Telli tezeneli çalgılar hakkında bilgi verir misiniz?

telli tenezli çalgılarla ilgili bilgi istiyorum...

Tezeneli çalgılar: Tellerin mızrap, pena vb. aletler yardımı ile çekip bırakılarak titreştirilmesi ile çalışır. Salt parmaklar da kullanılabilir. Bu tip çalgılara örnek olarak gitar, elektro gitar, bağlama, ut, tambur, cümbüş, mandolin, kanun, arp, tar gösterilebilir. Tezene adı verilen mızrap olarak ta bilinen; kemik, maden, plastik veya kiraz ağacından da yapılan, telli çalgıların bir kısmının çalınmasında yardımcı olan aletten adını alırlar. Tezeneli çalgıların bir kısmı tezene gerektirmez. Parmaklarda kullanılabilir.
Gitar, parmakla veya pena ile çalınan, esasen sekiz şekline benzeyen, yan kısımları oval, sap üzerinde ses perdeleri olan, telli bir çalgı türü. Gitarlar genelde altı tellidir ve farklı çeşitlerdeki ağaç türlerinden yapılabilirler. Gitar neredeyse her türlü müzik türünde kullanılan bir müzik aletidir.


Bağlama ya da saz Türk Halk Müziğinde yaygın olarak kullanılan telli bir çalgı türüdür.
Yörelere ve boyutlarına göre değişik isimlerle tanınır. Kopuz, cura, saz, çöğür, dombra, ikitelli, tanbura, tar, v.b.
Kullanılan tekniğe göre mızrap veya parmaklar ile çalınır. Parmaklarla çalma tekniğine şelpe ve dövme denir. Genellikle altta iki çelik ile bir sırma bam, ortada iki çelik ve üstte bir çelik ile bir sırma bam teli olmak üzere toplam 7 tellidir.Tezene ile çalınır
Bağlama, kullanım amaçlarına göre farklı tür ve boylarda çalınmaktadır. Günümüzde genellikle aşağıdaki türlerle tanınır.
• Cura (en küçük boy)
• Çöğür (kısa kol bağlama)
• Kısa saplı bağlama (yakın zamanda geliştirilmiş bir bağlama türü)
• Tanbura (uzun kol bağlama)
• Divan sazı (büyük boy bağlama)
• Meydan sazı (en büyük boy bağlama, kullanılmamakta.)
Tar, uzun saplı; İran, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve kısmen Türkiye'de kullanılan telli bir çalgıdır. Tar (تار) kelimesi, Farsçada "tel" anlamına gelir. Tar, tıpkı sitar ve dutar gibi gitarın kökenini oluşturur.
Günümüzde İranlılar ve Azerbaycanlılar bu çalgının kendi kültürlerine ait olduğunu iddia ederler. İran tarı, beş tellidir. Derviş Han, tara altıncı bir tel daha eklemiştir. Azerbaycan tarı ise farklı çeşitte olup, on bir telden oluşur. Türkiye'de de Azerbaycan tarı çalınmaktadır. 19. yüzyılda Azerbaycanlı tarzen Mirze Sadıgcan devrim yaparak tarı diz üzerinden göğüs üzerinde çalınabilecek şekilde yeniden tasarlamıştır.