Türkiye Gezi Rehberi - Erdemli
Kayıtlı Üye
Erdemli Vadisi 
MsXLabs.org
Kayseri’nin Yeşilhisar ilçesi Erdemli Köyü sınırlarında bulunan Erdemli Vadisi, Erciyes Dağı'nın aktif bir volkan iken püskürttü lavların akarsu aşındırması sonucunda oluşan kanyon şekilli bir vadidir. Kayseri il merkezine uzaklığı 69 km’dir. Erdemli köyünde bulunan, Erdemli Vadi'sinde göz kamaştırıcı bir tabiat içerisinde manastır, kilise ve kaya mekanlar bulunmaktadır.
Kayseri'nin Yeşilhisar İlçesi Erdemli Vadisi'nde Erciyes Üniversitesi tarafından 2002 yılından beri Kültür Bakanlığı'nın izni ile yapılan araştırmalarda, bölgede Bizans dönemine ait önemli bir yerleşim merkezi olduğu anlaşıldı ve çalışmalar yürütülmeye başlandı.
Erdemli Vadisi’nin yaklaşık uzunluğu 10 km’dir. Edemli Vadisi boyunca uzanan yerleşim alanında duvar resimleri içeren on bir kilise yer almaktadır. Bu kiliseler; Kilise Camisi, H. Eustathios Kilisesi, H. Nikolaos Kilisesi ve Şapeli, Mikhael Kilisesi, Oniki Havari Kilisesi, Kırk Martir Kilisesi, Tek Nefli Kilise, Saray Manastırı Kilisesi ile Ayı Kilise’sidir. Duvar resimlerinde İncil, Tevrat konulu sahneler işlenmiş. Ayrıca bitkisel ve geometrik bazı süslemeler ile birlikte aziz, azize, martir, piskopos, melek, havari gibi tek figürler de resimlenmiştir. Yapılar mimari ile birlikte duvar resimlerinin üslup, ikonografik ve kilise içindeki dağılım özelliklerine göre 10 - 13. yüzyıllar arasına tarihlenebilmektedir.
Erdemli Köyü’ndeki kaya kiliseleri duvar resimlerinin Bizans resim sanatı açısından önemi oldukça büyüktür. Bizans resim sanatında krallığın o dönemki başkenti olan İstanbul’daki örneklerinde olan üslubunun Erdemli duvar resimlerinde de görülmesi önemlidir. Henüz değeri kavranmamış olan bu tarihi yerleşim yerinin en az Göreme, Ürgüp, Ihlara ve Soğanlı vadileri kadar önemi büyüktür.
Vadinin güney bölümü daha çok tarımsal işlevli yapılara ayrılmıştır. Bu yapıların cephesi kuzeye baktığı için tarımsal işleve ayrılması daha uygun bulunmuştur. Kuzey bölümde ise cepheleri güneye bakan konutlar inşa edilmiştir.
Vadinin güney bölümünde, bir manastır (Saray Manastırı), bir şapel, iki ahır, iki fırın, 44 şırahane bulunmaktadır. Saray manastırına ait iki ekmek fırını yan yana çift olarak yapılmıştır. Şırahaneler, konutlardan sonra yerleşimin en yoğun yapı grubunu oluşturmaktadır. Genellikle bu yapılar, üzüm ezme havuzu ve üzüm suyunun toplandığı şıra haznelerinden oluşmakta ve bazı şırahanelerde beyaz sıva üzerine kızıl kahve tonda yapılmış geometrik bezemeler yer almaktadır.
Şaraplık üzümler Erdemli için başlıca geçim kaynağı, Kapadokya’nın bir çok bölgesinde olduğu gibi şarap üretimi ve bağcılıktır.. Hasan ve Erciyes volkanlarının yaydığı tüf yöre toprağını bağcılığa elverişli hale getirmiştir. Şırahaneler hakkındaki günümüze ulaşan yayınlar oldukça sınırlıdır. Onuncu yüzyıla ait Geoponica adı verilen el yazması şarap üretimi hakkında bilgi veren önemli kaynaklardan biridir. Vryonis’e göre on üçüncü yüzyılda Kapadokya Hıristiyan bağları sayesinde ün kazanmıştır. Hild ve Restle, Tabula İmperii Byzantini adlı kaynakta Avanos’un on kilometre kuzeyindeki Özkonak’taki bir şaraphane imalathanesinden söz etmektedirler. Ürgüp, Sinasos, Uçhisar çevresinde ve Derinkuyu yer altı şehirlerinde benzer şırahaneler bulunmaktadır.
Erdemli, tahıl ve üzümün bolca yetiştiği çok elverişli bir doğal konuma sahiptir. Bu doğal konumun avantajlarına, suyun bolluğu ve önemli yollara yakınlığı da eklenebilir. Mimari öğelerin ışığında, vadinin tarımsal hayatının Saray Manastırı adı verilen yapı etrafında gelişip organize olduğunu söylemek mümkündür. Yerleşimin tüm şırahaneleri, tek değirmen ve fırını manastırın etrafında yer almaktadır. Böylece köyün tarımsal yaşamının manastır kontrolü altında olduğu sonucuna varılabilmektedir.
Gerek mimarisi gerekse resimleri ile önem taşıyan Bizans dönemine ait bu yerleşim yerinin tarih tutkunları tarafından görülmesi gerekmektedir.
MsXLabs.org
Sponsorlu Bağlantılar
Kayseri’nin Yeşilhisar ilçesi Erdemli Köyü sınırlarında bulunan Erdemli Vadisi, Erciyes Dağı'nın aktif bir volkan iken püskürttü lavların akarsu aşındırması sonucunda oluşan kanyon şekilli bir vadidir. Kayseri il merkezine uzaklığı 69 km’dir. Erdemli köyünde bulunan, Erdemli Vadi'sinde göz kamaştırıcı bir tabiat içerisinde manastır, kilise ve kaya mekanlar bulunmaktadır.
Kayseri'nin Yeşilhisar İlçesi Erdemli Vadisi'nde Erciyes Üniversitesi tarafından 2002 yılından beri Kültür Bakanlığı'nın izni ile yapılan araştırmalarda, bölgede Bizans dönemine ait önemli bir yerleşim merkezi olduğu anlaşıldı ve çalışmalar yürütülmeye başlandı.
Erdemli Vadisi’nin yaklaşık uzunluğu 10 km’dir. Edemli Vadisi boyunca uzanan yerleşim alanında duvar resimleri içeren on bir kilise yer almaktadır. Bu kiliseler; Kilise Camisi, H. Eustathios Kilisesi, H. Nikolaos Kilisesi ve Şapeli, Mikhael Kilisesi, Oniki Havari Kilisesi, Kırk Martir Kilisesi, Tek Nefli Kilise, Saray Manastırı Kilisesi ile Ayı Kilise’sidir. Duvar resimlerinde İncil, Tevrat konulu sahneler işlenmiş. Ayrıca bitkisel ve geometrik bazı süslemeler ile birlikte aziz, azize, martir, piskopos, melek, havari gibi tek figürler de resimlenmiştir. Yapılar mimari ile birlikte duvar resimlerinin üslup, ikonografik ve kilise içindeki dağılım özelliklerine göre 10 - 13. yüzyıllar arasına tarihlenebilmektedir.
Erdemli Köyü’ndeki kaya kiliseleri duvar resimlerinin Bizans resim sanatı açısından önemi oldukça büyüktür. Bizans resim sanatında krallığın o dönemki başkenti olan İstanbul’daki örneklerinde olan üslubunun Erdemli duvar resimlerinde de görülmesi önemlidir. Henüz değeri kavranmamış olan bu tarihi yerleşim yerinin en az Göreme, Ürgüp, Ihlara ve Soğanlı vadileri kadar önemi büyüktür.
Vadinin güney bölümü daha çok tarımsal işlevli yapılara ayrılmıştır. Bu yapıların cephesi kuzeye baktığı için tarımsal işleve ayrılması daha uygun bulunmuştur. Kuzey bölümde ise cepheleri güneye bakan konutlar inşa edilmiştir.
Vadinin güney bölümünde, bir manastır (Saray Manastırı), bir şapel, iki ahır, iki fırın, 44 şırahane bulunmaktadır. Saray manastırına ait iki ekmek fırını yan yana çift olarak yapılmıştır. Şırahaneler, konutlardan sonra yerleşimin en yoğun yapı grubunu oluşturmaktadır. Genellikle bu yapılar, üzüm ezme havuzu ve üzüm suyunun toplandığı şıra haznelerinden oluşmakta ve bazı şırahanelerde beyaz sıva üzerine kızıl kahve tonda yapılmış geometrik bezemeler yer almaktadır.
Şaraplık üzümler Erdemli için başlıca geçim kaynağı, Kapadokya’nın bir çok bölgesinde olduğu gibi şarap üretimi ve bağcılıktır.. Hasan ve Erciyes volkanlarının yaydığı tüf yöre toprağını bağcılığa elverişli hale getirmiştir. Şırahaneler hakkındaki günümüze ulaşan yayınlar oldukça sınırlıdır. Onuncu yüzyıla ait Geoponica adı verilen el yazması şarap üretimi hakkında bilgi veren önemli kaynaklardan biridir. Vryonis’e göre on üçüncü yüzyılda Kapadokya Hıristiyan bağları sayesinde ün kazanmıştır. Hild ve Restle, Tabula İmperii Byzantini adlı kaynakta Avanos’un on kilometre kuzeyindeki Özkonak’taki bir şaraphane imalathanesinden söz etmektedirler. Ürgüp, Sinasos, Uçhisar çevresinde ve Derinkuyu yer altı şehirlerinde benzer şırahaneler bulunmaktadır.
Erdemli, tahıl ve üzümün bolca yetiştiği çok elverişli bir doğal konuma sahiptir. Bu doğal konumun avantajlarına, suyun bolluğu ve önemli yollara yakınlığı da eklenebilir. Mimari öğelerin ışığında, vadinin tarımsal hayatının Saray Manastırı adı verilen yapı etrafında gelişip organize olduğunu söylemek mümkündür. Yerleşimin tüm şırahaneleri, tek değirmen ve fırını manastırın etrafında yer almaktadır. Böylece köyün tarımsal yaşamının manastır kontrolü altında olduğu sonucuna varılabilmektedir.
Gerek mimarisi gerekse resimleri ile önem taşıyan Bizans dönemine ait bu yerleşim yerinin tarih tutkunları tarafından görülmesi gerekmektedir.
Kaynak: kayseriden.biz
