Ardahan

Ardahan İli, Türkiye'nin en çok göç veren illerinden biridir.

Sponsorlu Bağlantılar

İlin başlıca gelir kaynağı tarım ve hayvancılıktır. İki tane sınır kapısı vardır: Gürcistan'ın Samshe-Javaketi Distriktine, Posof-Türkgözü (açık) ve de Çıldır-Aktaş (kapalı).

Doğa açısından eşsiz güzeliklere sahip olup yılın büyük kısmını kar altında geçirir. Eğitim seviyesi oldukça yüksek olan il, Kars Kafkas Üniversitesi bünyesindeki bir meslek yüksek okulunu barındırmaktadır.

İl'in başlıca halkı Azeri ve Türkmenlerdir.

GENEL BİLGİLER;

Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesindeki sınır illerinden olan Ardahan, sınırları içerisindeki Damal Dağları’nda beliren Atatürk silüeti ile ünlüdür. Her yıl Haziran ayının 15 ile Temmuz ayının 15’ine kadar saat 18’den itibaren Karadağ sırtlarında Atatürk’ün bu silueti net olarak yaklaşık 20 dakika izlenmektedir. Ardahan’da bu tarihlerde Atatürk’ün İzinde-Gölgesinde Damal Şenlikleri düzenleniyor.

İLÇELER:
Ardahan (merkez), Çıldır, Damal, Göle, Hanak, Posof

NASIL GİDİLİR?
Karayolu: İlin Karadeniz Bölgesi’ne açılımını sağlayan tek yol Ardahan-Şavşat Karayolu’dur. Ancak gerek yol güzergahının dağlık olması, gerekse yolun bozuk olması nedeniyle kış aylarında sık sık ulaşıma kapanmaktadır. Bu yola alternatif olarak düşünülen Ardahan-Yalnızçam-Ardanuç Karayolu ise hem mesafe hem de coğrafi bakımdan elverişli şartlara sahiptir. Bu yolun tamamlanması ile ilin Karadeniz Bölgesi ile bağlantısı kolaylaşacaktır.

COĞRAFYA
Kuzeyde ve doğuda Gürcistan toprakları, güneyde Kars, batıda Artvin ve Erzurum illeriyle sınırlıdır. İlin en önemli akarsuyu Kura ırmağı, en büyük gölü üçgen biçimli Çıldır gölüdür. Van gölünden sonra Doğu Anadolu Bölgesinin ikinci büyük gölü olan Çıldır, lav akıntısı sonucunda oluşmuş bir “lav seti gölü”dür. Suları tatlı olan göl aralık ve nisan ayları arasındaki dönemde yer yer donmaktadır.
Karasal iklime hâkim olup kışları uzun, sert ve kar yağışlı, yazları ise kısa ve serindir. Yalnızca etrafı dağlarla çevrili olan ve ortalama 900 m. yükseklikte bulunan Posof ilçesi mikroklimatik iklim koşullarına sahip olup, kışları yumuşak ve yağışlı, yazları ise sıcak geçmektedir.

TARİHÇE
Ardahan ili, 27 Mayıs 1992’de çıkarılan yasayla, Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. ili olarak kurulmuştur.
Ardahan Kalesi’nde yapılan araştırmalar, yörede Eski Tunç Çağı’na ait kalıntıları ortaya koymaktadır. Eski adı Artan’dır. Ardahan Kalesi uzun yıllar, Osmanlı topraklarını Kafkasya yönünden gelen saldırılara karşı korumuştur. 1878 Ayastefanos Antlaşması’yla Rusya’ya verilen yöre, 1918 Brest-Litovsk Antlaşması’yla geri alınmıştır. Yerleşim, 26 Nisan 1919’da Gürcülerin işgaline uğramış, 23 Şubat 1921’de Türkiye topraklarına katılmıştır.

ARDAHAN'DA KAZ YETİŞTİRİCİLİĞİ

Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde, İl için en önemli kanatlı kümes hayvanı Kaz’ dır. Türkiye kaz varlığının (10 yıllık ortalama;1.592.000 adet) %15,70’i (ortalama; 250.000 adet) Ardahan’da bulunmaktadır.
Kaz üretimi; tarım ve hayvancılıkla uğraşan ailelerin yanında diğer bir çok ailenin de öz tüketime yönelik yaptığı, ek bir üretim koludur. İlkbaharda civciv üretimine müteakiben bir aylıktan itibaren mera ve hasat mevsiminden sonrada anızla doğal şartlarda beslenmektedir. Sonbaharda bir aylık bir süre zarfında, tane yem ile besi olgunluğu sağlandıktan sonra kesimi yapılmaktadır. Büyük çoğunluğu öz tüketimde kullanılmakla birlikte üretim fazlası olanlar mahalli pazarlarda satılmaktadır. Kesim sonrası karkas olarak da pazarlanabilmektedir.
Kazın başlıca verimleri; eti, tüyü ve yağıdır. Bir kazdan ortalama 4-7 kg karkas, 1-1,5 kg yağ ve 100-150 gr temiz tüy üretilebilmektedir. Kaz yağı sevilerek tüketilen bir üründür. Kaz tüyü; ince olanlar olduğu gibi, kuyruk ve kanat üzerindeki tüyler telekten ayırt edilerek (yöresel tabir ile çizimi yapılarak) yastık, yorgan ve yatak yapımında kullanılmaktadır.
İl’de öz tüketime yönelik yapılan kaz eti üretimi önemli bir yer tutmaktadır. Yıllık ortalama 250.000 adet kaz varlığının 200.000’i kış tüketimine yönelik kesilmektedir. Ortalama 4-7 kg karkas ve 1-1,5 kg yağ verimi bulunmaktadır. Bölgede, 1.000 tonun üzerinde üretilen kaz eti ve yağı çoğunlukla aile içi tüketimde değerlendirilmektedir.
İlimizde kolaylıkla üreyebilen ve yaşayan kaz, üretimi gelişmeye açık önemli bir potansiyeldir.Ticari amaçlı bir sektör olması sağlanabilirse ve sonuçta üretilen eti, yağı, ciğeri ve tüyü pazarlanabilirse, İl için önemli bir gelir kaynağı oluşturulabilir. Üretim yönüne uygun işleme sistemlerinin (kesimhane, tüy çıkarma, ambalajlama) kurulması da üretimi ve pazarlamayı teşvik edecektir.
İlin iklim ve mera yapısının uygun olması nedeniyle; kaz üretimi ticari amaçlı yapılabilecek önemli bir potansiyeldir. Mevcut haliyle yıllık 1.000 tonun üzerinde et ve yağ üretimi ile 25 ton civarında tüy üretimi gerçekleştirilmektedir. Ticari olarak yapılacak üretimle birlikte, kesimhane, tüy çıkarma ve ambalajlama sistemlerinin kurulması gerekmektedir. Üretilen tüyün başta spor giyim olmak üzere tekstil sanayiinde kullanılabilmesi ve yine tüy ve karaciğere olan yurtdışı talep, dikkat çekmektedir

Ardahan ilinde kaz ve kaz ürünleri üretiminin ticari amaçlı yapılmaya başlanmasının sağlanması ile il genelinde bu yönlü üretim hızla artacaktır. Çünkü kaz merada otlatılarak, hasat sonrası anızdan faydalandırılarak beslenen, soğuk iklim ve hastalıklara dayanıklı, kolay yetişen bir hayvandır. Bu nedenlerle kaz üretimi İl için önemli bir avantajdır.

Ardahan Doğal Güzellikleri....

Atatürk Silueti
Ardahan’ın Damal Dağlarına her yıl 15 Haziran-15 Temmuz tarihleri arasında Atatürk silueti yansımaktadır. Bir doğa harikası olan bu olay güneş batarken dağın yamacında bulunan dere yatağının gölgesi diğer tarafa yansımakta ve ortaya Atatürk silueti çıkmaktadır.

Akçakale Adası (Çıldır)
İl merkezinin 45 km. doğusunda, deniz seviyesinden 1.959 m. yükseklikte, 123 km2’lik bir tatlı su gölü olan Çıldır Gölü’ndeki Akçakale Adası yöre tarihi boyunca bir çok toplumun yerleşim yeri olmuştur. Bu nedenle de 1.derece sit alanı ilan edilen adada çeşitli dönemlere ait tarihi kalıntılar bulunmaktadır.

İlkbahar aylarında çeşitli kuş türleri buraya gelmekte ve doğal bir güzellik oluşturmaktadırlar. Ayrıca Çıldır Gölü içerisinde 16 balık türü yaşamaktadır. Gölün kış aylarında buzla kaplanması kış turizmi yönünden önemli bir potansiyel oluşturmaktadır.

Ardahan Yaylaları
Bülbülan ve Botanik Yaylası (Merkez)
Ardahan’a 15 km. uzaklıkta, Yalnızçam Dağlarının üzerinde bulunan Bülbülan Yaylası zengin bitki çeşitleri ile önemli bir mesire ve turizm yeridir. Bu yayla aynı zamanda Doğu Karadeniz’e açılan bir pencere konumundadır.

Okçuoğlu Yaylası (Göle)
Göle ilçesinin Köroğlu Dağları eteklerinde yer alan Okçuoğlu yaylası doğal güzelliği ve av turizmi yönünden önemli bir turizm potansiyeli taşımaktadır. Aynı zamanda bu yaylanın Mayıs-Ekim aylarında bol yağış alması, ağaçtan yoksun olması da kayak pisti yapılabilmesi bakımından da önemli bir potansiyele sahiptir.

Yalnızçam Yaylası (Merkez
Ardahan’a 15 km. uzaklıkta Yalnızçam Köyü’nün kuzeybatısında yer alan Yalnızçam Yaylası zengin tabiatı ile ilin önemli bir turizm ve mesire yeridir. Ayrıca Yöredeki Yalnızçam Uğurludağ Kayak ve Turizm merkezi ile de kış turizmi açısından önemlidir.

Ardahan ili Doğu Anadolu Bölgesinde bulunan illerden birisidir. Ardahan ili doğal yapısıyla essiz bir güzelliği olan bir şehirdir. Gezilecek yerler açısından da zengin bir kenttir. Ardahanda gezilecek yerler arasında Akçakale Kalıntıları, Cancak Kalesi, Ardahan Kalesi, Çıldır Kitabeleri, Kırnav Kale, Posof Merkez Camisi, Sevimli Kalesi, Çıldır Gölü, Aktaş Gölü, Övündü Mağarası sayılabilir. Ardahan'ın ilçeleri Çıldır, Damal, Göle, Hanak, Merkez, Posof ilçeleridir.

Ardahan

Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars bölümünde il ve il merkezi olan kent.

Yüzölçümü 5.661 km2. Kuzeyde ve doğuda Gürcistan, doğuda Ermenistan, güneydoğuda ve güneyde Kars, güneybatıda Erzurum, batıda da Artvin illeriyle çevrilidir. Eskiden Kars ilinin bir ilçesi olan Ardahan, 1992 yılında Çıldır, Damal, Göle, Hanak ve Posof ilçeleriyle bir araya getirilerek, merkezi Ardahan kenti olmak üzere il yapıldı. Türkiye'nin 75. ilidir. Denizden yüksekliği 1.800 m. Basık tepelerle çevrilmiş ovanın bir kenarındadır. Eski bir kalesi vardır. 1878 Berlin Antlaşması'yla Ruslara bırakılmış olan kent, Brest-Litovsk Antlaşması'yla geri alındı. kentin bulunduğu yörede en bol yağışlı mevsim yazdır. Kışlar oldukça soğuk ve uzuncadır. Bol otluk olduğu ve otlar yılda birkaç kez biçilebildiği için hayvancılık gelişmiştir. Arıcılık ve bal üretimi de yaygındır.

ARDAHAN

Doğu Anadolu'da il; Türkiye'nin kuzeydoğusunda, Gürcistan Ermenistan sınırında. Batısında Artvin ve Erzurum, güneyinde Kars illeri bulunur; 167 035 nüf. (1990); 5 576 km2; 6 ilçe (merkez, Çıldır, Damal, Göle, Hanak, Posof); 6 bucak; 252 köy. Merkezi Kars’ın 92 km kuzeyinde yer alan Ardahan, 16 761 nüf. (1990).
Ardahan ili Kuzey Anadolu kıvnm sistemine bağlı engebelerin bulunduğu bir alanda yer alır. Batıdaki Yalnızçam dağları ile doğudaki Kısır dağı ve Çıldır gölü arasında Ardahan platosu uzanır. Bu platonun ortasında Kura ırmağı akar. Göle’den kuzeye doğru çıkan Kura ırmağı Yalnızçam kasabası yakınında doğuya bir yay çizerek Ardahan kentinden geçip Kurtkale yakınında Gürcistan'a girer, Güneybatı kuzeydoğu doğrultusunda Ardahan platosu (Ardahan ovası da denir) Kura ırmağı ile kollarının taşıdığı alüviyonlarla oluşmuştur. Ardahan platosu ile Kısır dağı arasında yüksekliği 2 000 m'ye varan Hoçuvan düzü, kuzeyde Hanak ve Damal yöresindeyse iki parçadan oluşan Meşe Ardahan düzü yer alır. Bütün bu düzlükler baharda zengin bir çayır örtüsüyle kaplanır. Bu nedenle il alanı hayvancılığa daha elverişlidir. İklim tam kara iklimi karakteri gösterir.
İlin temel ekonomik etkinliği tarıma ve hayvancılığa dayanır. Hayvancılık bitkisel üretimden daha önemlidir. En çok sığır ve koyun yetiştirilir. Bitkisel üretimde arpa ve buğdaydan sonra patates gelir. Posof'ta daha çok elma yetişir.