İtilaf Devletleri

İtilaf devletleri

Üçlü itilaf da denir, Fransa, Büyük Britanya ve Rusya’nın Üçlü ittifak'a (Almanya, Avusturya-Macaristan, İtalya) karşı oluşturdukları siyasal birliğe verilen ad. Almanya’nın güçlenmesi karşısında kendine müttefik arayan Fransa önce Rusya’yla askeri bir anlaşma yaptı (1892). Bu anlaşma 1894’te siyasi ittifak durumuna getirildi. Fransa Dışişleri bakanı Delcasse, İngiltere'yle de bir ittifak yaparak sömürgeler konusundaki anlaşmazlıkları çözmeyi ve Avrupa’da da Almanya'yı kuşatmayı amaçlıyordu.

Önce Almanlarla ittifak yapmak isteyen İngiltere, bu girişim sonuçsuz kalınca, tahta geçen Edward Vll’nin de tercihiyle, Fransa’ya yaklaştı. 1904te Fransa’yla İngiltere arasında “Entente cordiale” imzalandı. 1907’deki İngiliz-Rus anlaşmasıyla üç devlet arasındaki çıkar çatışmaları çözülerek siyasi blok tamamlandı. Almanya'yla itilaf devletleri arasındaki rekabet ve sürtüşme giderek Birinci Dünya savaşı'nın başlamasına neden oldu. Savaş sırasında Üçlü ittifak’tan ayrılan İtalya ve Romanya itilaf devletleri safına geçtiler. ABD ve Yunanistan da onlara katıldı. Savaşı kazanan itilaf devletleri Osmanlı devletiyle Mondros silah bırakışmasını imzaladılar. Mütareke döneminde Osmanlılar'a karşı birlikte hareket ettiler. Anadolu'nun çeşitli yörelerini işgal ettiler. Kurtuluş savaşı sonunda Türkiye'yle Lozan barışını imzaladılar.

İtilaf Devletleri

I. Dünya Savaşı sırasında Fransa, İngiltere, Rusya, İtalya, Japonya ve ABD’nin oluşturduğu ittifak.
Üçlü İtilaf ile İlgili Bilgi Avrupa devletlerinin bazıları Sanayi İnkılâbı sayesinde oldukça güçlenmişlerdi. İngiltere, Fransa, Rusya gibi devletler dünyanın güçsüz devletlerini sömürgeleştirmeye başladılar. On dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru milli birliklerinin tamamlayan Almanya ve İtalya’nın güçlenmesi, Avrupa’da dengeleri bozdu. Almanya 1871’de Fransa’yı yenerek Alsace-Loraine (Alsas Loren) bölgesini ele geçirdi. Hızla sanayileşerek sömürgeciliğe başladı. Güçlü bir kara ordusu ile kuvvetli bir donanma meydana getirerek İngiltere ile rekabete başladı.

Almanya’ya yenilmiş olan Fransa, intikam almak için fırsat kolluyordu. Rusya 1905’te Uzak Doğu’da (Mançurya’da) Japonlara yenilince yeniden Balkanlar’ yöneldi. Bu gelişmeler Fransa ile Rusya’yı birbirine yaklaştırdı. Rusya’nın politikası Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nu endişelendirmekte idi. Ayrıca Almanya da Rusya’nın Balkanlar’a hâkim olmasını istemediğinden Avusturya-Macaristan’ı destekledi. Diğer taraftan Osmanlı Devleti ile iyi ilişkiler içinde bulunan Almanya, İngiltere’nin Uzak Doğu’daki sömürgelerine giden yolları kesmeyi amaçlıyordu.

İngiltere, uzun süre Rusya’nın güneye inmesini önlemeye çalışmıştı. Almanya’nın ortaya çıkmasıyla İngiltere politikasını değiştirdi. Almanya’nın düşmanları olan Fransa ve Rusya’ya yaklaştı. Sömürgecilikte geç kalmış olan İtalya da sanayisini geliştirmek için sömürgeler elde etme gayretinde idi. Ayrıca Osmanlı toprakları üzerinde de istekleri vardı.

Avrupa’daki bu gelişmeler, devletlerarası ilişkileri derinden etkiledi. Rekabet ve kuşkular arttı. Bunun sonucunda devletlerarasında bloklaşmalar oldu. Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya ‘’Üçlü İttifak’’ (Üçlü Bağlaşma) ı kurdular (1882). İngiltere, Fransa ve Rusya ‘’Üçlü İtilaf’’ (Üçlü Anlaşma) ı meydana getirdiler (1907). Taraflar bundan sonra, çıkması kaçınılmaz görülen savaş için bütün imkânlarıyla hazırlandılar.

İtilaf Devletleri

• ABD (1917'de katıldı.)
• Belçika Krallığı (ve Katılan Belçika Sömürge güçleri)
• Britanya İmparatorluğu
  • Avustralya
  • Birleşik Krallık ve İrlanda
  • Güney Afrika
  • Hindistan
  • Britanya'nın deniz aşırı toprakları
  • Kanada
  • Newfoundland
  • Yeni Zelanda
• III. Fransa Cumhuriyeti (ve Katılan Fransız Sömürge Güçleri)
• İtalya Krallığı (1915'da katıldı.)
• Japonya
• Karadağ Krallığı
• Portekiz
• Romanya Krallığı
• Rusya İmparatorluğu
• Sırp Krallığı
• Yunanistan
  

Ayrıca:

• Andorra
• Bolivya
• Brezilya
• Çekoslovakya ( 1918'de katıldı)
• Çin Cumhuriyeti
• Ekvator
• Ermenistan (1918'de katıldı)
• Guatemala
• Haiti
• Honduras
• Jamaika
• Kosta Rika
• Küba
• Liberya
• Nikaragua
• Panama
• Peru
• San Marino
• Tayland
• Uruguay
• Dominik Cumhuriyeti