Abdi İpekçi

Abdi İpekçi

(d. 9 Ağustos 1929, İstanbul - ö. 1 Şubat 1979, İstanbul)
gazeteci, yazar.

Yirmi beş yıl Milliyet gazetesinin genel yayın müdürlüğünü, 20 yıl da başyazarlığını yapmıştır.
1948’de Galatasaray Lisesi’ni bitirdi. Bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne devam etti. 1943-48 arasında Kırmızı-Beyaz ve Şut adlı spor dergilerinde yazı ve karikatürleri yayımlandı. Ardından Yeni Sabah (1948-49) ve Yeni İstanbul (1950) gazetelerinde muhabir ve yazı işleri sekreteri olarak çalıştı. 1951’de İstanbul Ekspres gazetesinde yazı işleri müdürlüğü yaptı. 1954’te genel yayın müdürü olarak göreve başladığı Milliyet gazetesinde 1959’da başyazar oldu. “Durum” başlıklı başyazılarında ve “Her Hafta Bir Sohbet” başlıklı söyleşilerinde toplumsal ve siyasal sorunların hoşgörü ve uzlaşma yoluyla çözümünden yana bir tutum takındı, demokratik hak ve özgürlüklerin savunuculuğunu yaptı. Nesnel gazetecilik ve habercilik ilkelerini yerleştirmeye çalışarak basında saygın bir yer edindi.

Abdi İpekçi Milliyet'teki görevinin yanı sıra, 1959’da Türkiye Gazeteciler Sendikası başkanlığı, 1960’ta Basın Şeref Divanı sekreterliği yaptı. 1961-70 arasında TRT’de açık oturum programları düzenledi. 1964’te Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) yönetim kurulu üyeliğine seçildi. Bu kurumun ikinci başkanlığını yaptı. 1968’de İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü’nde (bugün İstanbul Üniversitesi Basın-Yayın Yüksekokulu) öğretim görevlisi olarak ders verdi. 1972’de Türkiye Basın Enstitüsü başkanlığına getirildi.

Milliyet'te yayımlanan yazı, söyleşi ve röportajlarını derlediği Afrika (1959), İhtilalin İçyüzü (1965, Ömer Sami Coşar ile birlikte), İnönü Atatürk'ü Anlatıyor (1968), Liderler Diyor ki (1969), Dünyanın Dört Bucağından (1971) gibi kitapları bulunan Abdi İpekçi, bazı yönleri günümüzde de karanlıkta kalmış olan bir suikast sonucunda yaşamını yitirdi. Başyazılarından bir bölümü ölümünden sonra Barış, Demokrasi, Özgürlük (1982) ve Anayasa, Yasalar, Devlet (1982) adı altında kitap haline getirildi.

İPEKÇİ (Abdi)

türk gazeteci, yazar
(İstanbul 1929 - ay y. 1979).

Galatasaray lisesi'ni bitirdikten (1948) sonra bir süre Hukuk fakültesi’ne devam etti. Yeni Sabah, Yeni İstanbul, İstanbul ekspres gazetelerinde spor muhabiri, sayfa sekreteri, yazı işleri müdürü olarak çalıştı. Ali Naci Karacan’ın çıkardığı Milliyet gazetesinin yazı işleri müdürü (1954), bir süre sonra da genel yayın müdürü oldu. 1961’den başlayarak öldürüldüğü güne (1 şubat 1979) değin, aynı gazetenin başyazarlığını da yapan ipekçi, Türkiye’de çoğulcu ve eşitlikçi bir demokratik düzenin yerleşmesi, ulusal iradenin üstünlüğü, laiklik, öğretim birliği, düşünce özgürlüğü, Türkiye'nin bağımsızlığını ve bütünlüğünü zedelemeyecek bir dış politika izlenmesi gibi temel konularda atatürkçü ilkelerin korunması gerekliliğini dirençle savundu.

Anarşi ve terörün önlenmesi için iktidarla muhalefet liderleri arasında da yapıcı bir diyalog kurulmasından yana olan, devlet yönetiminde partizanlığın ve duygusallığın yerini akılcı, çağdaş, ılımlı bir uygulamanın almasını isteyen ipekçi 1 şubat 1979 gecesi evinin yakınlarında, bir terörist tarafından öldürüldü. (MEHMET ALİ AĞCA) ipekçi Türkiye Gazeteciler sendikası, Türkiye Basın enstitüsü başkanlığı, İstanbul Gazeteciler cemiyeti ve Uluslararası basın enstitüsü’nün ikinci başkanlığı, Basın şeref divanı genel sekreterliği gibi görevlerde de bulundu. Yayımlanmış yapıtları şunlardır: Afrika (1955), ihtilalin içyüzü (1965; O. Sami Coşar'la), Pünyanm dört bucağından (1971).

1980 yılında anısı için, Türkiye ve Yunanistan'da ortak bir çalışma çerçevesinde, iki yılda bir verilmek üzere Abdi İpekçi Barış ve dostluk ödülü konuldu. Ödül, yunanlı mühendis ve yazar Andreas Politakis ve Milliyet gazetesinin işbirliği ile verilmektedir. Ayrıca Milliyet Sanat dergisi her yıl değişik sanat dallarında bir Abdi ipekçi Sanat yarışması düzenlemeye başlamıştır.