Bazı Kelime, Bağlaç ve Eklerin Yazılışı
MsXLabs.org & TDK, Türk Dil Kurumu
1. Bağlaç Olan da, de’nin Yazılışı
Bağlaç olan da, de ayrı yazılır. Kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak ünlü uyumlarına uyar:
2. Bağlaç Olan ki’nin Yazılışı
Bağlaç olan ki ayrı yazılır:
Şüphe ve pekiştirme göreviyle kullanılan ki sözü de ayrı yazılır:
Bu bağlacın kullanıldığı cümlelerde fiil olumlu olmalıdır:
4. Soru Eki mı, mi, mu, mü’nün Yazılışı
Bu ek gelenekleşmiş olarak ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak ünlü uyumlarına uyar:
Vazgeçmek birleşik fiili, mi soru ekiyle birlikte kullanıldığında iki ayrı biçimde yazılabilir:
Bağlaç
Türkçe Kökler ve Ekler
MsXLabs.org & TDK, Türk Dil Kurumu
Sponsorlu Bağlantılar
1. Bağlaç Olan da, de’nin Yazılışı
Bağlaç olan da, de ayrı yazılır. Kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak ünlü uyumlarına uyar:
Kızı da geldi gelini de.UYARI:
Durumu oğluna da bildirdi.
Sen de mi kardeşim?
Güç de olsa.
Konuşur da konuşur.
- Ayrı yazılan da, de hiçbir zaman ta, te biçiminde yazılmaz.
- Ya sözüyle birlikte kullanılan da mutlaka ayrı yazılır: ya da.
- Da, de bağlacını kendisinden önceki kelimeden kesme ile ayırmak yanlıştır: Ayşe de geldi (Ayşe'de geldi değil).
- Da, de bağlacının bulunma durumu eki olan -da, -de, -ta, -te ile hiçbir ilgisi yoktur. Bulunma durumu eki getirildiği kelimeye bitişik yazılır:
- devede (deve-de) kulak
- evde (ev-de) kalmak
- yolda (yol-da) kalmak
- ayakta (ayak-ta) durmak
- çantada (çanta-da) keklik
- İkide (iki-de) bir aynı sözü söyleyip durma.
- Yurtta sulh, cihanda sulh. (Mustafa Kemal Atatürk)
2. Bağlaç Olan ki’nin Yazılışı
Bağlaç olan ki ayrı yazılır:
- demek ki
- kaldı ki
- bilmem ki
- Türk dili, dillerin en zenginlerindendir; yeter ki bu dil, şuurla işlensin. (Mustafa Kemal Atatürk)
- Olmaz ki!
- Böyle de yatılmaz ki! (Orhan Veli Kanık)
- Ruşen Eşref Ünaydın'ın "Diyorlar ki" adlı eseri ne güzeldir!
- Geçmiş zaman olur ki hayali cihan değer.
- belki
- çünkü
- hâlbuki
- mademki
- meğerki
- oysaki
- sanki
Şüphe ve pekiştirme göreviyle kullanılan ki sözü de ayrı yazılır:
- Babam geldi mi ki?
- Başbakan konuşacak mı ki?
Bu bağlacın kullanıldığı cümlelerde fiil olumlu olmalıdır:
- Ne Fransa’da ne de Almanya’da aradığını bulabilmişti.
- Onlar ne arsız ne yılışkan ve yırtık gülmelidirler; ne de somurtmalıdırlar. (Refik Halit Karay)
- Ne ziraat ne ticaret için kâfi nüfus kaldı. (Falih Rıfkı Atay)
4. Soru Eki mı, mi, mu, mü’nün Yazılışı
Bu ek gelenekleşmiş olarak ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak ünlü uyumlarına uyar:
- Kaldı mı?
- Sen de mi geldin?
- Olur mu?
- İnsanlık öldü mü?
- Verecek misin?
- Okuyor muyuz?
- Çocuk muyum?
- Gelecek miydi?
- Güler misin, ağlar mısın?
- Güzel mi güzel!
- Yağmur yağdı mı dışarı çıkamayız.
Vazgeçmek birleşik fiili, mi soru ekiyle birlikte kullanıldığında iki ayrı biçimde yazılabilir:
- Vaz mı geçtin? Vazgeçtin mi?
Bağlaç
Türkçe Kökler ve Ekler
Son düzenleyen Safi; 20 Kasım 2016 22:55
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!