ŞAKAYIK a. (ar. şaka'ik). Büvük kırmızı çiçekli, parçalı ya da bütün yapraklı ve etli yumruca köklü çokyıllık otsu ya da çalınası bitki. (Bil. a. Paeonia; düğünçiçeğigiller familyası.)
Sponsorlu Bağlantılar
—Ansİkl. Şakayığın bilimsel adı Paeonia, yunanlı hekim Paeon’dan gelir. Homeros’a göre bu hekim cehennem tanrısı Plüton'un Herakles’ten aldığı yarayı tedavi etmek için bu bitkiyi kullanmıştır.
Şakayıklar Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'da ormanlarda doğal olarak yetişen bitkilerdir.
Türkiye’de dağ ormanlarında yetişen beş türü vardır. Bunlara yöresel olarak ayıgülü, eşekgülü gibi adlar verilir.
Şakayığın çiçekleri 5Tİ tiptedir; erkekorganları pek çoktur ve katmerli çiçeklerde bunlar taçyaprağımsı biçime girer. Meyve 2 ila 5 gözlü ve çok çekirdeklidir. Bütün şakayık türleri bahçelerde süs için ye- tiştirilebilecek kadar güzel çiçekli bitkiler dir. Birkaç örnek: otsu türler arasında, değişik renkli, hoş kokulu Çin şakayığı ve bahçe şakayığı; odunsu türler arasında, Paeonia moutan ve sarı şakayık.
Şakayıklar genellikle kök sürgünleriyle çoğaltılabilen her mevsime dayanıklı ve her çeşit bıteğen toprağa elverişli bitkilerdir. Tohumdan üretilen şakayıklar ancak beş altı yıl sonra çiçek açar.
Otsu şakayık türlerinden bazılarının (Paeonia mascuia [P. officinalis] ve P. peregrina [R decora] vb.) kurutulmuş kökleri halk hekimliğinde infusyon yapılıp içilerek peklik verici, sara nöbetlerine ve öksürüğe karşı yatıştırıcı olarak kullanılır Şakayığın kökleri ve çiçekleri Türkiye’ nin ihraç ürünlerındendir, doğu ülkelerine satılır.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.