Arama

Türkiye'nin Akarsuları - Yeşilırmak

Güncelleme: 21 Ekim 2018 Gösterim: 21.063 Cevap: 4
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
24 Nisan 2009       Mesaj #1
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye

YEŞİLIRMAK

Ad:  Yeşilırmak-2.jpg
Gösterim: 8004
Boyut:  89.4 KB

Kızılırmak ve Sakarya'dan sonra Türkiye'nin Karadeniz'e dökülen üçüncü büyük ırmağı. Kaynağını Suşehri'nin güneybatısında, Köse Dağı'ndan alır. Genel olarak batıya doğru akar. Tokat'ın hemen kuzeyinde, Turhal'dan geçer ve buradan itibaren kuzeybatı yönünde akar.
Sponsorlu Bağlantılar

Amasya'dan sonra, kuzeydoğu, sonra doğuya dönerek dağlar arasında derin vadiler içinde akar ve geniş Çarşamba Deltası'nı meydana getirerek Cıva Burnu'nda Karadeniz'e dökülür. Yeşilırmak'ın yerel adları çok kez birbirine karıştırılır. Irmak, kaynak alanından Tokat'a kadar, yani yukarı çığırında Tozanlı Suyu adını taşır.

Tokat ilinden sonra da Tokat Suyu adı kullanılır. Bazı coğrafyacılara göre, asıl Yeşilırmak, Tokat Suyu'nun Çekerek Irmağı ile birleşmesinden sonra başlar. Genel uzunluğu 519 km. olan Yeşilırmak'ın en önemli iki kolu, Kelkit ve Çekerek'tir.
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
BAKINIZ Samsun

Son düzenleyen Safi; 21 Ekim 2018 00:53
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
Avatarı yok
OneNight
Yasaklı
20 Temmuz 2016       Mesaj #2
Avatarı yok
Yasaklı

Yeşilırmak



Sponsorlu Bağlantılar
Yeşilırmak Karadeniz’e dökülen, Türkiye’nin önemli akarsularından biri. Sivas’ın kuzeydoğusundaki Kösedağı (2812 m)ndan doğar. Kelkit ve Çekerek ırmaklarını alarak büyür. Uzunluğu 519 km, yağış alanı toplamı 36.000 km2dir.

Yeşilırmak;İç Anadolu Bölgesi’ nin Yukarı Kızılırmak ve Karadeniz Bölgesi’nin Orta Bölümleri’nde ırmaktır.

Uzunluğu 519 km (Köse Dağı-Karadeniz arası), akaçlama havzası 36.000 km2. Üç önemli suyun birleşiminden oluşur; Kelkit ırmağı ya da Tokat Çayı, Çekerek Suyu, Yeşilırmak ya da Tozanlı Çayı. Kelkit Irmağı 320 km, Çekerek Suyu 331 km uzunluğundadır. Çekerek ve Tokat ırmaklarının birleştiği yerden sonra Yeşilırmak başlar. Kelkit’in katılmasıyla Yeşilırmak’ın suyu bollaşır. Kelkit Irmağı, Kelkit İlçesi’nden doğar ve batı doğrultusunda çok tar vadi ve boğazlardan (Koyulhisar, Tönü, Fatlı, Seyricek boğazları) geçer; Erbaa-Niksar ovalarını sular, suları boldur. Çekerek Irmağı Sivas’ın Çamlıbel Dağları’ndan kaynaklanır. Sulusaray’da ovalık alanda akar, Akdağ’dan inen küçük dereleri alır, dar boğazlarda akar ve geçtiği yerde yüksekten düşüş yapar. Bu nokta, elektrik enerjisi üretimi açısından büyük önem taşır. Çorum Çayı’nın katılmasıyla büyür, kayabaşı Ovası’na girer ve Tokat ırmağı ile birleşir. Tokat Irmağı, Zara ile Suşehri arasındaki Köse dağlarından doğar. Bu çevrede aldığı öteki bazı çaylarla birlikte Tozanlı Çayı adını alır. Gölköy Çayı’nı alır. Daha ileride Tokat Irmağı adıyla akar, Amasya’ya yönelir. Bu üç önemli çayın birleşimiyle oluşan Yeşilırmak, büyük bir akarsu görünümü alır. Canik Dağları’nı uzun ve genişçe bir boğazdan geçerek aşar, boğazı aştıktan sonra önünde Ayvacık Barajı yer alır. Barajı geçen ırmak sulan, Çarşamba Ovası’nı yayılır. Samsun İli’nin batısında Karadeniz’e dökülür.


Avatarı yok
insomnia42
Yasaklı
21 Temmuz 2016       Mesaj #3
Avatarı yok
Yasaklı
Yeşilırmak Nehri

Ad:  yeşil ırmak.jpg
Gösterim: 3051
Boyut:  282.2 KB
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
14 Kasım 2016       Mesaj #4
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye

Yeşilırmak

Ad:  Yeşilırmak.jpg
Gösterim: 2487
Boyut:  46.3 KB

Karadeniz Bölgesi’nin Orta Karadeniz Bölümü’nde akarsu. İlkçağda iris adıyla anılırdı. Türkiye’nin Karadeniz’e dökülen akarsuları arasında Kızılırmak ve Sakarya’dan sonra en uzun üçüncü ırmağıdır. Uzunluğu 519 km’dir.

Yeşilırmak’ın başlangıç kolu sayılan Tozanlı Çayı, Suşehri’nin güneybatısında 2.812 m’ye erişen Köse Dağının batı yamaçlarından doğar. Batıya doğru dar ve derin bir vadi boyunca akar. Almus Baraj Gölünün ardından yaklaşık 12 km uzunluğundaki dar Alemdar Boğazına girer. Bu boğazdan çıktıktan sonra Omala Ovasında sağdan (kuzeyden) Çilkarı Deresini alır ve hafifçe güneybatıya kıvrılır. Tokat’a yaklaşırken Gömenek Kalesi ve Komana Pontika kentinin kalıntıları yakınından geçer. Köprübaşı yöresinde kentin içinden geçerek güneyden gelen Behzat Deresiyle birleşir. Bu kesimde Tokat Suyu olarak da anılır.

Akarsu daha sonra ince kabuklu üzümleriyle ünlü Kazova düzlüğüne ulaşır. Kazova ile Turhal arasında Katmerkaya Boğazını aşar ve soldan (batıdan) Zile Çayını alır. Turhal’ı geçince yaklaşık 50 km uzunluğundaki dar ve derin Çengel Boğazına girer. Sivas (Kalın)-Samsun Demiryolu’nun vadisini izlemeye başladığı kesimde önce batı, sonra kuzeybatı ve daha sonra da kuzeydoğu yönünde akarak bir büklüm oluşturur. Amasya’nın 18 km kadar güneyinde soldan (batıdan) Çekerek Çayını alır. Çekerek Çayı kavşağından sonra Yeşilırmak olarak adlandırılır. Amasya kentinin içinden dar bir vadiyle geçerken batı-doğu doğrultusunu alır.

Amasya’nın hemen kuzeyinde ırmağa Lâdik ve Suluova’dan gelen Tersakan Çayı katılır. Yüksekliğin 400 m’nin altına indiği bu kesimden başlayarak demiryolu Ters- akan Çayı vadisini, Amasya-Taşova karayolu ise Yeşilırmak Vadisini izler. Tersakan Çayı kavşağında kuzeydoğuya yönelen Yeşilırmak Taşova’ya yaklaşırken yeniden ba- tı-doğu doğrultusunda akmaya başlar. Tütünüyle ünlü verimli bir tarım alanı olan Taşova’nın doğusunda en uzun kolu Kelkit Irmağıyla birleşir ve yüksekliği 188 m’ye düşer. Bu kavşakta kuzeybatıya dönerek bir büklüm oluşturduktan sonra kuzey yönünde akmaya başlar. Ormanlarla kaplı Canik Dağlarını derin vadilerle yararak geçtiği bu kesimde Haşan Uğurlu ve Suat Uğurlu baraj gölleri yer alır. Suat Uğurlu Bara- jı’ndan sonra Çarşamba Ovasma iner. Ardından Çarşamba kentinden geçer ve taşıdığı alüvyonları yığarak bir delta oluşturur. Sonunda ovanın kuzeybatı ucundaki Cıva Burnunun hemen doğusunda Karadeniz’e ulaşır. Oluşturduğu üçgen biçimli deltanın kenarları oldukça düzgündür. Bu durum akarsuyun biriktirme hızının azaldığını ve Yeşilırmak Deltasının tip olarak bloke deltalardan olduğunu gösterir.

Ad:  Yeşilırmak-3.jpg
Gösterim: 1514
Boyut:  46.3 KB
Yeşilırmak’ın rejimi düzensizdir. Nisanda kabarmaya başlayan suları ekimde en alt düzeye iner, ilkbahar yağmurlarının yanı sıra karların erimesi de sularının kabarmasına neden olur. Aşağı çığırında ortalama debisi 177 m3/sn’dir. Ama gözlem süresi içinde debisinin 1.914 m3/sn’ye kadar çıktığı da saptanmıştır. Sularının fazlalaştığı dönemlerde yol açtığı taşkınlar zaman zaman çevresindeki tarım alanları ile yerleşim merkezlerine zarar verir. Örneğin 1952’de oluşan sel, Tokat ve Amasya yöresinde önemli tahribata yol açmıştır.

Son yıllarda Türkiye’nin öteki ırmaklarında olduğu gibi Yeşilırmak’ta da akarsu kirlenmesinin tehlikeli boyutlara ulaştığı gözlenmektedir. Kirliliğe yol açan kuruluşların çoğu Amasya’dan önceki kesimdedir. Turhal’daki şeker fabrikası ve antimon madenlerinin zehirli atıkları ile Turhal ve Tokat kentlerinin ev atıkları kirlenmenin başlıca nedenidir. Suluova’daki Amasya Şeker Fabrikası’mn atıkları da Tersakan Çayı aracılığıyla Yeşilırmak’a boşaltmaktadır.
MsXLabs.org & Ana Britannica
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 2 üye beğendi.
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
14 Kasım 2016       Mesaj #5
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye
Ad:  Yeşilırmak-4.jpg
Gösterim: 2332
Boyut:  64.0 KB
Yeşilırmak Nehri
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.

Benzer Konular

14 Kasım 2016 / _Yağmur_ Türkiye Coğrafyası
28 Şubat 2013 / Misafir Soru-Cevap
24 Şubat 2012 / _Yağmur_ Türkiye Coğrafyası
7 Eylül 2011 / Daisy-BT Türkiye Coğrafyası
2 Kasım 2009 / asla_asla_deme Taslak Konular