Nazar Boncuğu Nedir?

Mavi camdan yapılan nazar boncuğu bütün Türkiye'de bilinmektedir. Nazar Arapça da göz anlamına gelmektedir. Türkçe'de de aynı anlamı ile kullanılmaktadır. Burada nazar boncuğunun kötü gözlere karşı koruduğu ve onun takılması durumda bu gözlerden koruyacağı inancı hakimdir.

Kötü gözlere karşı bire bir olduğu düşünülen bu mavi camdan yapılan bocuk dünya da bir çok ülke tarafından bilinmektedir. Bu boncuk Hititler zamanında yada Mısır krallığı zamanında kötü gözlere karşı kullanılmıştır. Mısır krallarından Tutankamon Kahire?nin İngiliz müzesinde sergiye açılmış bulunmaktadır. Bu yapı üzerinde birçok nazara karşı koruduğuna inanılan taş koyulmuştur. Fakat bu taşlar o yıllarda görevlerini yerine getirememiştir.

NAZARLIK
Nazar Boncuğu olarak ta bilinir. Büyücülük ve astroloji kurallarına uygun olarak hazırlanan ve kişilerin, koruyucu ve uğur getirici olduğuna inaparak genellikle üstlerinde taşıdıkları nesne.

—ANSİKL. Anadolu’da nazarlık olarak çok değişik nesneler kullanılır. Bunların en yaygını, mavi boncuk ve altın maşallahtır. Mavi boncuğun üzerinde kimi zaman göz biçimli bir motif de bulunur. En yaygın nazarlık türlerinden biri de "Fatma ana eli” ya da "Meryem ana eli” adı verilen, beş parmağı açık el biçimli metal nazarlıktır. Beş parmağı açılmış el resminin nazara karşı etkili bir koruyucu olduğu, Anadolu'da olduğu kadar dünya folklorunda da yaygın bir inanıştır. Anadolu’nun bazı yörelerinde evin duvarları üzerinde görülen aşı boyasıyla yapılmış el resmi, bu inanıştan kaynaklanmaktadır. Aynı tür resimlere Tarihöncesi’nden kalma yapı kalıntılarında da rastlanmaktadır. Bu el motifi, kötülük gelmesi olası kişi ile nazara uğrayacak kişi arasında bir engel oluşturmanın ya da kötülük gelebilecek kişiye karşı bir tür tehdidin anlatımı olarak yorumlanmaktadır.
Nazarlık hayvanlara da takılır.

Hayvanlara takılan nazarlık, genellikle nazar boncuğundan bir kolye ya da atın gemine iliştirilen bir göz boncuğu biçimindedir. Nazara gelmesinden korkulan bitkilere, özellikle meyve ağaçlarına ve tarlanın uygun yerlerine, nazarlık olarak kurumuş hayvan kafatası asılır. Saksı çiçeklerini nazardan korumak için saksıya dikilen bir çubuğun üzerine yumurta kabuğu geçirme yaygın uygulamalardandır. Yapılara da nazarlık olarak çocuk pabucu, at nalı, kuru çalı, sarmısak, mavi boncuk vb. asılır. Bazı evlerin saçak altına yerleştirilen "Maşallah”, "Yahafız" levhaları da bir tür nazarlık niteliğindedir.

Başta nazar boncuğu ve altın maşallah olmak üzere, nal, akik, gümüş bir sapa geçirilmiş kurt dişi, kaplumbağa kabuğu, yedi gözlü boncuk, çeşitli deniz kabukları, çakıllı mercan, bir kese içine konmuş çörek otu, hurma çekirdeği ve hurma çekirdeğinden yapılmış küçük nalınlar, üzerlik tohumu, sarmısak, çitlembik ağacı kabuğu vb. Anadolu'da bugün de kullanılan nazarlık türleridir. Kimi zaman bunlardan birkaçı bir arada taşınır.

Nazar boncuğu
İnsanı kötü gözlerden koruduğuna inanılan mavi renk ağırlıklı olmak üzere renkli boncuk.

Nazar boncuğu inancı İslamiyet öncesi Türk geleneklerinden kalmadır.
Genelde nazar boncukları göz şeklinde olur. Göze aynı zamanda boncuk da denmektedir. Bu bağlamda bakıldığında kişinin dünyaya açılan penceresi gözdür ve göz her türlü, iyi ve kötü, düşüncelerin ilk çıkış noktası olarak kabul edilir. Bu yüzden bakışlardan, kötü gözlerden korunmak amacıyla emici özelliği olduğuna inanılan mavi renkli taşlar eskiden beri kullanıla gelmiştir. Ve son halni günümüzdeki çeşit çeşit nazar boncukları olarak almıştır. Şu an, gerek inanç gerek gelenek, gerekse de süs eşyası olarak pek çok kişi nazar boncuğunu günlük yaşantısında çok sık kullandığı yerlerde bulundurmaktadır.