Arama

Tardiye Nedir?

Güncelleme: 29 Mart 2012 Gösterim: 2.999 Cevap: 2
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
14 Şubat 2012       Mesaj #1
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye
TARDİYE

Sponsorlu Bağlantılar
Divan şiirinde beş mısralık bentlerle kurulan muhammesin özel bir biçimi. Her bendin ilk dört dizesi kendi arasında uyaklıdır. Bentlerin son dizeleri de birbirleriyle uyaklanır. Buna göre uyak düzeni şöyledir: AAAAX-BBBBX-CCCCX... Tardı rekb de denilmiştir. Genellikle tekdüzeliği gidermek için mesnevilerin arasında söylenen tardiyeler aruzun, mefûlü mefâ'ilün faûlün gibi kısa kalıplarıyla yazılmıştır. Az kullanılan bir biçimdir. En iyi örneklerini, "Hüsn ü Aşk" mesnevisine kattığı tardiyelerle Şeyh Galip vermiştir.


MsXLabs & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 3 üye beğendi.
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
buz perisi - avatarı
buz perisi
VIP Lethe
29 Mart 2012       Mesaj #2
buz perisi - avatarı
VIP Lethe
TARDİYE NEDİR, TARDİYENİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Sponsorlu Bağlantılar
Tardiye, muhammesin özel bir biçimidir. Muhammes aruzun her kalıbıyla yazıldığı halde, tardiye yalnız mefûlü/mefâilün/faûlün kalıbıyla yazılır. Tardiyenin muhammesten ayrılan ikinci özelliği de temel uyağın bentlerin sadece beşinci dizelerinde olmasıdır. Muhammeste dördüncü dizede de olabilir. Her bendin ilk dört dizesi de kendi arasında uyaklıdır. Uyak düzeni şöyledir ve başka biçimi yoktur:

bbbba-cccca-dddda-eeeea....

Türk edebiyatında tardiye pek az kullanılmıştır. Yalnız Şeyh Galib tardiyeyey özel bir önem vermiştir.


Örnek Tardiye:

Hoş geldin eyâ berîd-i cânân
Bahşet bana bir nüvîd-i cânân
Cân ola fedâ-yı iyd-i cânân
Bî-sûd ola mı ümîd-i cânân
Yârin bize bir selâmı yok mu

Ey Hızr-ı fütâdegân söyle
Bu sırrı idüp iyân söyle
Ol sen bana tercemân söyle
Ketm etme yegân yegân söyle
Gâm defterinin tamâmı yok mu

Yâ Rabb ne intizârdır bu
Geçmez nice rûzgârdır bu
Hep gussa vü hârhârdır bu
Duysam ki ne şîve-kârdır bu
Vuslat gibi bir merâmı yok mu

Çıkdım ser-i dâra hemçü Mansûr
Âvâzım ezân-ı nefha-i sûr
Gal kıldı gülûmu şâh-ı mansûr
Oldum sipeh-i belâya mahsûr
Ol pâdişehin peyâmı yok mu

Kâm aldı bu çerhden gedâlar
Ferdâlara kaldı âşinalar
Durmaz mı o ahdler vefâlar
Geçmez mi bu etdiğim duâlar
Hâl-i dilin intizâmı yok mu

Dil hayret-i gâmla lâl kaldı
Gaalib gibi bî-mecâl kaldı
Gönderdiğim arz-ı hâl kaldı
El’ân bir ihtimâl kaldı
İnsâfın o yerde nâmı yok mu

Şeyh Galib
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
In science we trust.
Chelsea_Eny - avatarı
Chelsea_Eny
Ziyaretçi
29 Mart 2012       Mesaj #3
Chelsea_Eny - avatarı
Ziyaretçi
Tardiye Anlamı Nedir?
tardiye
a. ed. esk. Beş dizelik bentlerden oluşan nazım parçası.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.