Sıvı Ölçü Birimleri ve Ölçüm Aletleri

Sıvı Ölçü Birimleri
Sıvıların miktarı Hacim birimleri ile ölçülür. Litre ve m3 vb. birimler kullanılır. Sıvı maddelerin hacimlerini ölçmek için kullanılan ölçüler. Sıvı ölçüleri temel birimi litre veya galondur. Litre, kısaca l ile gösterilir. Litreden küçük sıvı miktarları Litreninsantilitre (cl) ve mililitre (ml). as katlarıyla, litreden büyük sıvı miktarları litrenin katlarıyla ölçülür. Litrenin Katları: dekalitre (dal), hektolitre (hl) ve kilolitre (kl). Litrenin Askatları: desilitre (dl), Sıvı ölçüsü birimleri onar onar büyür, onar onar küçülür. Bir sıvı ölçüsü birimi bir alt birime çevrilirken 10 ile çarpılır, bir üst birime çevrilirken 10’a bölünür.

Sponsorlu Bağlantılar

SIVI ÖLÇÜLERİ
Gaz, benzin, süt ve su gibi akıcı maddeler, litre ile ölçülür. Sıvı ölçüsünün temel birimi “litre” dir , “lt” ile gösterilir. 1 litre sıvının hacmi 1 dm3 tür.

Litrenin Katları ve Askatları

Milillitre
Santilitre
Desilitre
Katları:
Dekalitre
Hektolitre
Kilolitre
1 kl = 1000 lt
1 hl = 100 lt
1 dal = 10 lt

LİTRE
1 dl = 0,1 lt
1 cl = 0,01 lt
1 ml = 0,001 lt

Sıvı ölçü birimlerini askatlarına çevrilirken 10 ile çarpılır. Katlarına çevrilirken her basamakta 10 ile bölünür.
Sıvı ölçü birimlerinin birbirine çevrilmesi:
Örnek:
24 lt’yi katlarına ve askatlarına çevirelim.
24 lt = 240 dl
24 lt = 2400 cl
24 lt = 24000 ml
24 lt = 2,4 dal
24 lt = 0,24 hl
24 lt = 0,024 kl

Sıvı Ölçüsü:
1) 50 litrelik sütün 5 litresi satıldıysa geriye kaç ml süt kalmıştır?
Çözüm:
50 lt = 50000 ml süt yapar.
5,5 litre süt= 5500 ml süt yapar.
50000 – 5500 = 44500 ml süt yapar.

Sıvıların ölçme aletleri

Tüp : Uzun ince kenarlı camdan yapılmış silindir şeklinde kaplardır. Gerekli hacme uygun dar ve geniş çaplı, uzun tipleri vardır. 2-20 ml arasında hacimleri değişir. Tüpler çıplak bek alevinde ısıtılabilir. Isıtma sırasında tüpler tahtadan yapılmış tüp maşası ile tutulur.


Beher Kabı : Geniş silindir şeklinde dibi düz cam kaptır. 10 ml’den 2 litreye kadar değişik hacimlerde yapılır. Isıtmaya karşı dayanıklıdır. Beherler daima amyantlı tel kafes üzerinde ısıtılmalıdır.


Erlenmeyer Kabı : Konik şeklinde cam kaplardır. Hacimleri 25 ml ile 2 litre arasında değişir. Çözeltilerin çalkalama, titrasyon gibi işlemler için uygundur.


Balonlar : Altı düz ve dibi yuvarlak olan tipler vardır. Cam malzemeden yapılmıştır. Kaynatma işleim için uygundurlar. 25 ml’den 2 litreye kadar olan tipleri vardır.


Balon Joje (Ölçü Balonları) : Dar ve uzun boyunlarında hacimlerini sınırlayan çizgiler bulunur. Alt kısmı şişkince cam camdan kaplardır. Belli sıcaklıkta üzerlerinde belli hacimde sıvı alacak şekilde ayarlıdırlar. Üzerlerinde 20°C ’de kaç ml olduğunu gösteren sayılar yazılır. 10 ml’ den 2 litreye kadar hacme sahip olanları vardır.


Dereceli silindir (Mezür) : Ölçü balonları gibi duyarlı olarak ayarlanmış değildir. Sıvı maddelerin hacimlerini ölçmek için kullanılır. Cam malzemeden yapılmışlardır. Üzerlerinde ölçülebilecek hacimleri bölmelenmiş olarak yazılır.


Pipet : Sıvıların küçük miktarda ve duyarlı olarak hacimlerini ölçmeye yarayan camdan yapılmış ölçüm araçlarıdır. Bölmelenmiş olan pipetin ucu, alınacak sıvıya batırılıp havası emilerek sıvı, pipet çizgisinin biraz üstüne yükselince, pipetin üstü işaret parmağı ile kapatılır. İşaret parmağı hareket ettirilerek sıvının serbest akması sağlanır. İstenen hacme gelince kapatılır


Büret : Alt kısmında musluk bulunan dereceli pipetlerdir. Bir tutucuya düşey olarak bağlanarak kullanılır. Büretin sağda bulunan musluğu sol el ile idare edilir. Sağ ile erlendeki çözelti düzgün olarak çalkalanır. İç bükey olan sıvı düzeyinin saptanmasında çözelti renkli ise üst, renksiz ise alt düzey göz önüne alınır. Çözelti büretten belirli hızla (genellikle 5 ml/30 sn) akıtılır. Büret musluğu kapatıldıktan 30 saniye sonra okuma işlemi yapılmalıdır. 2, 5, 10, 50 ml hacimli olanları vardır.