Nane Nedir?
SMD MiSiM
NANE a. (ar. nane).
1. Nemli yerlerde yetişen otsu bitki. (Bil. a. mentha; ballıbabagiller familyası.)
2. Nane ruhu - nane- RUHU. \\Nane suyu, içinde naneruhu eritilmiş su. ||Nane şekeri - NANEŞEKERİ. ty\lane yemek,' 'hoş olmayan, yersiz ve uygunsuz bir davranışta bulunmak" anlamına gelen yediği naneye bak deyiminde geçer.
—ANSİKL. Naneler koyu yeşil yapraklı, başaklar halinde beyaz, pembe ya da morumsu çiçekli otsu bitkilerdir. Kolay ve sıkça melezleşmeleri nedeniyle, yirmi kadar türü, pek çok alttürü ve çeşidi vardır. Türkiye'de birçok türü yetişir: bahçe nanesi (Mentha piperita), eskiden beri bahçelerde yetiştirilen (yabanisi de vardır) hemen hemen tüysüz, 30-90 cm yükseklikte, çok yıllık otsu bir bitkidir. Kuzeybatı ve Batı Anadolu'da sulak ve gölgelik yerlerde yetişir. Yeşil yapraklarından elde edilen esansı şekercilikte, likörcülükte, parfümcülükte, eczacılıkta kullanılır. Su nanesi (M. aquatica) yaprakları çoğunlukla kırmızımtırak, çiçekleri leylak renkli, çokyıllık otsu bir bitkidir. Anadolu’da oldukça yaygındır. Su kenarlarında ve bazen suyun içinde yetişir. Tüylü nane (M. longifolia), seyrek, sapsız yapraklı, beyazımtırak sık tüylü, erguvan ya da beyaz çiçeklidir. Özellikle Kuzey ve Kuzey-doğu Anadolu'da yaygındır. Yarpuz da bir nane türüdür (M. pulegium). [YARPUZ.] Kıvırcık nane (M. spicata), 30-100 cm yükseklikte grimsi tüylü biryıllık ya da çokyıllık otsu bir bitkidir. Çiçekleri soluk mavi renklidir. Kuzey ve Batı Anadolu’da yaygındır. Sulak yerlerde ve su kenarlarında yetişir. Yapraklarından elde edilen esans diş macunlarına ve çikletlere koku verici olarak katılır. Türkiye’ de yetişen nane türleri, içerdikleri uçucu yağ ve bu yağın taşıdığı mentol bakımından büyük değişiklikler gösterir.
—Eczc. ve Halk hek. Farmakopelerde on cins kadar nane kayıtlıdır. Birçoklarının gövde ve yapraklarından (özellikle M. pi- perita) su buharı damıtımıyla uçucu bir yağ olan nane esansı elde edilir. Naneru- hu denen bu esans hafif antiseptik, ferahlatıcı, bulantı kesici olarak bir şeker parçası üzerine 2-10 damla damlatılarak alınır. Kuvvetli kokulu, yakıcı lezzetli bir sıvıdır. Kökenine göre % 40-90 mentol içerir. Alkoldeki çözeltisine alkollü nane esansı adı verilir. Bahçe nanesinin gölgede kurutulmuş yaprakları reçine, tanen ve uçucu yağ içerir. Anadolu kökenli bitkilerde yağ miktarı % 0,51, İstanbul çevresinde yetişen bitkilerde % 0,8, kurutulmuş yapraklarda °/o 3,25 yağ bulunduğu saptanmıştır. 1 g nane esansı, 10 g talk ve 100 g su ile karıştırılıp birkaç gün bekletilir; bu karışımın süzülmesiyle elde edilen nane suyu günde 20-80 g ya da nane yapraklarından elde edilen °/o 4-5’lik infusyon günde iki bardak içilerek bulantı kesici, gazsöktürücü, koku ve güç verici olarak' kullanılır.
1. Nemli yerlerde yetişen otsu bitki. (Bil. a. mentha; ballıbabagiller familyası.)
Sponsorlu Bağlantılar
—ANSİKL. Naneler koyu yeşil yapraklı, başaklar halinde beyaz, pembe ya da morumsu çiçekli otsu bitkilerdir. Kolay ve sıkça melezleşmeleri nedeniyle, yirmi kadar türü, pek çok alttürü ve çeşidi vardır. Türkiye'de birçok türü yetişir: bahçe nanesi (Mentha piperita), eskiden beri bahçelerde yetiştirilen (yabanisi de vardır) hemen hemen tüysüz, 30-90 cm yükseklikte, çok yıllık otsu bir bitkidir. Kuzeybatı ve Batı Anadolu'da sulak ve gölgelik yerlerde yetişir. Yeşil yapraklarından elde edilen esansı şekercilikte, likörcülükte, parfümcülükte, eczacılıkta kullanılır. Su nanesi (M. aquatica) yaprakları çoğunlukla kırmızımtırak, çiçekleri leylak renkli, çokyıllık otsu bir bitkidir. Anadolu’da oldukça yaygındır. Su kenarlarında ve bazen suyun içinde yetişir. Tüylü nane (M. longifolia), seyrek, sapsız yapraklı, beyazımtırak sık tüylü, erguvan ya da beyaz çiçeklidir. Özellikle Kuzey ve Kuzey-doğu Anadolu'da yaygındır. Yarpuz da bir nane türüdür (M. pulegium). [YARPUZ.] Kıvırcık nane (M. spicata), 30-100 cm yükseklikte grimsi tüylü biryıllık ya da çokyıllık otsu bir bitkidir. Çiçekleri soluk mavi renklidir. Kuzey ve Batı Anadolu’da yaygındır. Sulak yerlerde ve su kenarlarında yetişir. Yapraklarından elde edilen esans diş macunlarına ve çikletlere koku verici olarak katılır. Türkiye’ de yetişen nane türleri, içerdikleri uçucu yağ ve bu yağın taşıdığı mentol bakımından büyük değişiklikler gösterir.
—Eczc. ve Halk hek. Farmakopelerde on cins kadar nane kayıtlıdır. Birçoklarının gövde ve yapraklarından (özellikle M. pi- perita) su buharı damıtımıyla uçucu bir yağ olan nane esansı elde edilir. Naneru- hu denen bu esans hafif antiseptik, ferahlatıcı, bulantı kesici olarak bir şeker parçası üzerine 2-10 damla damlatılarak alınır. Kuvvetli kokulu, yakıcı lezzetli bir sıvıdır. Kökenine göre % 40-90 mentol içerir. Alkoldeki çözeltisine alkollü nane esansı adı verilir. Bahçe nanesinin gölgede kurutulmuş yaprakları reçine, tanen ve uçucu yağ içerir. Anadolu kökenli bitkilerde yağ miktarı % 0,51, İstanbul çevresinde yetişen bitkilerde % 0,8, kurutulmuş yapraklarda °/o 3,25 yağ bulunduğu saptanmıştır. 1 g nane esansı, 10 g talk ve 100 g su ile karıştırılıp birkaç gün bekletilir; bu karışımın süzülmesiyle elde edilen nane suyu günde 20-80 g ya da nane yapraklarından elde edilen °/o 4-5’lik infusyon günde iki bardak içilerek bulantı kesici, gazsöktürücü, koku ve güç verici olarak' kullanılır.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
