Çelikhan - Adıyaman
Ziyaretçi
Çelikhan - Adıyaman
Çelikhan ilçesi'nin, doğusunda Sincik, batısında Malatya’nın Doğanşehir
ilçesi, güneyinde Adıyaman merkezi, kuzeyinde Malatya ili Yeşilyurt ilçesi ile
çevrilidir.
Çelikhan İlçesi Adıyaman’a 56, Malatya’ya 95 km dir.Malatya-Adıyaman arasında bulunan Güneydoğu Torosların devamı olan yüksek dağların arasın da kurulmuş bir ilçedir. Rakımı , ilçe merkezi 1388 m dir.
İlçenin yapısı dağlık ve engebelidir. İlçenin yüksek dağı Akdağ olup rakımı 2700
m yüksekliktedir. En önemli akarsuları Bulam ve Abdulharap çayıdır. Abdulharap
çayı üzerin de Çat barajı kurulmuştur.
Çelikhan’ın ilk ismi Komişir olarak bilinir. Cumhuriyet Döneminden sonra bu isim Çelikhan olarak değiştirilmiştir. Çelikhan'ın yerleşik halkını Türk boylarından Hamkoda, Perta, Sisa ve Tilla oymakları oluşturmaktadır
Çelikhan, Adıyaman yöresinde olduğu gibi Hitit,Asur, Pers, Makedonya, Seleukos, Roma ve Bizans devletlerinin egemenliği altında kalmıştır. Hz. Ömer zamanında Arapların eline geçmiş ve Keysun’a bağlanmıştır.
949 yılında tekrar Bizanslılar tarafından alındıysa da 1071 yılında Malazgirt
Zaferi’nden sonra Çelikhan yöresi Malatya ve Adıyaman illeriyle beraber
Selçukluların eline geçmiştir. 1391-1389 yıllarında Yıldırım Beyazıt
komutasındaki Osmanlılar bu bölgeyi Memlük beylerinin elinden almış ancak bir
kaç yıl sonra bölge Timur ordularının egemenliğine girmiştir. 1516 yılında
yapılan Koçhisar Savaşı sonunda bölge Yavuz Sultan Selim tarafından
Dulkadiroğulları'non Osmanlı'ya katılmasıyla Osmanlı topraklarına dahil
olmuştur.
Bugünkü Çelikhan bölgesi 1839 Tanzimat Fermanı’ndan sonra
yapılan adli, askeri ve mülki ıslahat sonunda merkezi Harput olan Mamurat-ül
Aziz eyaletine bağlanmıştır. ( Bu tarihte Mamurat-ül Aziz eyaletine bağlı üç
sancaktan birini Malatya teşkil etmekteydi.) 1864 yılında vilayetlerin kurulması
hakkındaki nizamname ile büyük kadılıklar ilçe, küçük kadılıklar ise bucak
müdürlüğü haline getirilince “Ortaköy” adında bir bucak müdürlüğü kurulmuştur.
Bu tarihten sonra eski adı Arga olan Malatya’nın Akçadağ ilçesine bağlı bir
yerleşim birimi konumunu almıştır. 1927 yılına kadar Akçadağ’a bağlı olan
Çelikhan, 1927-1931 yılları arasında Koçali Bucak Müdürlüğüne bağlanmıştır. 1931 yılında ise Çelikhan adıyla bir bucak müdürlüğü kurulmuştur.
Çelikhan 1869 depreminde büyük yıkıma uğramış, Merkez Camii civarında çok sayıda ev yıkılmıştır. Diğer taraftan 1934 yılında halk arasında “Mıtık” adı verilen
bulaşıcı, salgın bir hastalığın Çelikhan’da baş göstermesi ile çok sayıda insan
ölmüş, çok sayıda aile de civar il ve ilçelere göç etmek zorunda kalmıştır.
1954 tarihinde Malatya iline bağlı İlçe olarak kurulan Çelikhan daha
sonra 14 Haziran 1954 tarih ve 6418 sayılı kanunla Besni, Gerger, Gölbaşı ve
Kahta ilçeleriyle birlikte kurulan Adıyaman iline bağlanmıştır.
İlçe halkı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Ancak yörenin engebeli oluşundan ötürü tarıma elverişli alanları oldukça sınırlıdır. Bununla birlikte, tütün,hububat, meyvacılık ve sebze tarımı yapılmaktadır.
Yörede turizm yönünden Çelikhan-Adıyaman karayolunun 5. km.de Beypınarı mesire yeri, ilçe merkezinde Zerban Suyu, Pınarbaşı Kasabası'nda Havşeri Pınarı ve Mestan, Recep Çayı, Jari Yaylası, Koyunpınarı yaylası ve Çat Barajı bulunmaktadır.
kaynak:
Sponsorlu Bağlantılar
ilçesi, güneyinde Adıyaman merkezi, kuzeyinde Malatya ili Yeşilyurt ilçesi ile
çevrilidir.
Çelikhan İlçesi Adıyaman’a 56, Malatya’ya 95 km dir.Malatya-Adıyaman arasında bulunan Güneydoğu Torosların devamı olan yüksek dağların arasın da kurulmuş bir ilçedir. Rakımı , ilçe merkezi 1388 m dir.
İlçenin yapısı dağlık ve engebelidir. İlçenin yüksek dağı Akdağ olup rakımı 2700
m yüksekliktedir. En önemli akarsuları Bulam ve Abdulharap çayıdır. Abdulharap
çayı üzerin de Çat barajı kurulmuştur.
Çelikhan’ın ilk ismi Komişir olarak bilinir. Cumhuriyet Döneminden sonra bu isim Çelikhan olarak değiştirilmiştir. Çelikhan'ın yerleşik halkını Türk boylarından Hamkoda, Perta, Sisa ve Tilla oymakları oluşturmaktadır
Çelikhan, Adıyaman yöresinde olduğu gibi Hitit,Asur, Pers, Makedonya, Seleukos, Roma ve Bizans devletlerinin egemenliği altında kalmıştır. Hz. Ömer zamanında Arapların eline geçmiş ve Keysun’a bağlanmıştır.
949 yılında tekrar Bizanslılar tarafından alındıysa da 1071 yılında Malazgirt
Zaferi’nden sonra Çelikhan yöresi Malatya ve Adıyaman illeriyle beraber
Selçukluların eline geçmiştir. 1391-1389 yıllarında Yıldırım Beyazıt
komutasındaki Osmanlılar bu bölgeyi Memlük beylerinin elinden almış ancak bir
kaç yıl sonra bölge Timur ordularının egemenliğine girmiştir. 1516 yılında
yapılan Koçhisar Savaşı sonunda bölge Yavuz Sultan Selim tarafından
Dulkadiroğulları'non Osmanlı'ya katılmasıyla Osmanlı topraklarına dahil
olmuştur.
Bugünkü Çelikhan bölgesi 1839 Tanzimat Fermanı’ndan sonra
yapılan adli, askeri ve mülki ıslahat sonunda merkezi Harput olan Mamurat-ül
Aziz eyaletine bağlanmıştır. ( Bu tarihte Mamurat-ül Aziz eyaletine bağlı üç
sancaktan birini Malatya teşkil etmekteydi.) 1864 yılında vilayetlerin kurulması
hakkındaki nizamname ile büyük kadılıklar ilçe, küçük kadılıklar ise bucak
müdürlüğü haline getirilince “Ortaköy” adında bir bucak müdürlüğü kurulmuştur.
Bu tarihten sonra eski adı Arga olan Malatya’nın Akçadağ ilçesine bağlı bir
yerleşim birimi konumunu almıştır. 1927 yılına kadar Akçadağ’a bağlı olan
Çelikhan, 1927-1931 yılları arasında Koçali Bucak Müdürlüğüne bağlanmıştır. 1931 yılında ise Çelikhan adıyla bir bucak müdürlüğü kurulmuştur.
Çelikhan 1869 depreminde büyük yıkıma uğramış, Merkez Camii civarında çok sayıda ev yıkılmıştır. Diğer taraftan 1934 yılında halk arasında “Mıtık” adı verilen
bulaşıcı, salgın bir hastalığın Çelikhan’da baş göstermesi ile çok sayıda insan
ölmüş, çok sayıda aile de civar il ve ilçelere göç etmek zorunda kalmıştır.
1954 tarihinde Malatya iline bağlı İlçe olarak kurulan Çelikhan daha
sonra 14 Haziran 1954 tarih ve 6418 sayılı kanunla Besni, Gerger, Gölbaşı ve
Kahta ilçeleriyle birlikte kurulan Adıyaman iline bağlanmıştır.
İlçe halkı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Ancak yörenin engebeli oluşundan ötürü tarıma elverişli alanları oldukça sınırlıdır. Bununla birlikte, tütün,hububat, meyvacılık ve sebze tarımı yapılmaktadır.
Yörede turizm yönünden Çelikhan-Adıyaman karayolunun 5. km.de Beypınarı mesire yeri, ilçe merkezinde Zerban Suyu, Pınarbaşı Kasabası'nda Havşeri Pınarı ve Mestan, Recep Çayı, Jari Yaylası, Koyunpınarı yaylası ve Çat Barajı bulunmaktadır.
kaynak:
