Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra nereleri işgal edilmiştir? Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra nereleri işgal edilmiştir? |
1 ek Antlaşmanın 7. maddesine dayanılarak yurdun çeşitli yerleri işgal edilmeye başlandı:
Bütün bu işgaller ateşkes hükümlerine aykırıydı. Anlaşma Devletleri bu eylemleri ile Mondros’un hiçbir noktasına saygılı olmayacaklarını gösterdiler. Ayrıca, bu işgallerini dünya kamuoyuna haklı gösterebilmek için Türkler aleyhine yoğun bir propagandaya giriştiler. Bu kargaşa ortamında sık sık hükümet değişiklikleri oldu. Ahmet İzzet Paşa ve Tevfik Paşa hükümetlerinden sonra Damat Ferit Paşa hükümeti kuruldu. Yetkileri zaten çok sınırlı olan Osmanlı Mebusan Meclisi de padişah tarafından dağıtıldı. |
Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan Sonra İşgal Edilen Yerler İngiltere Fransa İtalya Yunanistan Musul Adana Antalya İzmir Urfa Kuşadası Antep Fethiye Maraş Bodrum Batum Mersin Marmaris Kars Dörtyol Konya Samsun Merzifon Not: İngiltere, Mondros'tan sonra işgal ettiği Urfa, Antep ve Maraş'ı Paris Barış Konferansı'nda, Fransa'ya bırakmıştır. |
İlk İşgaller ve Tepkiler - İlk işgal edilen yer Musul’dur. 3 Kasım 1918- İngilizler - İngilizler daha sonra Maraş, Antep, Urfa, Samsun, Merzifon, Bilecik, Çanakkale, Kars ve Ardahan’ı işgal ettiler. - İngilizler Antep, Urfa, Maraş Bölgesini Suriye İtilafnamesi ile Fransa mandasına bıraktılar. - 4–5 Kasım 1918’de bu sefer Fransızlar Adana, Mersin, Hatay, İskenderun’u işgal ettiler. İşgallere karşı ilk direnişi Hatay-Dörtyol’da Kara Hasan Paşa göstermiştir. - 6–7 Kasım 1918’de İtalyanlar Antalya ve Konya çevresini işgal ettiler. - 13 Kasım 1918’de İtilaf Donanması İstanbul’u fiilen işgal etti. Bu sırada İstanbul’a gelen M. Kemal İtilaf Devletleri Donanması için “Geldikleri gibi giderler” demiştir. - 15 Mayıs 1919’da Yunanlılar İzmir’i işgal ettiler. Onların bu işgallerinde kendilerine en büyük yardımı İngiliz Amiral Webb vermiştir. Webb bir gün önceden İzmir tabyalarını ele geçirmiş ve ertesi gün de buraları Yunanlılara vermiştir. - Yunanlılara ilk kurşunu Hukuk-u Beşer Gazetesi yazarı Hasan Tahsin (Osman Recep Nevres) atmıştır. - Kuvay-ı Milliye ilk olarak İzmir’in işgali üzerine Batı Anadolu’da ortaya çıkacaktır. - Türk halkının en büyük tepkiyi Yunan işgaline göstermesinin sebebi Yunan işgalinin kalıcı olmasıdır. |
MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASINA DAYANILARAK YAPILAN İŞGALLER 30 ekim 1918’de imzalanan ateşkesten hemen sonra itilaf devletleri savaş sırasında imzaladıkları gizli antlaşmaları kısmen uygulayarak işgallere başladılar: İngiltere: Musul İskenderun Urfa Antep Maraş Kars Batum’u tamamen işgal etmiştir.Batum ve Kars’ı işgal etmesinin nedeni Kafkaslardaki petrol yataklarının denetimini elinde tutmak ve Doğu Anadolu’da kurulması düşünülen Ermenistan devletine zemin hazırlamaktı.İngiltere,1919 yılındaki Paris Konferansında alınan kararlara uyarak işgal etmiş olduğu Urfa Antep ve Maraş’ı daha sonra Fransızlara bırakmıştır.Ayrıca İngiltere Afyon Eskişehir İzmit Samsun ve Merzifon’a da asker göndermiş ve buralarda denetimi sağlamaya çalışmıştır.Musul Ateşkes antlaşmasından sonra ilk işgal edilen bölgedir. Fransa Mersin Dörtyol Adana çevresi ile İngiltere’den devraldığı Urfa Antep Maraş bölgesini işgal etmiştir.Ayrıca Doğu Trakya’daki tren istasyonları ile Afyon tren istasyonunu işgal etmiştir. İtalya Bodrum Kuşadası Marmaris Fethiye Konya Antalya çevresini işgal etmiştir. Yunanistan Paris Barış Konferansında alınan kararlar uyarınca 15 Mayıs 1919’da İtilaf devletlerinin gözetiminde İzmir’i işgal etmiştir.Daha sonra da Afyon ve Bursa yönüne doğru işgallerini genişletmiştir.Ayrıca itilaf Devletleri donanması da 13 Kasım 1918 de İstanbul boğazına demirleyerek şehir fiilen işgal etmişlerdir. İtilaf devletlerinin bu işgalleri yurt içinde bazı azınlıklara cesaret vermiştir.Doğu Karadenizdeki Rumlar ile I.Dünya savaşında Rus ordusuyla Doğu ana doluya gelmiş olan Ermeniler isyan ederek bulundukları bölgede bağımsız devletler kurmayı amaçlamışlardır. Ayrıca Fransızların işgali altındaki Güney Doğuana doludaki Ermenilerde ayaklanarak Müslüman halka karşı büyük bir saldırıya başlamışlardır. Azınlıkları bu isyanları yine azınlıkların kurmuş olduğu çeşitli cemiyetler tarafından yönlendiriliyor,İtilaf devletleri tarafından da destekleniyordu.Bu cemiyetlerin yıkıcı faaliyetlerine karşı vatanseverler tarafından “direniş cemiyetleri” kuruldu.Böylece azınlık cemiyetlerinin sistemli çalışmalarına karşı koymak için çeşitli yöntemler geliştirilmeye başlanmıştır. Sonuç olarak Osmanlı Devleti fiilen çökmüş hukuki varlığı da galip devletlerin arzu ve isteklerine bağlı kalmıştı. |
Saat: 08:21 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık