Arama

Posta Nedir? Posta Tarihi

Güncelleme: 22 Ekim 2016 Gösterim: 12.059 Cevap: 3
karayel - avatarı
karayel
Ziyaretçi
27 Eylül 2008       Mesaj #1
karayel - avatarı
Ziyaretçi

posta

Ad:  posta1.jpg
Gösterim: 602
Boyut:  49.5 KB

yurt içinde ya da dışında bir yerden bir başka yere mektup, paket ya da para gibi gönderileri ileten, genellikle devlet denetimi altında bulunan kurum.
Sponsorlu Bağlantılar

En eski posta sistemleri 1Ö 2000 dolaylarında Eski Mısır’da, ondan 1000 yıl kadar sonra da Çin’de oluştu. İlk postaevleri de büyük olasılıkla Çin’de kuruldu. Pers imparatoru II. Kyros (Büyük) İÖ 6. yüzyılda egemenliği altındaki topraklarda atlı posta tatarları çalıştırıyordu. Eski Yunan’da ise her kent devletinin kendi ulaklarının bulunmasına karşın, bütün ülkeyi içine alan bir posta sistemi ortaya çıkmadı. Roma İmparatorluğumda merkez ile uzak bölgeler arasında hızlı ve güvenilir bir iletişim kurmanın önemi anlaşıldı, böylece eski çağların en etkin posta sistemi kuruldu. Cursus publicus adı verilen bu sistem karmaşık Roma yönetiminin bir parçasını oluşturuyordu. Romalı ulakların hızına 19. yüzyıla değin hiçbir Avrupa ülkesinde ulaşılamadı. Bu ulakların bir gün ve bir gece boyunca 270 km uzağa gidebildiği öne sürülmüştür.

Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılması cursus publicus'w ortadan kaldırmadı. Ostrogot kralı Teodorico gibi yöneticiler sistemin bir süre daha yaşamasını sağladılar. Karolenjler 9. yüzyıla değin Romalıların posta dağıtım yöntemlerini uyguladı, posta- evlerini korudu. Ama yolların onarılmaması, güzergâh üzerindeki yerleşmelerin posta sisteminin giderlerini karşılamaya yanaşmaması ve Avrupa’nın siyasal bölünmüşlüğü sonunda sistemin ortadan kalkmasına yol açtı.

Karolenj hanedanının 987’de sona ermesinin ardından Avrupa’da birkaç yüzyıl boyunca güçlü merkezî krallıkların ortaya çıkmaması gerçek bir posta sisteminin kurulmasını engelledi. Öte yandan Bizans İmparatorluğu’nda cursus publicus bir süre daha işledi. Bu imparatorluğun topraklarında kurulan İslam devletleri sistemi kendi gereksinimlerine uydurdular; bu kez de Bağdat merkezli bir posta sistemi ortaya çıktı.

Ortaçağın sonuna doğru Avrupa’da ticaretin hızlanması iş yazışmalarının çoğalmasına yol açtı. Şirketler ve loncalar müşterileriyle iletişimi sürdürebilmek amacıyla haberleşme sistemleri oluşturdular. Örneğin bunlardan biri olan Kasap Postası (Metzger Post), bu mesleğin gerektirdiği yolculuklarla mektup taşımacılığını birleştiriyordu. Dönemin en yaygın ve düzenli posta hizmetlerini İtalyan ticaret şirketleri geliştirdi.

Bu ülke ile Fransa’daki önemli alışveriş merkezleri arasında da iletişim bağı kuruldu. İtalya’nın ticari ilişkileri Avrupa dışındaki tek düzenli haberleşme bağlantısı olan Venedik - Konstantinopolis (İstanbul) posta hattının ortaya çıkmasını sağladı. 1320’de İlhanlı hükümdarı Venedikli ulaklara serbest geçiş hakkı tanıdı.

Ortaçağ sonlarında ticari yazışmaların dışında düzenli bir posta hizmetini gerektirecek koşullar oluşmadı. 15. yüzyılın sonlarına doğru, matbaacılığın ve eğitimin yaygınlaşması posta hizmetlerinin nitelikçe yükselmesini sağladı. Mektup taşımacılığı da kârlı bir işkolu durumuna geldi. İsviçre’deki Stumpelbotten gibi özel şirketler yerel düzeyde, Avusturya’daki Paar ailesi gibiler de ulusal düzeyde hizmet veren posta sistemleri kurdular. İtalyan kökenli Thurn ve Taxis ailesi Habsburgların koruması altında çeşitli krallıkların posta sistemlerini birbirine bağladı.

Bu sistemin kalıntıları Almanya’da 1867’ye değin varlığını koruduysa da, Avrupa’da gelişmeye başlayan ulus-devletlerin güçlü örgütlenmesi karşısında gerilemeye başladı. Fransa’da XI. Louis 1477’de Kraliyet Posta Servisi’ni kurdu. İngiltere’de VIII. Henry 1516’da benzer bir sistemi^ kurulması girişiminde bulundu. Bunların ikisi de halka açık kuruluşlar değildi. Fransa’da ilk kez 1627’de posta sistemi düzenli bir kamu hizmetine dönüştü.

İngiltere’de ise 1635’te Thomas Witherings adlı Londralı bir tüccar bağımsız bir kamu hizmeti olarak posta sistemini kurmakla görevlendirildi. Her iki ülkede de bu örgütler kısa sürede birer devlet tekeli niteliğini kazandı. Fransa’da 1672’de posta hizmetinin devlet tekelinde olduğu ilan edildi. Daha önce kurulduğu için çalışma izinleri süren özel girişimlere dokunulmadıysa da, bunlar devlet örgütüyle yanşamadıkları için ortadan kalktılar. Son önemli özel posta servisine sahip olan Paris Üniversitesi’nin bu alandaki imtiyazları 1719’da geri alındı.

Özel girişimler gene de bazı yeni hizmet türleri geliştirerek başarı kazandılar. William Dockwra’nın 1680’de Penny Postası adıyla kurduğu sistemin en önemli özelliği ulaştırma ücretinin peşin alınması ve mektup zarfının üstüne mektubun nereden ve ne zaman postaya verildiğini belirten bir damga basılmasıydı. Bu yöntem çok başarılı oldu; Dockwra hakkında devlet tekeline zarar vermekten dolayı kovuşturma açılmasına ve şirketinin 1682’de kapatılmasına karşın yöntemi devlet posta örgütü tarafından benimsendi. Fransa’da ise benzer bir hizmet 1759’da uygulamaya kondu. Burada da, devlet örgütünün kısa sürede benimsediği yeni yöntemi başlatan Claude-Humbert Piarron de Chamousset’ye tazminat ödendi.

İngiltere’de 1765’te yürürlüğe konan yol yapımı programının gelişmesiyle birlikte 1784’ten sonra posta arabaları kullanılmaya başladı; böylece ana hatlarda atlı posta taşımacılığı sona erdi. 18. yüzyılın sonlan ile 19. yüzyılda bütün Avrupa’da posta hizmetlerinde hız ve düzenlilik bakımından büyük ilerleme sağlandı. ABD’de 1789’da yalnızca 75 postaevi varken, 40 yıl içinde bu sayı 8 bini aştı.

İngiliz eğitimci Rowland Hill’in Post Office Reform: Its Importance and Praçticability (Posta Yönetiminde Reformun Önemi ve Uygulanabilirliği) adlı yapıtının 1837’de yayımlanması posta hizmetlerinde bir dönüm noktası oldu. Hill mektup taşımacılığının ayrıntılı bir maliyet çözümlemesini yapıyor, maliyet yüksekliğinin nedenlerini ortaya koyarak nasıl önlenebileceğine ilişkin öneriler getiriyordu. Bunlardan biri, uzaklığa bağlı olmaksızın tek ücret düzeyinin uygulanması, taşıma ücretinin peşin ödendiğini göstermek üzere zarfın üstüne posta yönetimi tarafından satılan bir pulun yapıştınlmasıydı.

Hill’in önerileri Ingiltere’de kısa sürede uygulamaya kondu. İlk posta pulu da 1840’da satışa çıkarıldı. Hill’nin önerileri doğrultusunda, gönderinin ağırlığına göre belirlenen taşıma ücreti posta yönetiminin zarar etmesini önledi. 1843’te İsviçre ile Brezilya’nın benimsediği Hill’in önerileri zamanla öteki ülkelerce de uygulandı. Daha sonra basılı malzemeler için indirimli tarife uygulanması ya da hiç ücret alınmaması gibi başka kolaylıklar da yürürlüğe kondu. Bir başka ucuz haberleşme biçimi olan posta kartı da 1869’da Avusturya’da kullanılmaya başladı.

Demiryolunun yaygınlaşması posta sistemini de etkiledi. Mektupların yolculuk sırasında özel olarak düzenlenmiş vagonlarda sınıflandınlması önemli bir zaman tasarrufu sağladı. İlk demiryolu postanesi 1838’de Birmingham ile Liverpool ve Londra ile Preston arasında kullanıldı. Posta taşımacılığında demiryollarının ve buharlı gemilerin kullanılması iletişimi hızlandırdıysa da bu hizmet yönetimlerinin ulusal tekeller elinde olması bazı sorunlar da yarattı. Aralarında yaptıkları ikili anlaşmalarla bu tür sorunları gidermeye çalışan Avrupa ülkeleri sonunda ABD’nin de katılmasıyla 1863’te Paris’teki ilk uluslararası posta kongresinde bir araya gelerek bazı kolaylaştırıcı önerileri benimsediler.

1874’te İsviçre’nin Bern kentinde toplanan bir kongreye de aralarında Avrupa ülkeleri yanında ABD ve Mısır da olmak üzere 22 ülke katıldı ve burada bir posta birliği kurulması kararlaştırıldı. 1878’de bu örgüt Evrensel Posta Birliği (UPU) adını aldı, anlaşma da Evrensel Posta Sözleşmesi olarak anılmaya başladı. Birliğin çalışmalarına koşut olarak 1878 de para havalesi, 1885’te paket postası, 1920’de posta çekleri, 1947’de ödemeli gönderiler, 1957’de de banka havalesi konularında uluslararası anlaşmalar yapıldı. Örgüt 1948’den bu yana Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı bir uzmanlık kuruluşu olarak çalışmaktadır.

20. yüzyılın başlarında hava ulaşımının gelişmesi uçak postasını ortaya çıkardı. 1911’de Londra’daki Hendon ile Windsor arasında, 1913’te de Paris ile Bordeaux arasında düzenlenen seferler bu alandaki ilk denemelerdi. ABD’deki ilk düzenli uçak postası 1918’de kuruldu. İlk uluslararası uçak postası da 1919’da Londra ile Paris arasında gerçekleştirildi. 1926’da Mısır ile Karaçi arasında başlayan uçak postası 1929’da Londra’ya bağlandı, 1933’te Singapur’a, 1934’te de Avustralya’ya uzatıldı. 1939’da “Yankee Clipper” adlı bir ABD jçağınm ilk seferini yapmasıyla da Atlas Okyanusu üzerinden Amerika-Avrupa uçak postası açıldı.

Günümüzde hızla ilerleyen bilgi işlem ve letim teknolojisinin iletişimde sağladığı uz ve kolaylık posta haberleşmesinde de
köklü değişikliklere yol açmaktadır. 1980 sonrasında hızl; ı yaygınlaşan faksimile ve bilgisayarlar ar ası iletişime dayanan elektronik “posta” bunlar arasındadır.


Son düzenleyen Safi; 22 Ekim 2016 23:10
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
9 Aralık 2015       Mesaj #2
Safi - avatarı
SMD MiSiM
Ad:  posta2.jpg
Gösterim: 561
Boyut:  46.1 KB
POSTA

a. (ital. posta).
Sponsorlu Bağlantılar
1. Gönderilerin (mektup, paket, havale) alınması, yerine ulaştırılmasıyla ilgili işlemlerin tümü: Postadaki gecikmeler dikkate alınmayacaktır. (Bk. ansikl. böl.)
2. Bu işlemleri yürüten örgüt; bu örgüte ait yapı: Posta müdürlüğü. Posta idaresi.
3. Bir yere gelen ya da giden gönderilerin tümü: Mektubu postaya yetiştirmek. Sabah postası henüz gelmedi.
4. Tamlayan olarak, posta işlemleri, posta örgütü vb. ile ilgili şeyleri belirtir: Posta çantası. Posta havalesi. Posta treni. Posta kutusu. Posta pulu.
5. Aynı etkinlikte bulunan kimselerden oluşan grup, topluluk; takım, kol: Senin postan birazdan hareket ediyor.
6. Bir olayın yinelendiği durumların her birini anlatır; defa, kez: Bu eşyaları kaç postada taşıyabilirsiniz? —Bütün hepsi için beş posta yeter.
7. Yirmi dört saat aralıksız çalışan bir işyerinde, bir kuruluşta, belirli bir süreyi içeren eşit işgünlerinden her biri; vardiya: Her posta dört saattir.
8. Bu işgününde aynı süre içinde çalışanların tümü: Hangi postadasın? —Gece postası...
9. Tren, gemi ya da uçakla yapılan yolcu taşımacılığı: Karadeniz postasıyla Karadeniz gezisine çıkmak.
10.
  • Posta etmek, sözkonusu resmi bir görevde bulunanlarsa, bir kimseyi resmi bir daireye götürmek; bir kimseyi istememesine karşın birine teslim ederek bir yere göndermek.
  • Posta koymak, atmak, bir kimseyi kabadayıca davranışlarla korkutmak, ona gözdağı vermek (arg.).
  • Posta yapmak, bir yere gidip gelmek, sefer yapmak.
  • Postaya atmak, vermek, bir gönderi söz konusuysa, postalamak: Mektubu dûn postaya atmıştı.
  • Postayı kesmek, bir yere gidip gelmeyi bırakmak ya da orayla ilişkiyi kesmek; bir işi yapmaktan, sürdürmekten vazgeçmek.
—Ask. Muharebe harekâtı sırasında, birliklerin konma noktalarında, çevre güvenliğini sağlamak amacıyla-çıkardıkları karakolların daha ilerisinde görevlendirilen manga ya da daha küçük güvenlik grubu.

—Bilş. Posta kutusu, bir bellekte, genellikle mutlak adreslerle erişilen ve programlar ya da işlemciler arasında bilgi alışverişine olanak veren ayrılmış bölüm; çeşitli süreçlerin eşzamanlı çalışmasını sağlamak için, yukarıdaki düzenekten yararlanan teknik.

—Çağ. sant. Posta gönderisi, posta kurumu ve araçlarından yararlanılarak gerçekleştirilen ve dağıtımı sağlanan yapıtlarla ayırt edilen sanatsal anlatım türü. (Mail art olarak da adlandırılan posta gönderisi, daha çok 60'lı yıllarda uygulandı ve iletişimle sanatsal biçimin yeniden tartışma konusu yapılması olarak ortaya çıktı. Mail art, bir tür posta happening'i [şiir, kolaj ya da çeşitli nesnelerin posta aracılığıyla elden ele geçmesi; özellikle Fluxus akımına bağlı sanatçıların gerçekleştirdikleri toplu deneyler], kavramsal bir girişim [belgelerin dağıtımı: Boltanski, On Kavvara, Dibbets, Douglas Huebler vb.] ya da posta iletişim aracının amacından saptırılmasıdır [özellikle sahte damga ve mühürler kullanılarak telgraf, mektup gönderileri: Ben, Hervö Fischer vb.].)

—Denize. Ağaç gemi inşaatında, ISKARMOZ'un eşanlamlısı.
Metal gemi inşaatında, gemi borda kaplamalarını taşıyan enlemesine gemi çerçevelerinden her biri. (Gemilerin ana yapısını oluşturan ve omurgaya dik olarak bağlanan postalar, tekne biçimine kavislendirilir.)
Ticaret gemilerinde, limanlarda yükleme-boşaltma işlerinde kullanılan ve vardiya usulü çalışan işçi grubu.
  • Ana posta, bir geminin en geniş yerine yerleştirilen posta.
  • Derin posta, gemi teknesini oluşturan postaların arasına belli aralıklarla yerleştirilen ve normal postalardan daha kalın olan posta, (iki ya da üç posta atlanarak yerleştirilen derin postalar bir taban döşeği ile borda kaplamasına kaynaklanmış çelik bir levhadan oluşur. Yalpaya karşı güverteleri sağlamlaştıran bu postalar ro-ro gemileri ile yük gemilerinde kullanılır.)
  • Karkas döşek postası, L ya da U biçiminde köşebentlerden yapılan, dikey ve yatay uçları parçalarla takviye edilen döşek postası. (Ambar taban sacı ile omurga arasına, enlemesine ya da boyuna yerleştirilir.)
  • Takviye postası, geminin baş ve kıç bodoslamalarını güçlendirmek için buralara, diğer postalara göre daha sık aralıklarla yerleştirilen posta.
—Dy.
  • Posta treni, posta ve yolcu trenlerinden meydana gelen ve güzergâhı üzerindeki tüm istasyonlarda duran tren.
  • Posta vagonu, yalnız posta hizmeti için ayrılmış vagon.
  • Katener kumanda ve kontrol postası, elektrikli çerle çalışan trenleri doğru akımla beslemeye yarayan ve uzaktan kontrol ve kumanda edilen otomatik donanım.
  • Makas postası, garın bir bölümünde ya da tamamında kullanılan işaretlerin, genellikle de makasların kumanda ve kontrol işlemlerinin bir arada yapıldığı, çoğunlukla demiryolundan daha yüksekte yer alan bir kabine yerleştirilmiş donanım.
  • Seksiyonman postası, elektrikli bir hat üzerinde, iki alt besleme istasyonu ya da iki katener kumanda ve kontrol postası arasında yer alan ve aynı hattı çevreleyen bölümleri yalıtmaya, bitişik yolların katenerlerini koşut hale getirmeye olanak veren donanım.
  • Tren takip postası, bir bölgede trenlerin seyrinden, trafiğin düzenlenmesinden ve bir kaza ya da olay durumunda gereken önlemlerin alınmasından sorumlu kuruluş.
  • Triyaj postası, bir triyaj garında, ayırma demeti makaslarına kumanda eden makas postası. (Modern makas postaları, ayrılan vagonların sembolik olarak makaslarla gösterildiği bilyalı postalardır, elektrikle kumanda edilen bu postalar bilyaların, triyaj yollarına karşılık gelen borular içine inmesiyle otomatik olarak çalışmaya başlar ve böylece makas manevrasına kumanda eden kontakları kurar.)
—Elektrotekn. Bir elektrik donanımının bulunduğu yer.

—Huk. Posta çeki, posta çeki merkezlerine çekilen çek. (Gerçek ve tüzel kişiler posta çeki merkezlerinde hesap açtırarak kendilerine gelen paraların bu hesapta toplanmasını, yapacakları ödemelerin de bu hesaptan yapılmasını isteyebilirler.)

—iş huk. İş postası, gece ve gündüz nöbetleşe çalışılan işyerlerinde 7,5 saatlik iş süresini kapsayan bölümlerden her biri. (Bk. ansiki. böl.)

—iş örgüt. Bir sanayi ya da ticaret işletmesinde aynı zamanda çalışan işçilerin tümü; aralıksız iş görülen bir işyerinde, bir işgününün çalışma bölümlerinden her biri; vardiya.
Posta usulü çalışma, işlerin kesintisiz olarak sürdürüldüğü bir işyerinde, çalışmaların işçi postalarıyla nöbetleşe olarak yapılması. (Bk. ansiki. böl.)

—işlem, işleme postası, otomatik bir makinede, işlenecek parçaların aynı anda ya da art arda yollandığı yerlerin (işleme, yükleme, kontrol vb.) her biri.

—Kur. tar. Posta tatarı - TATAR.

—Mad. oc. Ateşleme sonucu açığa çıkan ve yüklenerek boşaltılması gereken kazı malzemesi.

—Postc.
  • Posta arabası, eskiden genellikle posta gönderilerini taşıyan, bazen yolcu da alan atlı araba.
  • Posta havalesi, posta aracılığıyla bir yerden başka bir yere para gönderme işlemi.
  • Posta kartı, kişisel haberleşme niteliğinde yazılar yazmaya mahsus kartondan yapılmış resimli ya da resimsiz kart. (PTT tarafından bastırılan posta kartlarının ön tarafında "posta kartı" yazısının bulunması zorunludur; özel kuruluşlar tarafından bastırılan kartlar için bu zorunluk yoktur.)
  • Posta kutusu, postaya verilecek kimi maddelerin atılması için kentin çeşitli yerlerine konan kutu. (Gönderilmesi için bir işlem gerekmeyen posta maddeleri, posta pulu yapıştırmak suretiyle bu kutulara atılabilir. Posta kutuları posta gönderme saatlerinden önce mutlaka açılır.)

—Gelen posta maddelerinin konması için işyeri ve konutların giriş yerlerine konan özel kutu.

—Gelen posta maddelerinin konması için PTT idaresi tarafından kişilere kiralanan, PTT binalarındaki özel kutu. ll Posta pulu - PUL.

—Sirk. Posta arabası, yan yana giden iki at üzerinde ayakta duran bir at cambazının yaptığı binicilik gösterisi. At cambazı bu durumdayken aralarından başka atların geçmesine izin verir ve atların uzun dizginlerini yakalayarak seyircilere bir arabaya koşulmuş atların görüntüsünü sunar. (Bu gösteri İngiliz A. Ducrow [1793-1842] tarafından bulundu.)

—Zootekn. Posta güvercini, haber ulaştıran güvercin. (Posta güvercinlerinin iki eski tipi olan Anvers ve Belçika posta güvercinleri, bugünkü posta güvercinlerinin atalarıdır.)

Kaynak: Büyük Larousse

Son düzenleyen Safi; 22 Ekim 2016 23:10
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
22 Ekim 2016       Mesaj #3
Safi - avatarı
SMD MiSiM
POSTA
—ANSİKL. Kutsal Kitap'a ve Sikeliotes Diodoroso'ya göre, daha eski Mısır'da posta servisi vardı. Herodotos, Keyhüsrev’in iskitler’e karşı giriştiği savaşta (İ.Ö. 500) posta istasyonlarının kullanıldığını söyler. Eski Yunan kentlerinin hemerodromos diye anılan özel postaları vardı. Galya'da da posta vardı, ama gerçek anlamda ilk posta servisini kuran cursus publicus'un yaratıcısı Augustus'tur. Praetorium'un yönetimi altındaki bu idare yüksek görevlileri, imparator kuryelerini ve ordunun araç ve gereçlerini taşımakla görevliydi. Posta yolu üzerinde atların değiştirilmesi için ayrılan mola yerleri vardı. Özel kişiler de bu servisten yararlanabilirdi.

Ortaçağ'da yollardan herkes istediği gibi yararlanıyordu. Kral, büyük senyörler, din adamları, loncalar ve üniversitelerin özel postalan vardı. Ancak yollar pek güvenli değildi.

OsmanlIlar döneminde postayla ilgili işler Mahmut ll'ye kadar yalnızca devlet haberleşmelerini içine alıyordu. Mahmut II, bir fermanla halkın mektuplarının İstanbul ile öteki iller arasında bir ücret karşılığı taşınmasını, postanın gizliliği ilkesine uyulmasını, mektup dağıtımında, müslüman, reaya ve yabancılara eşit davranılmasını emretti (1838). Tanzimat fermanı'nın ilanından (1839) sonra posta hizmetleri kamu hizmetleri içine alındı. Bir yıl sonra İstanbul'da Yeni cami'nin avlusunda Postahanei âmire adı ile bir Posta nezareti kuruldu. Bunu, imparatorluğun Musul, Diyarbakır, Sivas gibi önemli merkezlerinde açılan postaneler izledi (1843).

Telgraf idaresi de nezaret düzeyine çıkarıldı (1855). Posta hizmetlerinin nakit parayla değil pul ile görülmesine başlandı (1862). Posta ve Telgraf nezaretleri tek bir nezaretin yapısı içinde bir araya getirildi (1871). ikinci meşrutiyetten sonra nazırlık kaldırıldı ve örgüt genel müdürlük düzeyine getirildi (1909). 1911'de yeniden kurulan nezaret yine genel müdürlük düzeyinde örgütlendi ve genel müdürlüğe Refik Halit Bey (Karay) getirildi (1919). Kurtuluş savaşı başlarında Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti tarafından bir Posta müdürlüğü kuruldu (1920). Aynı yıl Posta müdürlüğü genel müdürlük düzeyine yükseltildi; Sabri Bey (Toprak) ilk genel müdür olarak görevlendirildi. İstanbul'daki Posta genel müdürlüğü’nün görevi ise Osmanlı devleti yıkı- lıncaya kadar (1922) sürdü.

—Dy. Makas postası.
Aygıtlann (işaretler ve makaslar) kumanda ve manevra sistemlerine göre, başlıca şu posta tipleri ayırt edilir: mekanik postalar'da kumanda ve manevralar ya borulu ya da füniküler mekanik transmisyonları harekete geçiren mekanik levyeler yardımıyla, makasçının kol kuvvetiyle gerçekleştirilir; güç postaları'nda aygıtlara, elektriksel, hidrolik ya da pnömatik devrelerle küçük levyeler yardımıyla kumanda edilir; ayrıca aygıtların kumandası için elektrik ya da sudan, manevrası için de sıkıştırılmış havadan yararlanan elektropnömatik ya da hidropnö- matik postalar da vardır. Avrupa ülkelerinin birçoğunda, modern güç postalarının tümü, röleli postalardır, bunlar güvenlik röleleri adı verilen rölelerle, tamamen elektriksel kumandayla çalışan ve elektrik motorlarıyla manevra edilen postalardır.

—iş huk. işçi postaları kullanılan işlerde, en fazla bir iş haftası gece çalıştırılan işçiler, ondan sonra gelen 2. iş haftası gündüz çalıştırılarak postalar sıraya konur. Çalışma bakanlığı gece ve gündüz postalarında 15 günlük nöbetleşmeye izin verebilir. Sanayi işlerinde, 18 yaşını doldurmamış erkek çocuklarla her yaştaki kadınların gece çalıştırılmaları yasaktır, işin özelliği gereği kadın işçi çalıştırılması gerekli işlerde 18 yaşını doldurmuş kadın işçilerin gece postalarında çalıştırılmalarına tüzükteki şartlarla izin verilir (Kadın işçilerin sanayiye ait işlerde gece postalarında çalıştırılma koşullan hakkında tüzük, Resmi gazete, 22 ağustos 1973, sayı: 14 633).

—iş örgüt. Bakanlar kurulu’nun 28 şubat 1973 tarih ve 7/5941 sayılı kararnamesiyle yürürlüğe konulan "Postalar halinde işçi çalıştırarak yürütülen işlerde çalışmalara ilişkin bazı özel usul ve kurallar hakkında tüzük" uyarınca, postalar halinde çalışma iki türlü olabilmektedir: işin niteliği sürekli çalışmayı gerekli kıldığı için birbiri ardına işçi postalarının çalıştırılması; işin niteliği sürekli çalışmayı gerekli kılmadığı halde işverenin postalar halinde çalışma yöntemini uygulaması. Sözkonusu tüzük, işin gereği olarak gündüz ve gece aralıksız işletilen ve işçi postaları sistemi kurulan işyerlerinde, 24 saatlik süre içinde en az üç işçi postası çalıştırılacak biçimde bir düzenlemeyi zorunlu kılmıştır, işin niteliği gerektirmediği halde postalar halinde işçi çalıştıran öteki işyerlerinde ise, posta sayısı işçilerin yasayla belirlenen günlük çalışma süreleri aşılmamak koşuluyla işveren tarafından saptanır; gerektiğinde toplu iş sözleşmelerine bu konuda hükümler konabilir Ayrıca, bütün postaların çalışma sürelerinin aynı olması gerekmediği gibi, bir işyerinde değişik işlere göre ayrı ayrı posta sayıları belirlenebilir ya da işyerinin yalnızca belirli birimlerine uygulanabilir.

—Postc. Günümüzde posta hizmetleri 2 mart 1950 tarih ve 5584 sayılı Posta kanunu'nun öngördüğü esaslara göre yürütülmektedir. Yasaya göre bu hizmetleri yürütme görevi PTT idaresine aittir. Üzerlerinde haberleşme niteliğinde yazılar bulunan açık ya da kapalı mektuplarla kartlar PTTnin tekeli altındadır (md. 2). Yasanın aynı maddesi PTT idaresinin tekeli dışında kalan gönderileri de belirtmiştir. Tekel kapsamına giren gönderilerin PTT idaresi dışındaki kişi veya kurumlarca taşınması yasaktır (Posta k. md. 59).

Mektup postası gönderileri, niteliklerine göre üçe ayrılır:
  1. kişisel haberleşme niteliğinde yazıları içeren gönderiler (mektuplar ve kaıtlar);
  2. kişisel haberleşme niteliğinde yazılar içermemesi gereken gönderiler (basılmış kâğıtlar, küçük paketler);
  3. kişisel haberleşme niteliğinde yazılar içersin ya da içermesin, körlere özgü yazılar. Mektup postası gönderilerine kimi özel hizmet işaretleri konabilir: konutta teslim, özel ulak ve postrestant. Değer konmuş mektuplar gönderici tarafından ücreti verilmek suretiyle alıcının konutunda teslim edilir. Kent içindeki özel ulak işaretli mektuplar dağıtım çevresi içinde oturan alıcılarına özel ulakla teslim edilir. Köylere ve askeri birlik adreslerine özel ulak işaretli gönderi kabul edilmez. Postrestant işaretli gönderiler, alıcıları tarafından alınmaları için postanede bekletilir. Mektuplar ve kartlar, ağırlıkları ne olursa olsun kural olarak, uçakla gönderilir. Basılmış kâğıtlar, küçük paketler ve körlere özgü yazılarsa uçak ek ücretleri tam ve peşin ödenmek koşuluyla uçakla gönderilirler. Mektuplar, kartlar, gazeteler, dergiler, kitaplar, basılmış kâğıtlar ve küçük paketler taahhütlü olarak da kabul edilebilirler (Posta k. md. 3).
Posta birliği (Dünya)
çeşitli posta hizmetlerini düzenlemek ve yetkinleştirmekle ve bu alanda uluslararası işbirliğinin gelişmesine katkıda bulunmakla görevli örgüt. Eylül 1874’te Bern kongresi ile kurulan Dünya posta birliği, hemen tüm ülkeleri kapsamaktadır. 1 temmuz 1948'den başlayarak bu örgüt. Birleşmiş milletler örgütü'nün özel bir kuruluşu durumuna geldi. işlemleri, Convention postale üniverselle (Dünya posta sözleşmesi) adını taşıyan bir sözleşme ve haberleşmelerin karşılıklı değiş tokuşu bakımından tek bir bölge oluşturan Birlik üyeleri arasında yapılan anlaşmalar içinde toplandı. Resmi dil olarak fransızca benimsendi. Birliğin ve sürekli organlarının merkezi olarak Bern saptandı. En yüksek organ olan kongre, bir önceki kongre kararlarının uygulamaya konma tarihinden en geç beş yıl sonra toplanmaktadır, iki kongre arasında işlerin sürekliliğini, bir "yürütme ve irtibat komisyonu” sağlar. Birliğin sürekli organlarından biri olan Posta incelemeleri danışma komisyonu, posta hizmetiyle ilgili teknik, idari ve iktisadi sorunlar üzerinde incelemeler yapmak ve görüşler sunmakla görevlidir. Son olarak, Bern'deki Uluslararası birlik bürosu, posta idareleri için irtibat, bilgi ve danışma organı hizmetini görmektedir.

Kaynak: Büyük Larousse
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 2 üye beğendi.
SİLENTİUM EST AURUM
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
22 Ekim 2016       Mesaj #4
Safi - avatarı
SMD MiSiM

posta kodu


posta gönderilerinin sınıflandırılmasını ve dağıtımını kolaylaştırmak, daha hızlı bir posta hizmeti sunmak için geliştirilen kodlama sistemi. Belirli bir sıraya bağlanmış kademelerdeki posta dağıtım yerlerini göstere n bir dizi rakam ve harften oluşur. Çeşitlli ülkelerde değişik tipte posta kodu sistemleri uygulanmaktadır.

Türkiye’d e 25 Ekim 1985’te uygulanmaya başlayan posta kodu beş rakamdan oluşur. Bu kodun geliştirilmesinde illerin trafik numaralarından yararlanılmıştır. Beş rakamdan ilk ikisi posta gönderisinin gideceği ili, son üçü de o il içindeki posta dağıtım yerlerini belirler. Bu kodlama sisteminde yalnızca İstanbul üç bölüme ayrılmıştır. İstanbul’un il trafik numarası 34 ile başlayan numaralar İstanbul’un suriçi ve surdışı bölümünü , 80 ile başlayan numaralar Beyoğlu bölümünü, 81 ile başlayan numaralar ise Anadolu yakasını belirler.

kaynak: Ana Britannica
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
SİLENTİUM EST AURUM

Benzer Konular

11 Haziran 2014 / Ziyaretçi Cevaplanmış
5 Nisan 2018 / kompetankedi Türkiye Cumhuriyeti
9 Eylül 2009 / Misafir Cevaplanmış
13 Mart 2009 / ThinkerBeLL Taslak Konular
31 Mart 2012 / CrasHofCinneT Sosyal Ağlar