Karla ilgili metin var m�?

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)

- Soru-Cevap (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/)

- - Karla ilgili metin var m�? (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/217229-karla-ilgili-metin-var-mi.html)

YA KARLA �LG�L� B�R MET�N ARIYORUM

Kar, bir ya�� e�ididir.
�ok say�da kar kristal �e�idi olmas�na ra�men hepsi alt� k��elidir. Kar tanelerinin kristal yap�lar� birbirinin t�pa t�p ayn�s� de�ildir. Mikroskopla b�y�t�len kar taneleri �zerinde yap�lan ara�t�rmalarda, kristal yap�lar� birbirinin ayn� olan iki kar tanesine rastlanmam��t�r. Kar kristalleri �zerinde ilk ara�t�rmalar� yapan ABD'li Wilson Bentley, g�rd�� muhte�em sanat kar��s�nda adeta b�y�lenmi� ve elli y�l boyunca s�rekli kar kristali resmi �ekmi�tir. Elde etti�i 6000 resim i�inde kristal yap�lar� birbirinin ayn� olan iki kar tanesine rastlayamam��t�r. Daha sonralar� di�er bilim adamlar�n�n s�rd�rd�� al��malar neticesinde �imdiye kadar kar tanecikleri aras�nda ayn� b�y�kl�kte, ayn� �ekilde ve ayn� say�da su molek�l� ihtiva eden iki kristal bile bulunamam��t�r.
�aplar� 2-4 mm, a��rl�klar� ise yakla��k 0,005 gram olan kar tanecikleri havan�n g�sterdi�i diren� sebebiyle s�z�lerek (limit h�zla) yere inerler. Bu inme s�ras�nda tanecikler birbirlerini ittiklerinden yap��mazlar. �zelliklerini koruyarak yere inerler. Bunlar g�ne� ��n� tamamen yans�tt�klar� i�in beyaz olarak g�r�l�rler. Kar ya�� genellikle hava s�cakl�� -4�C il� -20�C aras�ndayken olur. Bu ya��, s�cakl�k s�f�r�n alt�nda birka� derece oldu�unda a��r, nemli, ebatlar� bir santimetreye ula�an par�alar halinde ger�ekle�ir. “Lapa lapa kar ya�mas�” tabiri bu durum i�in kullan�l�r. Atmosfer ile topra��n s�cakl�klar� e�it olursa y�zeye ula�an kar hemen erimez. Toprak s�cakl�� atmosfer s�cakl��n�n �zerinde ise, yere d��en kar k�sa s�rede erir.
D�nya �zerinde bir b�lgede, kar ya�� olma ihtimali, o b�lgenin ekvatordan uzakl�k ve deniz seviyesinden y�ksekli�i ile do�ru orant�l�d�r. Buna ra�men �l�man b�lgelerin kara iklimi g�r�len k�s�mlar�nda, ekvatordan uzakl�k ve denizden y�kseklik �artlar� yeterli durumda olmasa bile, kar ya�� g�r�l�r. Yap�lan ara�t�rmalarda b�t�n ya��lar�n alt� veya sekizde birinin kar olarak ger�ekle�ti�i anla��lm��t�r. Kar�n, tar�m topra��n� korumas� ve nemli tutmas�nda �nemi b�y�kt�r. Kar, yery�z� ve yeralt� su rezervlerinin ana kayna��d�r.
Kar, -8�C’de, bitkilerin �zerinde ince bir hava tabakas� b�rakarak, bu b�lgeyi 0�C olacak �ekilde �rter. K�� boyunca toprak ve bitkileri donmaktan koruyan kar, ilkbaharda s�cakl��n artmas�yla eriyerek nehirlere ula��r. Ayr�ca k��n ya�an ve d�rtte �� st k�s�mlarda kalan kar, yaz kurakl��na kar�� da topra�� ve bitkileri korumu� olur. Karda bulunan amonyak, kar erimesiyle birlikte toprakta kal�r. Bu amonyak, azot bakterileri taraf�ndan kalsiyum nitrat gibi azot tuzlar�na �evrilerek bitkilerin azot ihtiyac�n� kar��lar.

Kar Olu�umu
Kar ya�arken bulut ile yer aras�ndaki hava s�caksa bu kar taneleri yere d��ene kadar ya�mur tanesi haline d�n��ebilirler, ama so�uksa yere kadar kar tanesi olarak inmeyi ba�arabilirler. Hafiflikleri nedeniyle yere o kadar yava� inerler ki 3000 metreden inmeleri 2 saat alabilir. Bazen bulutun alt�ndaki s�cakl�k �yledir ki, bir k�sm� kar, bir k�sm� ya�mur damlas� halinde d��erler, biz buna ’sulu sepken’ diyoruz. Yani ya�mur veya kar ya�mas�n� belirleyen ana unsur, bulut ile yer aras�ndaki hava s�cakl��d�r.
Kar ya��na benzer �ekilde dolu ya�� daha ziyade �l�man iklimlerde ve bahar aylar�nda g�r�l�r. Is�nan hava ile y�kselen su buhar�, hava ak�mlar� ile daha da y�kselerek 12.000 metre civar�nda -50 derece hava s�cakl��nda buz kristallerine d�n��r. Buradaki g��l� hava ak�mlar� ile bu buz kristalleri de birle�erek buz tanelerini olu�turur.
Bu buz taneleri a��rl�klar� nedeni ile o kadar h�zl� d��erler ki bulut ile yer aras�ndaki s�cakl�k ne olursa olsun eriyecek zaman bulamazlar. �ap� 5 milimetreden b�y�k dolular halinde yery�z�ne ula��rlar. Asl�nda t�m bu �artlar�n olu�mas� �ok enderdir ve bu nedenle dolu ya�� hem �ok az g�r�l�r, hem de �ok k�sa s�rer.

Al�nt�:

karla ilgili yazilar

karla ilgili metin yokmu

bunun yazar� k�m ?

ben karla ilgili metin ar�yorum ama bulam�yorum

ELHAN-I ��TA

Bir beyaz lerze, bir dumanl� u�u�,
E�ini gaib eyleyen bir ku�
gibi kar
Ge�en eyy�m-� nev-bah�r� arar.

Ey kul�bun s�r�d-� �eyd�s�,
Ey keb�terlerin ne��deleri,
O bah�r�n bu i�te ferd�s�:
Kaplad� bir derin s�k�ta yeri
karlar
Ki ham��ne dem-be-dem a�lar.

Ey u�arken d��p �len kelebek,
Bir beyaz r��e-i cen�h-� melek
gibi kar
Seni solgun had�kalarda arar.

Sen a�arken �i�ekler �st�nde
Ufac�k bir �i�ekli yelp�ze
Na'��n �st�nde �imdi ey m�rde
Ba�lad� par�a par�a perv�ze
karlar
Ki sem�dan d��er d��er a�lar.

U�tunuz, gittiniz siz ey ku�lar;
K��c�k, ser-sef�d bayku�lar
gibi kar
Sizi dallarda l�nelerde arar.

Gittiniz, gittiniz ey m�rgan,
�imdi bo� kald� ser-te-ser yuvalar,
Yuvalarda -yet�m-i b�-efgan:-
Son kalan m�i t�yler kovalar
karlar
Ki hav�da u�ar u�ar a�lar.
Cenap �ahabettin

bunun yazar� k�m ?