Ondalık Nedir?

ONDALIK a. Onda bir olarak alınan ya da verilen ücret.

—Arit. Bir sayının ondalık gösterilişinde, virgülün sağında yazılı olan rakamlardan herhangi biri. (Herhangi bir tabanla gösterim haline genişletilir.)

sıf. Arit. On sayısını taban olarak alan. || Ondalık kesir, paydası 10 un kuvvetleri olan kesir. || Ondalık logaritma, tabanı 10 olan logaritma. || Ondalık sayı, r .10" bir tamsayı olacak biçimde bir doğal n tamsayısının var olduğu r oransal sayılarının D kümesinin elemanı. (D.)|| Ondalık (ya da onluk) sayılama, 10 tabanına göre sayılama. || Ondalık (ya da onluk) sistem, 10 un kuvvetlerini kullanan sistem. (Eşanl. ONLUK.) || Sonsuz ondalık açılım ya da sonsuz ondalık dizi, bir gerçek sayının A, a, a2...an... biçiminde yazılışı, burada a, a2...an... ondalık kısmı sonsuzdur, (y gerçek sayısının sonsuz açılımı 0,33...3... tür.)

—İkt. tar. Ondalık ağnam resmi, OsmanlIlarda, Rumelideki hayvan sahiplerinden, sahip oldukları koyun ve keçilerin onda biri oranında alınan vergi. (Bk. ansikl. böl.)

—Mat. çözlm. Bir x pozitif gerçelinin ondalık (ya da onluk) logaritması, 10 tabanlı logaritma fonksiyonuyla x in görüntüsü.

—ANSİKL. İkt. tar Ondalık ağnam resmi, her mali yıl başında, Rumeli sancağı tarafından "adedi ağnam resmi”yle birlikte mültezimler aracılığıyla toplanırdı. Bu vergiyle ilgili işler Mâliyede “Ağnam ruznamçeciliği” adıyla kurulan bir teleme verilmişti. Bu telemin başında bulunan Ağnam müdürünün Rumeli'nin çeşitli bölgelerine gönderdiği sayıcılar kendi bölgelerindeki koyun ve keçilerin sayımını yapar, bir deftere kaydederdi. Bu defterin bir örneği merkeze gönderilir, vergi bu kayıtlar üzerinden alınırdı. Saptanan vergi miktarına göre toplanan hayvanlar Çorlu yöresindeki kışlaklarda barındırılır, gerektikçe İstanbul’a getirtilerek kestirilip askere verilmek ve halka satılmak üzere kasaplara dağıtılırdı. Sonradan, Rumeli'nin merkeze yakın vilayetlerinde Ondalık ağnam resmi ile Adedi ağnam resmi birleştirilerek, mültezimlere belirli bir miktar üzerinden beş-on yıllığına ihale edilmeye başlandı. Tanzimat'ın ilanından sonra da hayvan sayımının hükümetçe atanan memurlar aracılığıyla yapılmasına ve hayvan başına vergi alınmasına karar verildi.