Bu konuya girmeden önce “hukuk” ve “hukuk kuralları” tanımını yapalım.
Hukuk: Kişilerin birbirleriyle olan, yine kişilerden oluşan topluluklarla olan ve bu toplulukların birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen, yaptırımı devlet gücü olan, genel, soyut ve sürekli kurallar bütünüdür.
Hukuk Kuralları: Toplumda kişiler arası ilişkileri düzenleyen kurallara hukuk kurallardır.
Hukuk kurallarını 3’e ayırabiliriz:
1-Emredici Kurallar
2-Yedek Kurallar
3-Tanımlayıcı Kurallar
Şimdi bunları tanımlayalım:
1-Emredici Kurallar
Aksine bir hukuki işlem yapılması mümkün olmayan kurallardır. Kişisel irade ile değiştirilemez veya bertaraf edilemez. Kamu düzenini, ahlakı ve zayıfları korumak için düzenlenmişlerdir.
2 şekilde incelenirler:
a)Kanunla kuralın emredici olduğu belirtilmiştir.
*Erginlik on sekiz yaşının doldurulmasıyla başlar.
b)Kural kanunda açıkça emredici nitelikte değildir. Kamu düzenini, genel ahlakı, adabı ve kişiliğin korunmasını öngörür.
*Ahlaka aykırı bir amaç elde etmek için verilen şeyin geri alınamaması kuralı ahlakı korumak amaçlıdır.
*Bir kimsenin tek bir kişi ile evlenebileceği kuralı kamu düzenini korumak amaçlıdır.
2-Yedek Kurallar
Yedek kurallar; “tanımlayıcı kurallar“ ve “yorumlayıcı kurallar” olmak üzere 2 şekilde incelenirler:
a)Tanımlayıcı Kurallar
Taraflar bir sözleşme yaptıkları zaman birinci derecedeki noktalarda anlaşıp ikinci derecedeki noktalardan söz etmezlerse ve bu noktaları tamamlayan bir hukuk kuralı varsa bu kural tanımlayıcıdır.
Örneğin; hilafına adet mevcut değilse, satıcı ile alıcı borçları aynı zamanda ifa etmekle mükelleftir.
b)Yorumlayıcı Kurallar
Tarafların hukuki bir işlemde kullandıkları ve ne anlama geldiğini açıklamadıkları hususlara ilişkin bir hüküm kanunda öngörmüşse o hüküm yorumlayıcıdır.
Örneğin; kira bedeli ay başında ödenmek üzere kararlaştırılmış ama ay başının hangi gün olduğu belirtilmemişse Türk Borçlar Kanunu’nun 91. maddesine göre bu gün ayın ilk günüdür.
3-Tanımlayıcı Kurallar
Bir hukuki kavramın, bir müessesenin hangi anlama geldiğini açıklayan kurallardır. Hukuku dinamik halden statik hale getirirler, yorumu kapatıp sınırlar çizerler. Bu yüzden en az ihtiyaç duyulan kurallardır.