Marul Yetiştiriciliği

TOPRAK İSTEKLERİ
• Marul pek çok toprak tipinde yetişebildiği halde, en kaliteli ürün: organik maddesi fazla, nem tutma kapasitesi yüksek ve drenajı iyi, derin tınlı topraklardan alınır.

GÜBRELEME
• Çiftlik gübresi toprağın fiziksel yapısını düzeltmek için kullanılan değerli bir maddedir. Bu gübrenin tuz ihtiva etmemesine, yanmış olmasına dikkat edilmelidir. Dekara 2-5 ton kullanılabilir.
• Toprak PH'sı 6,5-7,5 arasında olabilir. Düşük PH'h topraklarda kireçleme yapılmalıdır. Zira bu tıp topraklarda kaliteli ürün alınamaz ve magnezyum noksanlığı görülür. Magnezyum eksikliğinin tipik belirtisi yaşlı yapraklarda sarı noktalardır. Azot noksanlığında ise büyüme yavaşlar, renk bozulur. Aşın azot gübrelemesi yapraklarda yanıklıklara ve hasattan sonra ürünün çabuk solmasına neden olur.
• Fosfor noksanlığı, demir ve kalsiyumca zengin topraklarda sıkça görülür. Sonuçta, başlar gevşek ve küçük kalır.
• Saf madde olarak: 8 Kg/da azot, 6 Kg/da fosfor ve 6 Kg/da potasyum tavsiyesi, toprak analizleriyle birlikte dikkate alınmalıdır.

TOHUM EKİMİ VE DİKİM
• Tohum ekim zamanı yetiştiricilik yapılmak istenen zamana göre ayarlanabilir. Geç sonbahar ve kış
yetiştiriciliği için tarlaya dikim yapılmak istenen zamandan yaklaşık 45 gün önce; yaz ekimlerinde ise 20 gün önce soğuk yastıklara tohum ekimi yapılmalıdır.
• Tohumların en iyi çimlenme sıcaklığı 15-18° C'dir. Düşük sıcaklıklarda homojen çıkış elde edilemezken; nötr çeşitlerin dışında, 25-30° C gibi yüksek sıcaklık derecelerinde hiç çimlenme elde edilemez.
• Dikim, fideler 4 yapraklı olunca, çeşidin büyüklüğüne bağlı olarak 30-40 cm sıra arası, 20-30 cm sıra üzen mesafe ile yapılır. Dikimden sonra mutlaka can suyu verilmelidir.

SULAMA
• Marul, büyüme periyodu boyunca aynı miktarda toprak nemini, yetiştiği ortamda bulmak ister.
• Tarlaya dikimden sonra eğer yağış mevsimi değilse, en geç 12 gün içersinde «ulama yapılmalıdır. Baş bağlama devresinin başından hasat sonuna kadar sulama aralıkları 8 günden daha uzun olmamalıdır.
• Çok sıcak havalarda sulama, mutlaka sabah erken saatlerde yapılmalıdır. Aksi halde fizyolojik hastalıklara yakalanma olasılığı artar.

HASAT
• Marul genelde elle hasat edilir. Hasat edilecek ürünü belirlemek tamamen deneyim işidir. Yetiştiricilik ürünün iklim isteklerine tamamen uygun şartlarda ve doğru ekim zamanında yapılıyorsa, çeşidin tipik özelliklerini sergilemesi beklenebilir. Bunlar: en, boy, göbek yapıp yapmadığı vs gibi özelliklerdir.
• Sıcak havalarda hasat edilen ürün çabuk solar, kalitesi düşük olur. Bu nedenle hasadın günün erken saatlerinde yapılması uygun olur.

ÇEŞİTLER
Marul, form zenginliği en fazla olan sebzelerden biridir. Mevcut marul çeşitlerini pratik açıdan dört ana gruba ayırmak olasıdır:
1. Buz salataları
2. Yağlık salatalar
3. Romen salataları
4. Yaprak salatalar
Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsünde tohum üretimi yapılan çeşitler ve özellikleri şunlardır: YEDİKULE-44
• Romen salataları grubundandır.
• Hasat edilecek mevsime bağlı olarak, Ege Bölgesi şartlarında 15 Ağustos-15 Aralık arasında tohum ekimi yapılabilir.
• Fide devresinde, olgun devreye kıyasla, soğuğa daha dayanıklıdır.
• Yeşil, orta sert yapraklı, dik büyüme özeîliğindedir.
• Bağlanmadan göbek yapabilir.
• Menemen koşullarında ortalama baş ağırlığı 800 g'dır.
• Sıcağa fazla dayanıklı değildir.
• Dikim sezonuna bağlı olarak hasada gelme süresi yaklaşık olarak 100 gündür.
• Hasattan sonra solma hızı düşüktür.

YEDİKÜLE-5701
• Romen salataları grubundandır.
• Hasat edilecek mevsime bağlı olarak, Ege Bölgesi şartlarında 15 Ağustos -15 Aralık arasında tohum ekimi yapılabilir.
• Yapraklan uzun, sanmtırak yeşil, ince, narin ve gevrektir.
• Yaprak damarlan ince, yüzeyi kabarcıklı, kenarlan dalgalı ve hafif dişlidir.
• Menemen koşullarında ortalama baş ağırlığı 1000 g'dır.
• Dikim sezonuna bağlı olarak hasada gelme süresi yaklaşık olarak 100 gündür.
• Hasattan sonra solma hızı düşüktür.

ŞEMİKLER
• Kıvırcık göbekli salatalardandır.
• Kıvırcık, çok dalgalı, hafif sert yapraklan vardır.
• Yaprakların gövde ile bağlantısı kuvvetlidir, çok kolay kırılmaz.
• Sıkı başlıdır.
• Menemen koşullarında ortalama baş ağırlığı 500 g'dır.
• Sıcağa fazla duyarlı değildir.
• Hasada gelme süresi 85 gündür.
• Tam olgunlaşmadan da kıvırcık salata olarak hasat edilebilir.
Tarn olgunlukta hasat edilen başlarda solma hızı düşüktür.
EGE TARIMSAL ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

MARUL VE KIVIRCIK. Dünyanın pek çok yerinde yaygın olarak yetiştirilen bu sebzeler birbirine yakın akraba olan iki tarım bitkisi­dir. Bileşikgiller familyasının Lactuccı sativa türünden olan bu bitkilerin kökeni kesin ola­rak bilinmemektedir. yapraklarıyla ayırt edilir. Başın en dış kat­manlarını oluşturan yeşil yapraklar içe doğru yerini giderek beyazlaşan ve küçülen gevrek yapraklara bırakır. Kıvırcık ise marul gibi baş oluşturmayıp seyrek demetler halinde büyür. Adını dalgalı kenarlı yapraklarından alan bu bitkiye kıvırcık salata ya da yeşil salata adı da verilir. Çünkü hem kıvırcık, hem de marul salata olarak yenen bitkilerdir. Aslında bu iki bitkinin yanı sıra bunlara çok yakın akraba bir bitki daha vardır. Baş salata ya da göbek olarak adlandırılan bu bitkinin yaprakları birbirinin üstüne sıkı bir biçimde kapanarak, yuvarlak başlar oluşturur.

A, Bı, B2 ve C vitaminlerinin yanı sıra bazı mineralleri de içeren bu sebzeler en çok salata ve garnitür olarak tüketilir. İştah açıcı etkileri vardır.

Ilıman ve nemli yerleri seven, organik maddelerce zengin, humuslu topraklarda yetişen bu bitkiler tohumdan ya da fideden çoğaltılarak üretilir.