MsXLabs

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)
-   Tarih (https://www.msxlabs.org/forum/tarih/)
-   -   Otuz Yıl Savaşları (https://www.msxlabs.org/forum/tarih/210241-otuz-yil-savaslari.html)

asla_asla_deme 14 Kasım 2008 16:13



Avrupa'da, din savaşlarının sonuncusu olan Otuz Yıl Savaşla­rı 1618-48 yılları arasında gerçekleşti. Savaş özellikle Kutsal Roma-Germen İmparatorlu­ğu topraklannda büyük bir yıkıma yol açtı. 17. yüzyıla gelindiğinde savaşlar artık çoğun­lukla profesyonel olarak nitelenen paralı as­kerlerden oluşan ordularla yürütülüyordu. Askerlerin giderleri ele geçirilen yerlerden karşılanıyordu. Orduların geçtiği kasaba ve kentler yağmalandığı için bu savaşların so­nunda 15 bin kasaba ve köyün bütünüyle yıkıma uğradığı, Almanya'nın nüfusunun yaklaşık yarısını, Bohemya'nın ise üçte ikisini yitirdiği sanılmaktadır.
O yıllarda Almanya, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'na bağlı küçük prensliklerden oluşuyordu. İmparatorluğun geniş toprakları üzerinde eskiden beri süregelen dinsel uyuş­mazlıklar 17. yüzyılda daha da keskinleşti ve Protestan soylular ile Katolik Birliği arasında amansız bir mücadeleye dönüştü.

Savaş Başlıyor

1618'de Bohemyalı Protestan soylular, ülke­nin yönetimini Katolikler'in desteklediği, Habsburg hanedanından Ferdinand (sonra­dan Kutsal Roma-Germen imparatoru) yeri­ne, bir Protestan olan Pfalz Elektörü Fried-rich'e vermek istediler. Friedrich'in bu öneri­yi kabul etmesi üzerine Ferdinand ona savaş açtı. Bavyera Kralı Maximilian'in ve Kont Johann von Tilly'nin de desteğini alan Ferdi­nand, Friedrich'e ve Protestanlar'a boyun eğdirdi. Kont Tilly komutasındaki Katolik Birliği ordusu Bohemyalı soyluları yenerek çoğunu öldürdü. O sırada kendi topraklarını genişletmeyi amaçlayan Danimarka Kralı IV. Christian ordusuyla Protestanlar'a katıldı. Ne var ki, Katolikler'den yana olan Dük Al-brecht von Wallenstein Danimarka kralını yendi ve Magdeburg dışında tüm Protestan kentlerini ele geçirdi. 1629'da imzalanan Lü-beck Barışı üstünlüğün bütünüyle Katolikler'e geçmesini sağladı.

[flasht=http://img345.imageshack.us/img345/1771/msxbilgi1ld.swf]width=365 height=20[/flasht]

Richelieu Savaşa Giriyor

Lübeck Barış Antlaşması'nın sonuçlarından çekinen Fransız devlet adamı Kardinal Riche­lieu, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu' nun iki güçlü üyesi olan Avusturya ile İspan­ya'nın birleşmesini engellemek amacıyla, Pro­testan olan İsveç Kralı Gustaf Adolf un yeni­den Katolikler ile savaşmasından yanaydı . Fransa'nın Katolik bir ülke olmasına karşın Richelieu, Gustaf Adolfa savaşı yeniden başlatması için parasal destek sağladı.
1631'de Kont Tilly'nin ordusu Magdeburg kentini yakıp yıkınca Gustaf Adolf, Tilly'ye karşı savaş ilan etti. Tilly'nin komutasındaki Katolik Birliği ordusu ağır bir yenilgiye uğra­dı, Tilly yaralandı. Bunun üzerine Katolik Birliği'nin başına Dük Albrecht von Wallen-stein geçti. Gustaf Adolf 1632'de Lützen'de VVallenstein'ın ordusunu yenmeyi başardıysa da kendisi savaşta öldü.
Gustaf Adolfun ölümü Katolik Birliği'ne Protestanlar karşısında üstünlük kazandırdı. Katolik Birliği İspanyollar'ın da desteğiyle İsveçliler'i yenilgiye uğrattı. 1635'te Prag Antlaşması imzalandı.Richelieu yeniden Protestanların yardımı­na koştu. Ne var ki, tüm sınırlarda savaşmak­ta olan Fransız orduları dağınık bir durum­daydı. Bunu fırsat bilen İspanya ve impara­torluk güçleri Fransa'yı istila etti. Öte yandan ilerlemeyi sürdüren İsveçliler güneye doğru inerek Avusturya ordularının Tuna Irmağı'nı geçmesini engellediler. Fransız orduları 1645'te Allersheim'da Katolikler'i yenilgiye uğrattı. İmparatorun çevresinde Bavyera'dan başka müttefiki kalmadı. Fransızlar Bavyera' yı barışa zorladı.
30 yıl süren bu savaşlar sırasında çok fazla kayıp veren taraflar sonunda barış yapmaya razı oldu. 1648'de Vestfalya Barış Antlaşması imzalandı. Savaş İspanya'nın Avrupa'daki üstünlüğünü yitirmesi, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'nun siyasal açıdan parçalan­ması, Katolik bir Avrupa kurma düşüncesin­den vazgeçilmesi, milyonlarca insanın yaşamı­nı yitirmesi, ölmeyenlerinse salgın hastalıklar­la, açlık ve. yıkımla yüz yüze gelmesiyle sonuçlandı.

MsxLabs & TemelBritannica


Misafir 5 Ocak 2009 13:10

Otuz Yıl Savaşları
Vikipedi, özgür ansiklopedi





Taraflar

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/20px-Flag_of_Sweden.svg.png İsveç İmparatorluğu
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/20px-Flag_of_Bohemia.svg.png Bohemya
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/20px-Flag_of_Denmark.svg.png Danimarka-Norveç
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/20px-Prinsenvlag.svg.png Hollanda Cumhuriyeti
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Pavillon_royal_de_France.svg/20px-Pavillon_royal_de_France.svg.png Fransa
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_England.svg/20px-Flag_of_England.svg.png İngiltere
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Saxony.svg/20px-Flag_of_Saxony.svg.png Saksonya

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_Germany_Emperors_Banner.svg/20px-Flag_Germany_Emperors_Banner.svg.png Kutsal Roma İmparatorluğu
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_New_Spain.svg/20px-Flag_of_New_Spain.svg.png İspanya
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/PortugueseFlag1640.png/20px-PortugueseFlag1640.png Portekiz
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg/20px-Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg.png Avusturya
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg/20px-Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg.png Bavyera
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/St_Patrick%27s_saltire.svg/20px-St_Patrick%27s_saltire.svg.png İrlanda

Kumandanlar

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/20px-Flag_of_Bohemia.svg.png Frederick V, Elector Palatine
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/20px-Flag_of_Sweden.svg.png II. Gustaf Adolf †
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/20px-Flag_of_Sweden.svg.png Johan Baner
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Pavillon_royal_de_France.svg/22px-Pavillon_royal_de_France.svg.png Cardinal Richelieu
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Pavillon_royal_de_France.svg/22px-Pavillon_royal_de_France.svg.png Cardinal Mazarin
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Pavillon_royal_de_France.svg/22px-Pavillon_royal_de_France.svg.png Louis II de Bourbon, Prince de Condé
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Pavillon_royal_de_France.svg/22px-Pavillon_royal_de_France.svg.png Henri de la Tour d'Auvergne, Vicomte de Turenne
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/20px-Flag_of_Denmark.svg.png Christian IV of Denmark
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Saxony.svg/22px-Flag_of_Saxony.svg.png Bernhard of Saxe-Weimar
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Saxony.svg/22px-Flag_of_Saxony.svg.png John George I of Saxony
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_Germany_Emperors_Banner.svg/22px-Flag_Germany_Emperors_Banner.svg.png Johann Tzerclaes, count of Tilly †
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_Germany_Emperors_Banner.svg/22px-Flag_Germany_Emperors_Banner.svg.png Albrecht von Wallenstein
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_Germany_Emperors_Banner.svg/22px-Flag_Germany_Emperors_Banner.svg.png Ferdinand II, Kutsal Roma İmparatoru
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_Germany_Emperors_Banner.svg/22px-Flag_Germany_Emperors_Banner.svg.png Ferdinand III, Kutsal Roma İmparatoru
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_New_Spain.svg/22px-Flag_of_New_Spain.svg.png Count-Duke Olivares
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg/22px-Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg.png Maximilian I, Elector of Bavaria


http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Battle_of_Lutzen.jpg
Carl Wahlbom'un, Lützen Savaşı (1632) sırasında İsveç Kralı II. Gustavus Adolphus'un ölümünü tasviri.


Otuz Yıl Savaşları, 1618 ile 1648 yılları arasında yapılan ve Avrupa devletlerinin çoğunun katıldığı savaşlar dizisidir. Temelinde, bir Protestan-Katolik mücadelesi olsa da, savaşan devletlerin çoğu dinsel değil siyasi amaçlar için savaşmıştır. Kutsal Roma Germen İmparatorluğu'na bağlı prensliklerin farklı taraflarda savaşması sebebiyle bir iç savaş niteliği de taşır.

Savaş, 1648 yılında Protestanların zaferiyle bitmiş ve Westphalia Barışı ile savaş sonucunda Almanya’yı oluşturan Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu herbiri hükümran olan birçok küçük devlete ayrılmıştır, İmparatorluk makamının yetkileri ise çok kısıtlanmıştır.

Savaşın Kökeni


1555 yılında imzalanan Augsburg Barışı ile Martin Luther taraftarları ile Katolikler arasındaki savaş sona ermişti. Bu antlaşmaya göre sayıları 200’ün üstünde olan Alman prensleri, Katoliklik ve Protestanlık (Luther) arasında istediği tercihi yapabilecekti.
Fakat anlaşmanın bu hükmü yetersiz kaldı ve uygulanamadı. Almanya’da hızla yayılan Calvinizm gibi diğer Protestan mezhepleri bu antlaşmaya göre haklara sahip değillerdi. Ayrıca İspanya’daki Katolik Habsburg Kralları, Doğu ve Orta Avrupa’da Katolikliği tekrar güçlendirmek istiyorladı. Baltık’ta egemen olan Protestan İsveç ve Danimarka kralları ise “Protestanlığın savunucuları” olarak Roma-Germen İmparatorluğu’ndaki nufuzlarını arttırmak istiyorlardı.
Augsburg Barışı’nın yetersiz kalması üzerine Kutsal Roma-Germen İmaparatorluğu’ndaki Protestan prensler 1608 yılında bir birlik kurdular. 1609’da ise Katolik Devletler İmparator’un desteği ve Bavyera’nın önderliğinde birleştiler. Böylece Almanya parçalanıyor ve din ekseninde iki kampa bölünüyordu.
Bu arada, her iki birlikte diğer devletlerden destek bulmaya çalıştı. Katolik Birliği, aynı Roma-Germen İmparatorluğu gibi Hapsburg Hanedanı tarafından yönetilen ve çok sert Katolik olan İspanya’nın desteğine güveniyordu. Protestanlar ise Hollanda, İngiltere ve Fransa gibi Avrupa’da Habsburg egemenliğini istemeyen devletlerle görüşmeye başladı.

Savaş

1618 yılında, İmparator’un gücünün artmasını istemeyenlerin ve Protestanlar’ın Bohemya’da başlattığı ayaklanma, uzun sürecek savaşlar dizisini başlatan kıvılcım oldu. İspanya Kralı 4. Philip’in yardımını alan İmparator ve Katolik Birliği Bohemia ve onu destekleyen Protestan Birliği yenilgiye uğrattı. (1618-1625)

Danimarka'nın savaşa dahil olması ve çekilmesi

Kendisi de bir Protestan olan Danimarka kralı 4. Christian, Roma-Germen İmparatorluğu’ndaki Protestanların yenilgiye uğramasından rahatsız olmuştu. İngiltere, Fransa ve Hollanda’dan aldığı destekle birlikte kendisini Protestanlığın savunucusu ilan etti ve İmparator’a ve Katoliklere karşı savaşa katıldı. Ama kendisini destekleyen devletlerin iç sorunlar yüzünden zayıf olması sebebiyle yenildi ve İmparatorla barış yapmak zorunda kalarak savaştan çekildi. (1625-1629)

İsveç'in savaş'a dahil olması

Danimarka’nın çekilmesi, savaşı bitirmedi. Bu sefer, İsveç Kralı II. Gustaf Adolf (Gustavus Adolphus), Protestanları destekledi ve İmparatorluğa saldırdı. Danimarka kralı 4. Christian gibi kendisi de Fransa ve Hollanda tarafından destekleniyordu. Savaşın başında zaferler kazanmasına rağmen, 1632’de Lützen Savaşı sırasında öldü. 1634’te ise Protestan güçler yenilgiye uğradı.
İsveç ile Roma-German İmparatorluğu (ve Katolikler) arasında yapılan barışa göre (1635, Prag Düzenlemesi) Alman prensliklerinin dış devletlerle ittifak yapması engelleniyor ve Alman prensiliklerinin ayrı ayrı olan orduları, İmparator’un liderliği altında birleştiriliyordu. Yani, siyasi gücü çok zayıflamış olan Kutsal-Roma Germen İmparatorluru tekrar güçleniyordu.

Fransa'nın savaşa dahil olması

Prag Düzenlemesi’nden en çok Fransa rahatsız olmuştu. Fransa’da iktidarı elinde tutan 13. Louis’un bakanı Kardinal Richelau’a göre bu düzenleme, kıta Avrupa’sındaki Hapsburg etkisini çok arttırıyordu. Bu nedenle 1636 yılında Fransa, katolik bir devlet olması ve katolik bir din adamı tarafından yönetilmesine rağmen Protestanlar’ın yanında savaşa girdi.
Fransa, İsveç ve Hollanda ile ittifak kurdu. İspanya ise, Roma-Germen İmparatoru'nu desteklemek amacıyla İspanya Hollandası’ndan (bugünkü Belçika) güneye doğru Fransa’yı işgale başladı. Hatta, geri püskürtülmeden önce Paris yakınlarına kadar gelmeyi başardı.
Ama savaş, Protestanlar’dan (ve onları destekleyenlerden) yana döndü. Hollanda’nın büyük zenginliği ve denizaşırı yerlerde Habsburglara karşı başarıyla savaşması, durumu İspanya için çok zorlaştırdı. Karada fazla güçlü olmayan, ancak denizlerde çok güçlü olan Hollanda, İspanya donanmasını iki kere yenilgiye uğrattı.

Westphalia Barışı

Otuz Yıl Savaşlarını bitiren Westphalia Barışı, tek bir anlaşma değil, devletlerin birbirleri ile yaptığı bir dizi antlaşmadır. Westphalia Barışı ile Augsburg Barışı hükümleri yenilenmiş ve Calvinizm Roma-Germen İmparatorluğu’nda kabul edilen mezheplerden biri olmuştur.
Westphalia ile Kutsal Roma-Germen Imparatorluğu içindeki prenslikler, hemen hemen hükümran siyasal birimler oldular. Üye devletlerin rızası olmadan İmparator’un vergi ve asker toplayamayacak, kanun koyamayacak ve savaş ilan edemeyecek olması, İmparator’un siyasal otoritesinin kalmadığını ilan ediyordu. Daha sonra Fransız yazar Voltaire’in de söyleyeceği gibi Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu artık “ne kutsal, ne Romalı, nede imparatorluktu”.
Westphalia Barışı ile Hollanda’nın bağımsızlığı resmen tanınarak Hollanda ile İspanya arasındaki Seksen Yıl Savaşları sona ermiş oldu. Aynı zamanda İsviçre'nin bağımsızlığı tüm taraflarca tanındı.
Westphalia Barışı sonucunda Fransa Metz, Toul ve Verdun'u alarak Almanya'ya doğru genişledi. Benzer şekilde İsveç'te Pomerania'ı aldı.

Savaşın Sonuçları

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6d/800px-Europe_map_1648.png
Westphalia Barışı (1648) sonrasında Avrupa haritası. Gri bölgeler, haritaya sığmayacak kadar küçük Alman devletlerinin olduğu bölgeyi gösteriyor.


Savaşlarda ve savaşla beraber gelen kıtlık ve salgın hastalıklardan yüzbinlerce insan öldü. Burada, savaşan devletlerin kiraladığı paralı askerlerin yaptığı yağmanın ve yol açtıkları yıkımın büyük rolü vardır. Savaşta en çok zararı Almanya gördü, 1500lerde Avrupa’nın gelişmiş bir bölgesi olan Almanya’da gerileme ve yerellik başladı.
Otuz Yıl Savaşları’nın en önemli siyasal sonucu, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu’nun birlikten uzak feodal bir karmaşaya sürüklenmesiyle Fransa’nın kıta Avrupa’sında en güçlü devlet olarak çıkmasıdır. 19. Yüzyılda Almanya İmparatorluğu kuruluncaya kadar Avrupa siyasetin Almanya’nın bölünmüşlüğü ve Fransa’nın üstünlüğü çevresinde dönecektir.
Roma-Germen İmparatorluğu’ndan başka İspanya Habsburgları’da gerileme sürecine girmişti. 60 yıldır İspanya egemenliğinde olan Portekiz 1640’ta İspanya’dan bağımsız oldu. Benzer bir başarısızlık kolonilerde Hollanda’ya karşı görüldü.
Westphalia, Avrupa’nın gördüğü son büyük “din savaşı”dır. Habsburglar’a karşı Protestanları destekleyen Katolik Fransa örneğinde olduğu gibi artık devletlerin çıkarları, dinsel bağlılıkların önüne geçmiştir. Bu açıdan Westphalia ile modern diplomasi ve uluslararası ilişkiler esaslarının temelleri atılmıştır.
Artık Avrupa, kendi yasalarına göre davaranan, kendi ekonomik ve siyasal çıkarlarını izleyen, istediği tarafta yeralan, ittifaklar kuran ve bozan modern bağımsız devletlerden oluşacaktır. Bugün anladığımız anlamda devletlerin oluşturulduğu uluslararası sistem, Westphalia Barışı ile kurulmuştur.


Mira 8 Haziran 2012 22:55

Otuz Yıl Savaşları
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

1618-1648 arasında Avrupa'yı kana bulayan, Almanya'daki dinî çatışmanın neden olduğu savaşlar. Protestan Alman prensleri ile Bavyera dükünün çevresinde toplanan "Kutsal Alman Birliği"ne bağlı Katolikler arasındaki dinî ve yerel çatışma zamanla genişledi. Katoliklerin başında bulunan Habsburg Hanedanı, "Kutsal İmparatorluk"u sürekli olarak elinde tutmak için dinî çatışmadan yararlanmak istedi. Bu açıdan savaşlar yalnızca dinî değil, siyasî bir nitelik de kazandı. Ayrıca Almanya'nın dışına taşarak komşu ülkelere de sıçradı. Otuz Yıl Savaşları başlıca dört döneme ayrılabilir. Bunların ilk ikisi dinî, son ikisi siyasî bir görünümdedir.
  • Bohemya-Platina Savaşı (1618-1623)
Otuz yıl Savaşı'nın başladığı yer Bohemya'dır. Çoğu Protestan olan Bohemya'daki soyluların Katolik olması için Habsburglar baskı yaptılar. Bunun üzerine Bohemya'da ayaklanmalar başladı. Protestanlar önceleri Katolikleri yendiler. Fakat II. Ferdinand'ın Almanya imparatoru seçilmesi ve şiddetli bir kış mevsimi yaşanması Katolikler için yararlı oldu. Katolik İspanya'nın da yardımına gelmesiyle Protestan Kral Friedrich'in durumu güçleşti. Protestanlar, Prag yakınlarında Bela Hora (Beyaz Dağ) Savaşı'nda yenildiler (1620). Karşılıklı kıyımlar ve kanlı çatışmalarla savaş, 1625 yılına kadar sürdü. Prenslerin hizmetindeki komutanlar kendi çıkarlarından başka bir şey düşünmedikleri için çapulculuktan ve halka işkence etmekten çekinmediler. Bu yüzden de halk köylerden kaçmaya, iktisadi yaşam çökmeye başladı. Başkomutan Johann Tilly'nin başarılarıyla Katolikler, Protestanların bulunduğu yerleri ele geçirdiler.
  • Danimarka Savaşı (1625-1629)
Katolikler bu başarıları üzerine Aşağı Saksonya'ya yöneldiler. Bir Alman prensi sayılan Danimarka Kralı IV. Christian, Protestanlara yardım amacıyla Katoliklere karşı savaşa girişti. Gerçekte Bremen ve dolaylarındaki papazlıkları ele geçirmek istiyordu. İngiltere ve Hollanda da Danimarka kralına yardım edince çatışma uluslararası bir savaşa dönüştü. Wallestein komutasındaki Katolik orduları Protestanları yendiler. 1629'da Lübeck Antlaşması yapıldı ve IV. Christian'ın, Almanya'nın işlerine karışması önlendi.
  • İsveç Savaşı (1630-1635)
İsveç kralı, gittikçe güçlenen II. Ferdinand'a karşı Fransa ile anlaştı. Fransa, Katolik olmasına karşın, Başbakan Richelieu'nün de II. Ferdinand'ı kendi siyaseti açısından tehlikeli bulması sonucu, Protestan İsveç ile anlaştı. İsveç Kralı Gustav Adolf başlangıçta başarılı oldu. Baltık Denizi ile Alp Dağları arasındaki bölgeyi eline geçiren İsveç kralı bir "imparator" gibi davranmaya başladı. Fakat Katolikler, 1634'te Nördlingen'de Protestanları yendiler ve 1635'te Prag'da bir barış yapıldı. Savaş geçici olarak duraklamış oldu.
  • İsveç-Fransa Savaşı (1635-1648)
Bundan öncekiler gibi bu savaş da siyasî bir nitelik taşıyordu. Fransa, İsveç ile ittifak kurmuştu, ama Avusturya gibi o da Avrupa'ya egemen olmak istiyordu. Bu yüzden Almanya yeniden savaşlara sahne oldu. Fransa'nın savaşa doğrudan müdahalesi üzerine İsveç-Fransız orduları ve Fransa ile anlaşmış olan Weimar Prensi Bernhard'ın orduları yeniden üstün duruma geçtiler. Ayrıca Fransa, Hollanda ile anlaşarak İspanya'ya da savaş ilân etti. Savaşlar Kuzey İtalya'ya, Belçika'ya yayıldı. Fransız kuvvetleri Almanya'ya girdi. Ancak 1618'den beri devam eden savaşlar Almanya'yı perişan etmişti. Küçük Alman devletleri artık barış ister olmuşlardı. Nitekim Regensburg'da toplanan İmparatorluk Meclisi, imparator ile İsveç ve Fransa arasında barış görüşmelerinin başlamasını kararlaştırdı (1641). Bununla birlikte barış görüşmeleri, ancak 1646 yılında başlayabildi ve üç yıla yakın sürdü ve yalnız Almanya sorunu değil, Avrupa devletlerinin birbiriyle olan çıkarları konferans masasına getirildi. Fransa, İspanya'dan aşırı isteklerde bulununca, bu iki devlet arasındaki konuların konferans dışı bırakılması kararlaştırıldı. Görüşmeler sonunda Vestfalya Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma, bugünkü Avrupa'nın siyasî sınırlarının çizilmesinde çok önemli bir rol oynadı. Kutsal İmparatorluğun parçalanmasıyla sona eren Otuz yıl Savaşları, Avrupa'da büyük bir yıkıma yol açtı. Her ulustan ücretli askerlerin art arda işgaline uğrayan Pomeranya, Brandenburg, Bohemya, Saksonya ve Rheinland açlık, salgın hastalıklar ve sayısız şiddet hareketlerinin kurbanı oldu; buralardaki nüfus 16 milyondan 6 milyona düştü. 1650-1850 arasında Almanya'nın siyaset sahnesinden çekilmesinin nedeni budur. İspanya iktisadi yönden geriledi ve devlet hazinesi boşaldı. Fransa'nın elde ettiği başarı ona ileride üstünlük sağladı.



Saat: 12:05

©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık