminden dolayı Türkiye'nin Batı Akdeniz Bölgesinde en çok yetiştirilen çeşitlerden biridir.
Şekli basık yuvarlak, orta irilikte olan bu meyvenin kabuğu pembemsi sarı portakal rengi, hafif pürüzlüdür, ortalama 7mm kalınlığındadır. Az çekirdekli, sulu (%38,46 usare miktarı), aromalı ve kaliteli, orta mevsim çeşididir. Ağaç üzerinde uzun süre kalabilir ve uygun koşullarda dört aya kadar depolanabilir. Taşımaya elverişlidir.
Pazara sunum dönemi: Ekim-Şubat


Bölge
Greyfurt White Marsh Seedless Türkiye'nin en eski beyaz greyfurt çeşitlerinden biridir (üretim bölgesi: Batı Akdeniz Bölgesi). Son yıllarda dilimli meyve konservesi için kullanılmaktadır.
Şekli hafif basık, yuvarlak, orta irilikteki bu meyvenin kabuğu sarı, düz, parlak ve incedir. Meyve eti ise açık sarı, gevrek ve suludur.
Meyve suyu (usare miktarı %38,61) ve segmentleri bakımından mükemmeldir. Az çekirdeklidir (2-3). Orta geççi olan bu çeşidin meyveleri ağaç üzerinde uzun süre kalabilir. Depolama ve taşımaya elverişlidir.
Pazara sunum dönemi: Kasım-Mart


Bölge
Mandarin Satsuma Son yıllarda Satsuma grubuna ait Okitsu çeşidi de Türkiye’de ve özellikle Doğu Akdeniz Bölgesinde yetiştirilmeye başlanmıştır. Meyveler oldukça büyük ve yassıdır. Çekirdeksiz olup, kabuk kolayca soyulur ve şekerli bir mandarin türüdür. Dayanıklı bir çeşit olup, Owariden 3-5 hafta daha erkencidir. Türkiye’de yetiştirilen Satsumaların çoğu Owari grubuna aittir. Türkiye’de üretimi en çok yapılan ve ihracat için başlıca mandarin çeşididir. Özellikle Ege Bölgesi’nde üretilir. Meyve kabuğu hasat döneminde sarı-portakal renginde ve hafif pürüzlüdür; kalınlığı 3,37 mm’dir. Kabuğun meyve etine bağlılığı gevşektir. Olgunlaşma döneminden sonra kabuğun etten ayrılması kolaylaşır. Meyveleri basık şekillidir, küçük orta boydadır ve çekirdeksiz sayılır. Meyve eti koyu portakal rengindedir. Tat, koku ve kalitesi yüksek bir çeşittir. Olgunluk döneminde, usare miktarı %43,90’dır. Erkenci bir çeşittir. Pazar sunum dönemi: Ekim ortası-Aralık sonu.




Bölge
Mandarin Minneola 1980’li yıllardan sonra, özellikle Doğu Akdeniz Bölgesinde en fazla yayılan bir Tanjelo çeşididir. Bir orta mevsim çeşidi olan Mineola, meyveleri oldukça büyük ve armudi bir görüntüye sahiptir, sap kısmında belirgin boyunludur ve az çekirdeklidir. Meyve kabuğu hasat döneminde koyu portakal renkli, parlak ve düzgündür; kalınlığı 3,62 mm’dir. Kabuk meyve etine orta derecede bağlıdır. Meyve eti portakal renginde, yumuşak, sulu, lezzetli, aromalı ve hafif ekşidir. Olgunluk döneminde, usare miktarı %45,77’dir. Pazara sunum dönemi: Ocak-Mart



Bölge
Mandarin Fremont Bu çeşit yalnızca Türkiye’de, özellikle Adana-Mersin bölgesinde yetiştirilmektedir ve ihracat için Orta Doğu ülkelerine yönelik bir mandalina türüdür. Meyveleri yuvarlak ve küçüktür. Meyve kabuğu hasat döneminde koyu kırmızı-portakal renkli, parlak ve düzgündür; kalınlığı 3 mm’dir. Kabuk meyve etine sıkı bağlıdır. Kolayca puflaşma görülmez. Meyve eti koyu portakal renkli, yumuşak ve lezzetlidir. Olgunluk döneminde usare miktarı %43,87’dir. Meyve başına 11,38 adet çekirdek düşmektedir. Çok çekirdekli olmasına rağmen, albenisinin yüksek, meyve suyunun çok tatlı ve etinin lezzetli oluşu nedeniyle çok beğenilen bir mandalina çeşididir. Olgunluk ilerleyince kalite pek bozulmaz.Pazara sunum dönemi:Aralık-Şubat.




Bölge
İncir (Figs) Ülkemiz dünya incir üretimi ve ihracatında birinci ülke konumundadır. Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinin özellikle sahil kesimlerinin doğal bitkisi olan incir, Türkiye’de taze sofralık ve kurutmalık olarak yetiştirilmektedir. Ege Bölgesi’nde genelde kurutmalık çeşitler yetiştirilmekte olup Akdeniz ve Marmara bölgesinde sofralık taze tüketilen çeşitler üretilmektedir. Kurutmalık incirler, genelde beyaz ve sarı renkte olmasına karşın, taze sofralık incirler sarı, yeşilimsi, siyah ve mor renktedirler. Bunların içerisinde ihracata uygun çeşitler genelde mor ve siyah renkli incirler olup, en çok beğenileni Bursa yöresinde yetişen Bursa Siyahıdır. Bu yörenin ürünü tamamen ihraç edilmektedir. Dünyanın en kaliteli siyah inciri olan “Bursa Siyahı”, sahip olduğu olağanüstü tat, sert meyve yapısı, meyve iriliği, cazip şekli, harika renk ve uzun raf ömrü ile Avrupa ülkelerinde her yıl artan miktarlarda talep edilmektedir. Türkiye, dünyanın en büyük incir ihracatçısı konumundadır. Ürünün ihracata hazırlanması, ürün güvenliğini sağlamaya yönelik her türlü kalite sistemine sahip (HACCP, ISO 9002, BRC, ETI, EUREPGAP) özel sektör kuruluşları kanalı ile yapılmaktadır. Diğer meyve türleri ile karşılaştırıldığında “Bursa Siyahı” incir çeşidi üretim süreci özellikle ilaç kullanımını gerektirmeyen tarzda yapıldığı için bu bakımdan ürün güvenliği yüksek olan bir meyve türüdür. Ülkemiz ayrıca, kuru incir ihracatı bakımından da dünyanın en büyük ihracatçısı konumundadır. Bu alanda “Sarılop” incir çeşidi, dünya pazarında Smyrna (İzmir) adıyla tanınan son derece beğenilen lezzetli bir çeşidimizdir.
Pazar sunum dönemi: Ağustos başı-Kasım başı.


Bölge
Kiraz (Cherries) Türkiye, dünyanın en büyük kiraz üreticisi konumundadır. Bir Türk çeşidi olan “Ziraat 0900” kirazı uzun depo ömrü, sert, aromatik ve sulu yapısı ile talebi yoğun olan bir kiraz çeşididir. Meyvenin sahip olduğu yüksek kalite, ülkenin doğal tarımsal kaynakları, sıcak ve kurak yaz ile soğuk kış mevsiminden ileri gelmektedir. Kiraz, tüm ülkede yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan bir meyve türüdür. Kiraz üretimi Türkiye’de Avrupa süpermarketlerince talep edilen HACCP; EUREPGAP standartlarının uygulandığı ilk tarımsal üretim faaliyetlerindendir. Bu üretim düzenine uygun yetiştiricilik ülke çapında bir artış trendi göstermektedir. İhracata yönelik ürün İzmir (Kemalpaşa) Mayıs ortalarından başlayıp (sapı kısa), Haziran Temmuz aylarında (Ziraat 0900) Napolyon (Afyon, Burdur, Isparta, Salihli) ile devam eder. Taze tüketimin yanında sanayide işlenerek pazarlanan Starks Gold 0900 üretimi artmaktadır.
Pazara sunum dönemi:Mayıs ortası- Ağustos başı.



Bölge
Üzüm (Grapes) Ülkemiz dünyanın 5. büyük üzüm üreticisidir. Üretilen üzümün yaklaşık 2/3’ü çekirdekli 1/3’ü ise çekirdeksiz üzümden oluşmaktadır. Bölgelerimize göre üretim incelendiğinde ise Ege Bölgesinde çekirdeksiz kuru üzüm, Marmara Bölgesinde sofralık ve şaraplık, Akdeniz Bölgsinde ilk turfanda, Orta Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde şaraplık, şıralık, sofralık, çekirdekli kurutmalık üzüm yetiştiriciliği yönünden gelişme gösterdiği görülmektedir. Ülkemizde üretilen üzümlerin yaklaşık %30’u sofralık, %37’si kurutmalık, % 30’u pekmez, pestil, sucuk, şıra ve %3’de şaraplık olarak değerlendirilmektedir. Bugün Türkiye’de ihracata yönelik sofralık üzüm üretimi bakımından ilk sırayı “çekirdeksiz üzüm” almaktadır. Türkiye üzüm ihracatının % 95’ini sultani çekirdeksiz üzüm oluşturmaktadır. Ülkemizin hemen hemen bütün illerinde yetişen çekirdeksiz üzümü dış ticarette Ege Bölgesi illeri (Manisa, İzmir, Aydın) temsil eder. Sofralık yaş üzüm dış ticarette başta Almanya, Avusturalya, Hollanda olmak üzere birçok ülkeye ihraç edilmektedir. Üzüm ihracatı; yaş üzümün üç ay muhafaza edilmesini sağlayan UVAS sisteminin gelişmesiyle daha da artmaktadır. Çekirdeksiz kuru üzüm olarak 21 ülkeye satılmaktadır. İhraç edilen üzümler çekirdekli veya çekirdeksiz olarak iki ana grupta toplanır. Bilinen yerli çeşitler: Tarsus beyazı, Antep karası, Yalova cinsi dışında son zamanlarda Red Globe, Sugarone-Black Pearl, Crimson gibi yeni plantasyonlar hızla artmaktadır.
Pazara sunum dönemi: Haziran-Ekim
.



Bölge
Şeftali (Peaches) Şeftali, Türkiye’nin her yerinde yetiştirilmekle beraber, üretimin yarısı Marmara bölgesinde yapılmaktadır. Akdeniz bölgesinde erkenci çeşitleri, Marmara ve Ege bölgesinde ise Geççi çeşitleri üretilmektedir. Dünya üretim ve ihracatında önemli bir yere sahiptir. Türkiye’de üretilen şeftali genellikle sarı etli çeşitleridir. (erkenci: Eralyred orta erkenci: Dixired, Cardinal, Red Globe geççi: J.H Haale, Cresthaven, Monroe, vs.). Yarma şeftalinin çekirdeği kolay ayrılan eti sıkı olan bir çeşittir. Meyveleri büyük, dış görünümü alımlı, eti sert, aroması yüksek ve hoş kokuludur. Taze tüketiminin yanı sıra, konserve ve meyve suyu için spesifik çeşitler üretilmektedir. Son yıllarda tüysüz oldukları için, nektarin çeşitlerinin üretiminde ve ihracatında bir artış gözlenmektedir. Pazara sunum dönemi: Mayıs-Eylül



Bölge
Armut (Pears) Türkiye’de zengin yerel çeşitlerin yanı sıra yabancı çeşitleri de Güney Doğu Anadolu Bölgesi hariç her yerde yetiştirilmektedir. Hem üretim, hem de ihracat konusunda dünya sıralamalarında ilk on ülke arasındayız. Birçok çeşit arasında yazın üretilen Williams, Santa Maria, Akça, Mustafabey çeşitleri ve kışın üretilen Ankara Beurree Clairgeau, Beurree d’Anjou ve Deveci çeşitleri ihraç edilmektedir. Konserve için üretilen çeşitler, taze tüketim çeşitlerinden farklıdır.
AKÇA: Yerli çeşitlerimiz arasında en erken olgunlaşan (Temmuzun ilk haftasında) armut çeşidi olup, meyvesi küçük tatlı ve suludur. Olgun olduğu zaman meyve sarımsı açık yeşildir.
MUSTAFABEY: Temmuz ayının ikinci haftasında hasat edilmektedir. Meyvelerin güneş gören tarafları kırmızı renk yapar.
SANTA MARIA: Erkenci çeşitlerden olup, düzgün meyve şekli ile caziptir. Temmuz-Ağustos ayı içerisinde yeşil renkli iken depolanmaktadır ve depoda olgunlaşır ve sararır. Ocak ayına kadar pazara sürülür.
ANKARA: Özellikle Orta Anadolu’da en yaygın yetiştirilen en önemli kışlık yerli çeşitlerindendir. Eylül sonunda hasat edilir. Meyve kabuğu ince, yumuşak , çok az pürüzlü, sarımtırak yeşil ve sarı renktedir. Meyve çok sulu, çok tatlı, ağızda erir, kumsuz ve güzel kokuludur.
DEVECİ: Son zamanlarda rağbet gören ve ihraç edilen bir çeşittir. İri ve depolamaya uygun oluşu Pazar şansını arttırmaktadır.


Bölge
Ayva (Quinces) Dünya ayva üretiminin dörtte birini tek başına üretebilen Türkiye, dünya sıralamasında birinci ülke konumundadır. Ayva ülkemizde Akdeniz, Ege ve Orta Karadeniz’de yetiştirilmektedir. Sarı renkli güzel görünümlü hoş kokulu ve ağır bir meyvedir. Kabukları ve etli kısımları sert olan ayva; yenildiğinde ağızda mayhoş bir tat bırakır. Rengi yeşilden sarıya değişir ve tadı elma ile şeftali arasındadır. Kalitesi yüksek olan yerli çeşitler ihraç edilmektedir. Ülkemizdeki ihraç çeşitleri şöyledir: Pazara sunum dönemi: Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları olup bunun dışındaki aylarda depolanan ürünler pazara sunulur.
Eşme: Ülkemizdeki kapama ayva bahçelerinin büyük çoğunluğu bu çeşit ile kurulmuştur. Bazı bölgelerde renginden dolayı Limon ayvası olarak ta isimlendirilmektedir. Meyveleri yuvarlak, sapa doğru biraz uzunca bol sulu ve mayhoş tatlıdır.
Ekmek: Meyvesi iri sap tarafı dar, karın tarafı geniş, meyve eti gevrek, sulu, mayhoş ve az tüylüdür.
Limon: Pazar değeri yüksek, meyvesi küresel sap tarafına doğru uzun ve verimli bir çeşittir. Kabuk limon sarısı renkte, meyve eti sarımsı renkte, sert, sulu ve mayhoştur.




Bölge
Nar (Pomegranates) Narın; Türkiye meyveciliğinde ve dış ticaretinde önemli bir yeri vardır. Türkiye narın anavatanı içinde yer almaktadır. Esas itibariyle Akdeniz, Ege ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde düzenli plantasyonlar şeklinde üretim yapılmaktadır. Yetiştiği yerler; Finike, Kemer, Antalya, İzmir ve Mersin yöresidir. Meyve iriliği, kabuk rengi ve kalınlığı, dane rengi, yumuşak çekirdeklilik, sululuk ihtiyaçlarına cevap verebilecek farklı çeşitleri bulunmaktadır. Ayrıca; sofralık ve endüstriye yönelik çeşitleri farklıdır. Önemli alıcı ülkeler Almanya, Avusturya, Birleşik Arap Emirlikleri, Belçika ve Danimarka’dır. Arap ülkeleri tatlı çeşitleri tercih ederken Avrupa ülkeleri kırmızı meyve kabuklu tatlı ve mayhoş çeşitleri tercih etmektedir. İhracatta Hicaz çeşidi ağırlıklıdır. (AB ülkelerine) Nar; meyve kabuğunun özel yapısı dolayısıyla çeşitli koşullarda 4-6 ay süreyle depolanabilmektedir. Nar aynı zamanda endüstriyel olarak da kullanılmaktadır.
Pazara sunum dönemi: Temmuz-Kasım.Depolanan ürünler Şubat ayına kadar pazara sürülür ve ihraç edilebilir.


Bölge
Elma (Apples) Ülkemiz, dünyada elma üretiminde 3. sırada yer almaktadır. Yurdumuzun hemen hemen her yerinde yetiştirilmekte olup üretimin yaklaşık %50’si sırasıyla Isparta, Niğde ve Karaman illerimizde gerçekleşmektedir. Genellikle taze meyve olarak tüketilmekle birlikte sirke, şarap ve meyve suyu olarak da kullanılır. Ayrıca yemeklerde, tatlılarda sıkça kullanılır. Ülkemizde üretilen elmanın bir kısmı hasattan hemen sonra piyasaya arz edilirken, bir kısmı da en modern tesislerde işlenerek atmosfer kontollü hava depolarında depolanarak değişik dönemlerde tüketiciye sunulmaktadır. En çok yetiştirilen elma çeşitleri; orta mevsim çeşitlerinden Golden ve Starking Red Delicious gibi elma türleridir. Son zamanlarda ihracata yönelik türler, ithal edilip üretime başlanmıştır. Dikim alanları hızla genişleyen bazı türler; Grandy Smith, Braeburn, Gala, Fuji’dir. Pazara sunum dönemi: Haziran-Ekim. Depolanan ürünler Nisan ayına kadar pazara sunulur.



Bölge
Kayısı (Apricots) Türkiye, dünya kayısı üretiminde dünyanın birinci ülkesi konumundadır. Türkiye’de kayısı üretilen illerden Malatya, Elazığ, Nevşehir ve Niğde kurutmalık, diğer iller ise sofralık amaca yönelik üretim yapmaktadır. Akdeniz ve Ege bölgesi erkenci kayısı yetiştiriciliği için son derece uygun ekolojiye sahiptir. Ağırlıklı olarak “hasanbey” çeşit kayısı sofralık, “hacıhaliloğlu” çeşit kayısı ise kurutmalık olarak üretilmektedir. Ülkemizde üretilen kuru kayısının yaklaşık %80-85’lik kısmı ihraç edilmektedir. Kuru kayısı başta; ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, Hollanda olmak üzere yaklaşık 70 ülkeye ihraç edilmektedir. Pazara sunum dönemi: Mayıs-Ağustos



Bölge
Kestane (Chestnuts) Türkiye, dünyanın 3. en önemli kestane üreticisi konumundadır ve %75’i Ege bölgesinde Aydın’da üretilmektedir. Sert kabuklu meyveler sınıfına giren kestane, doğada suni gübre kullanılmadan yetiştiği için organik gıda sınıfındadır. Türkiye’de özellikle şekerlemede kullanılmaktadır ancak taze olarak da ihraç edilmektedir. Türk meyvesinin parlak kahverengi, yuvarlak ve iri olması piyasada çok beğenilmesine yol açmıştır. Ayrıca, daha küçük ve lezzetli olan kuzu kestanesi de iç piyasada rağbet görmektedir.
Pazara sunum dönemi: Eylül- Ocak


Bölge
Biber (Peppers) Türkiye, dünya biber üretiminde üçüncüdür. Biber, ülkemizde hem açıkta hem de serada yetiştirilmektedir. İç pazarın yanı sıra, son yıllarda Orta ve Kuzey Avrupa ülkelerine ihraç edilmektedir. Türkiye’nin ihracatında dünya dördüncüsü olduğu biber, ülkemizde ağırlıklı olarak Akdeniz Bölgesi’nde yetiştirilmektedir. Üretimin yoğun olarak yapıldığı iller sırasıyla Antalya, Bursa, İçel, Hatay ve Samsun’dur. Ülkemizde yetiştirilen ve ihraç edilen biber çeşitleri genellikle ıslah edilmiş F1 biber tohumu olup, yerli ve yabancı pek çok firmanın çeşitlerinden üretim yapılmaktadır. Bu çeşitler: sivri biber, çarliston biber, iri kırmızı biber, dolmalık biber ve konik biberdir. Pazara sunum dönemi: Yıl boyunca



Bölge
Pırasa (Leeks) Bir kış sebzesi olan pırasanın ihracatında Türkiye; dünya beşincisidir. Yaprakları şerit şeklinde ve uzun olup, toprak üstünde gelişir. Çiçekler bir sapın tepesinde bulunur. Bitkinin sebze olarak kullanılan kısmı, gövdesi ve boru şeklindeki yapraklarıdır. Yenilen kısmı 50-60 cm uzunlukta 4-5 cm çapındadır. Pırasanın bilinen ve kullanılan birkaç çeşidi vardır. Yöreye göre de isim alırlar. En iyi pırasa olarak uzun ve beyaz yapraklı olan kamış pırasası, İstanbul’da Kartal pırasası ve Bursa’da İnegöl pırasası olarak tanınır. Her yerde yaygın olarak yetişen kara pırasanın boyu daha kısa ve yaprakları yeşildir. Gevrek ve lezzetli bir sebzedir. Pazara sunum dönemi:Kasım-Nisan



Bölge
Havuç (Carrots) Ülkemiz; dünya turunç üretiminde ilk 15 ülke arasındadır. Havuç; ülkemizde Doğu Anadolu hariç bütün Anadolu’da yetiştirilebilmektedir. Ülkemizde üretimin yoğun olarak yapıldığı iller sırasıyla Ankara (Beypazarı), Burdur, Konya ve Karaman’dır. Yurdumuzda yetiştirilen havucun büyük bir bölümü koyu turuncu renkte olup, sarı ve mor renkli çeşitler de mevcuttur. Turuncu renkli havuçlar iklim ve yöreye göre erkenci ve geççi olarak yetiştirilen, ortalama 15-22 cm uzunluğunda, 2-3 cm çapında olan düzgün silindirik bir şekle ve pürüzsüz bir yüzeye sahip ucu küt standart bir çeşittir. Bu çeşit genelde taze olarak sofralık tüketilmekte olup az miktarda sanayide kullanılmaktadır. Koyu renkli Mor Havuç üretim ve ihracatı son yıllarda hızla artmakta olup ilaç ve kozmetik sanayinde kullanılmaktadır.
Pazara sunum dönemi: Mayıs-Kasım arasında olup Şubat sonuna doğru depolardan çıkarılıp pazara sunulur.


Bölge
Domates (Tomatoes) Akdeniz bölgesinde 1900 yıllarında yetiştirilmeye başlanan domates bugün en önemli sebzelerimizden biri olup, dünya üretiminde Türkiye üçüncü sırada yer almaktadır. Yurdumuzda Ege, Marmara ve Akdeniz bölgeleri ve İç Anadolu ve geçit bölgelerinde kullanım alanına göre sofralık tüketimde ya da sanayide kullanılmak üzere yetiştirilmektedir. Sanayide konserve sektörünün yanı sıra büyük bölümü salça sektöründe kullanılmaktadır. Türkiye’de oldukça gelişmiş domates işleme sanayi mevcut olup salça ihracatında Türkiye dünyada dördüncü sıradadır. Bu sektörde, büyük miktarlarda Marmara ve Ege Bölgelerinde üretim yapılmaktadır. Erkenci (baharlık-yazlık) ve sonbaharlık (güz ve kışlık) çeşitler, hem açık alanda hem de seralarda yetiştirilebilir. Son zamanlarda salata ve yemeklerde kullanımı artan salkım-kiraz (cherry) domates üretiminde hızlı artış gözlemlenmektedir.
Pazara sunum dönemi: Yıl boyunca


Bölge
Hıyar (Cucumbers) Türkiye, dünya hıyar üretiminde ikinci ülke konumundadır. Ağırlıklı olarak Akdeniz Bölgesi’nde yetişen hıyar, ülkemizde açık alanda ve serada üretilmektedir. Yurt dışındaki türlerinden boyutlarının daha küçük olmasıyla ayrılmaktadır. Ortalama 16 cm uzunluğunda ve 3 cm çapında olan hıyarlar; sulu, lezzetli ve düşük kalorili olması nedeni ile sebze piyasasında popülerdir.
Pazara sunum dönemi: Yıl boyunca




Bölge
Kuru Soğan (Dry Onions) Türkiye, dünya kuru soğan üretiminde üçüncü ülke konumundadır. Marmara ve Akdeniz Bölgeleri, İç Anadolu’nun güneyi kuru soğanın en çok yetiştirildiği yerlerdir. Ülkemizde üretimin yoğun olarak yapıldığı iller sırasıyla Bursa, Çorum, Amasya, Hatay ve Konya’dır. İhracatımızda önemli bir paya sahip olan kuru soğan standart çeşitlerimizden önemli olanları: dış kabuğu koyu-sarı renkli Uzungün soğan çeşidi ile dış kabuğu kahverengi-sarı renkli, beyaz ve oldukça sıkı etli olan Banko çeşididir. Aki ve Akgün 12 adlı çeşitler de çeşitli bölgelerde yetiştirilmektedir.
Pazar sunum dönemi: Haziran, Ekim ayları olup depolanarak her mevsim piyasaya sunulur.


Bölge
Patates (Potatoes) Ülkemizin en fazla ihraç ettiği ürünler arasında ilk on ürün arasında yer alan patates; yurdumuzun hemen hemen her yerinde yetiştirilebilmekle beraber özellikle Orta Anadolu’da önemli durumdadır. Ülkemizde üretimin yoğun olarak yapıldığı iller sırasıyla Niğde, Nevşehir, İzmir (Ödemiş), Bolu, Afyonkarahisar ve Adapazarı’dır. Ülkemizde yemeklik sarı etli çeşitlerden; Granula, Marfona ve Spunta’dır. Sanayide kullanılmak üzere ise Agria ve Vangogh çeşitleri yetiştirilmektedir. Patates, bünyesinde %70-80 oranında su ihtiva etmesi nedeniyle özel koşullarda depolanması gerekmektedir.Pazar sunum dönemi:Mayıs-Ekim aylarında yapılan üretim depolanmak suretiyle her mevsim piyasaya sunulur.






Bölge

türkiyede yetişen belli başlı sebzeler nelerdir

karpuz diyarbakır fındık ordu giresun muz alanya üzüm izmir portakal finike kayısı malatya çay rize incir aydın elma amasya buğday konya antep fıstığı gaziantep gül ısparta