MsXLabs
Sayfa 1 / 3

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)
-   Soru-Cevap (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/)
-   -   Anlam kaymasıyla ilgili açıklayıcı örnekler verir misiniz? (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/224781-anlam-kaymasiyla-ilgili-aciklayici-ornekler-verir-misiniz.html)

Ziyaretçi 7 Ocak 2009 19:25

bilgi verirmisiniz
örnek sorular ile


Nisyan-ı Bâtın 7 Ocak 2009 19:30

Fiil çekimlerinde kullanılan kip ve zaman ekleri her zaman kendi anlamlarında kullanılmaz. Bu ekler birbirlerinin yerlerine de geçebilir. Elbette bu, cümlenin anlamıyla ilgilidir. Kısaca, cümlede yüklemin çekimlendiği kip veya zamanla işin yapıldığı kip veya zamanın farklı olmasına anlam kayması denir.

“Sizi yarın burada bekliyorum.” cümlesinde “bekliyorum” yüklemi şimdiki zamanla çekimlendiği halde iş “yarın” yani gelecek zamanda yapılacaktır. Öyleyse burada zaman kayması vardır.
“O her gün aynı saatte yola çıkıyor.”
cümlesinde fiil şimdiki zamanla çekimlenmiş, iş “her gün” yani geniş zamanda yapılıyor.
“O daha üç yaşındayken babasını kaybediyor.”
cümlesinde fiil şimdiki zamanla çekimlenmiş, iş geçmiş zamanda olmuş.
“Bu dilekçeyi sonra yazarsınız.”
Cümlesinde fiil geniş zamanda çekimlenmiş, iş gelecek zamanda yapılacak.
“Keloğlan’ın yolu bir gün bir kasabaya düşer.”
cümlesinde geniş zaman, geçmiş zaman yerine kullanılmış.
Bazı cümlelerde ise haber kipleri dilek kipleri yerine kullanılır.
“Bu cami de bize Selçuklulardan kalma bir eser olacak.”
cümlesinde gelecek zaman, gereklilik kipi (olmalı) anlamında kullanılmıştır.
Bazen dilek kipleri de birbirleri yerine kullanılır.
“Gelsen de şu işleri birlikte yapsak.” cümlesinde şart kipi, istek anlamında kullanılmıştır.
“Şöyle buyrun efendim!” cümlesinde emir, istek anlamındadır.
Örnekler çoğaltılabilir. Sonuç olarak, önce yüklemin kip veya zamanına daha sonra işin yapıldığı kip veya zamana bakarsak ve bunların farklı olduğunu görürsek, cümlede anlam (zaman) kayması vardır.
Zaman kaymasının olduğu cümleler anlamca bozuk değildir. Bu sadece Türkçe’nin bir söyleyiş zenginliğidir.


nurşah 21 Mart 2009 16:20

ya biri bana cümlede anlam ile ilgili soru versin (acil).


SEDEPH 21 Mart 2009 16:24

Umarım işinize yarar. İyi çalışmalar...

CÜMLEDE ANLAM
1.Aşağıdaki yargılardan hangisinin nedeni belirtilmemiş?
A) Atamam kendimi denize, dünya güzel
B) Bir defasında beli incindi, nasıl olduysa oldu, ayağı.
C) Çokçuklar bir şey anlamıyor, daha çok küçükler.
D) Yolculuk etmeyi oldum olası sevmiyorum.
E) Yorgunluktan koltukta uyuyakalmış.


2. I.Ben çevirilerimde metnin ruhunu taşıyabilmeyi esas alırım; zaten çeviri yapmak o edebi metni başka bir dilde yeniden yazmak değil midir?
II. Kimileri çeviriyi sözcüklerin sözlük karşılıklarını bulmakla karıştırıyor, o zaman da ortada edebi metin diye bir şey kalmıyor.
III. Çeviri yapmak en az bir eserin yazılma serüveni kadar zahmetli bir şey ve bence bir eserin altına yazarla çevirmenin adları yan yana yazılmalıdır.
IV. Çeviri yapmak elbette zahmetli bir iştir; ama bir esersin yazılma serüveniyle bu zahmet ne derece bir tutulabilir anlamıyorum.
V. Çeviri bir eseri çevirmenin kim olduğuna bakmadan kesinlikle satın almam ben;benim için eserin yazarının kim olduğu kadar önemlidir bu.
Yukarıdaki cümlelerden hangisi savunduğu düşünce bakımından diğerlerinden farklıdır?
A-I B-II C-III D-IV E-V

3. I.Kim ne derse desin ödüller yazarları nitelikli eserler ortaya koymaya sevk ediyor.
II. Ödüller bir yazar için hiçbir şeydir bence; ödül kurumları da gereksiz.
III. Ödüllerin kitapların satışını olumlu etkilediğini hiç kimse inkâr edemez
IV. Ödüller birçok eseri kitapçı vitrinlerinden okur kitaplıklarına taşıyor.
V. Benödüller için olsa da olur olmasa da diye düşünmüşümdür her zaman.
Yukarıda cümlelerden hangisi savunduğu düşünce bakımından birbirine en yakındır?
A-I ve III B-II ve V C-III ve IV D-IV ve III EIV ve V


4. I.Şairin kullandığı bir sözcüğün, bir dizenin bile ne anlama geldiğini anlamak için onunla ilgili yazılmış ne varsa okuyorum.
II. Uzun yıllar yurt dışında kalmam, romanlarımda gurbetçi insanlarımızın sıkça yer bulmasına yol açtı.
III. Sinemanın geniş kitlelere hitap edebilmesi, onun herkese inebilen anlatım gücü ve çok yönlü bir sanat olmasından ileri gelir.
IV. Tiyatro, izleyicilerle yüz yüze iletişimi zorunlu kılan bir sanat olmasından dolayı bin yıllara direnmiş bir sanattır.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde neden-sonuç ilgisi yoktur?
A-I B-II C-III D-IV E-V

5-Aşağıdakilerden hangisi genel yargı cümlesi değildir?
A) İnsanlar hep birilerinin bir şeyleri değiştirmesini ister ama kendini her şeyin dışında tutar.
B) Adını hangi afişte görsem hemen girerdim sinemaya, büyük bir oyuncudur Türkan Şoray
C) Dünyayı güzellik kurtaracak ve bir insanı sevmekle başlayacak her şey.
D) “Heves Şiir-Eleştiri” dergisi, kuşku yok ki en deneysel dergisidir şiir dünyamızın.
E) Yayımlanan öykü kitabı sayısında geçen yıla göre büyük artış olacağı bekleniyor


6.Aşağıdakilerden hangisi anlamca olumsuz değildir?
A) Ne dersi dinleyip not aldın nede öğrenmek için okuyup yazdın.
B) Tekrar toplanılmayacak değildi, anlaşmaya varılamayan bazı konularda.
C) Yirmi birinci yüzyıla adım attığımız bu zamanda böyle öyküler yazılır mı?
D)Yirmi yıldır kesintisiz yayımlanan gergi bu ay gazete bayilerine gelmedi.
E)Yazarımızın rahatsızlığından dolayı bu sayıda ona yer veremiyoruz.


7.Aşağıdakilerden hangisinde yorum söz konusudur?
A)Orhan Veli, ilk şiirlerini lise yıllarında Varlıkta yayımlamış.
B)Ahmet Muhip Dranas, yayımlanan tek kitabıyla şiirimizin anıtlarındandır.
C)Kemal Özer, ilk kitabından sonra yedi yıl suskun kalmıştır.
D)Kitabın kapağında Abidin Dino’nun bir deseni kullanılmış.
E)Dergi son sayısını Can Yücel’le ilgili yazılara ayırmış.

8.Aşağıdakilerden hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A)El atına binen tez iner.
B)Ak koyunu gören içi dolu yağ sanır.
C)Gezen ayağa taş değer.
D)Şimşek çakmadan gök gürlemez.
E)Son pişmanlık fayda vermez.


9.Aşağıdaki cümlelerden hangisi duruluk ilkesine aykırıdır?
A)Sergiye gittim ve sergideki bütün resimleri uzun uzun ve hayranlıkla seyrettim.
B)Şairin yapıtında sözcükler, karikatüristin yapıtında ise çizgiler önemli unsurlardır.
C)Uzun bir aradan sonra Ankara’ya, o güzel şehre, bir iş görüşmesi için gideceğim.
D)Yusuf Atılgan’ın hikâyelerini de en az romanları kadar ilgiyle okudum.
E)Yazar, son kitabı Yaşam Bir Düş’te kendi yaşamından kesitler sunmuş.


10.Aşağıdaki cümlelerden hangisinde doğrudan anlatım söz konusu değildir?
A)Aragon, o müthiş şiirinde “Mutlu aşk yok ki dünyada.” demiyor mu?
B)Cemal Süreya, “Ben neredeysem yalnızlığın başkenti orasıdır.” demiş.
C)Edip Cansever, kapalı şiirin olmadığını, şiire kapalı insanın olduğunu söyler.
D)Ülkü Tamer’in o güzel şiiri “Ben sana teşekkür ederim.” dizesiyle başlar.
E)Gülten Akım’ın dediği gibi “Ah, kimselerin vakti yok durup ince şeyler düşünmeye…”


11.Aşağıdakilerden hangisinde “öznenin yaptığı işten etkilenen” öğe vurgulanmıştır?
A) Düşüncelerimin doğruluğunu ölçmekten yoksun kaldım artık.
B) Senden, öncekinden daha güzel bir resim çizmeni istiyorum şimdi.
C) İnsanın hangi mutluluğu hangi inancı sanatla sarmaş dolaş değildir?
D)Dağların arasından yavaş yavaş sizin köyünüze doğru yürüyorduk.
E) Adam, ekmeğini ayakkabıcılıkta kazanıyormuş o günden bu yana.


12.Aşağıdakilerden hangisi öznel bir tanım cümlesidir?
A) Üçgen, uç uca gelmiş üç doğru parçasını oluşturduğu, üç tepe noktası ve üç açısı olan geometrik biçimdir.
B) Antoloji, bir şairin, bir yazarın, bir dönemin bir türün…tipik metinlerin seçilip bir araya toplanmasıdır.
C)Fabl, insan özelliklerini hayvanlara aktararak yazılmış eğlenceli, ders verici veya hicvedici hikâyelerdir
D) Samimilik, bir insanın bir iş üzerine iyice düşündükten sonra canı pahasına da olsa savunmayı göze alarak ortaya çıkardığı kanısıdır.
E) Epigraf, bir metinin başına konmuş, genellikle edebi bir eserden alıntılanan sözler veya özdeyişlerdir.


13.I- Sporla uğraşanların sayısı her geçen yılla birlikte artmaktadır.
II- Leyla bir çöl ceylanı, saçları bahtından daha karadır.
III- Şiir, alışkanlıklara karşı bir başkaldırıştır.
IV- Yeryüzünde insandan daha değerli bir şey yoktur.
V- Denizlerin en kuytu mavisini sende tattım.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi karşılaştırma bildirmez?
A) I B)II C)III D)IV E)V

14.Aşağıdaki atasözlerinden hangisi “bir işe girmeden önce her şeyin en ayrıntılı biçimde düşünülmesi gerektiğini” öğütler?
A)Bin merak, bir borç ödemez.
B) Bir musibet bin nasihatten iyidir.
C) Bin işçi, bir başçı.
D) Bin ölçüp, bir biçmeli.
E) Bir ağaçta gül de biter diken de.

15.Aşağıdaki cümlelerden hangisinde üslubun önemi vurgulanmıştır?
A) İyi bir sanatçı, halkı eğitmek, halkı sanattan, anlar duruma getirmek gibi bir görev üstlenebilendir.
B) İyi bir sanatçı, anlattığı insanları kültürel birikimleri ve düşünceleri açısından iyi tanıyıp, kişiliklerini tanıyıp, kişiliklerini düğümlerini çözebilendir.
C) İyi bir sanatçı, geçmişle günümüzü birleştirerek yapıtını zenginleştirendir.
D) İyi bir sanatçı, bazı şeyleri söylemeyi seçtiği için değil, onları belli bir biçimde söylemeyi seçtiği için sanatçı olduğunun farkında olandır.
E) İyi bir sanatçı, dünden kalan değerleri tartan, bugünden yarına nelerin aktarılabileceğini anlayabilendir.


16.Aşağıdakilerden hangisi “sanatçı neyi anlatmış?”sorusunun cevabı olabilir?
A) Fuzuli, kasidesinde Hz Muhammed’i konu edinmiş.
B) Derinlikli, içten ve güzel dizeler yazmayı başarmış.
C) Ana motif olarak bütün şiir boyunca sudan yararlanmış.
D) Birçok edebi sanatı ustalıkla kullanmayı başarmış.
E) Hz Muhammed’e olan sevgisini ortaya koymuş.


17.Aşağıdaki cümlelerden hangisinde aynı konuyla ilgili öznel ve nesnel yargı bir arada verilmiştir?
A) John Hurt ve Richard Burton un başrollerini oynadığı film George Orwell’ın 1984 adlı romanında
uyarlanmış.
B) George Orwell’ın mirasçıları romanın filme çekilmesine senaryoyu çekimden önce görmek şartıyla
izin vermişler.
C) Tüm teknik ekip büyük bir özveriyle, eserin büyüklüğüne layık bir film ortaya koymak için hummalı
bir çalışma yürütmüş
D) Bazı sahneler için dev heykellerin yaptırıldığı filmde İngiltere’nin üç ayrı şehri mekân olarak kullanılmış.
E) Altı yılda tamamlanan ve önümüzdeki günlerde gösterime girecek olan film, sinemaseverlerce merakla bekleniyor.


18.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir “ öğüt” söz konusudur?
A) Bu defa baltayı taşa vurdular.
B) Verilmiş sadakanız varmış.
C) Sabreyle işine hayır gelsin başına.
D) Bu defa ipin ucunu kaçırdı.
E) Onunki göğe merdiven dayamak.


19. Aşağıdakilerin hangisinde bir “öneri” söz konusudur?
A) İyi bir öykü yazarı olmak öncelikle iyi bir öykü okuru olmayı gerektirir.
B) Kendinize iyi bir öykü kitaplığı oluşturmanız yazarlığınızı geliştirecektir.
C) Öykü, özellikle de kısa öykü, yaşamdaki ayrıntıları kaçırmamaktan geçer.
D) Bir bütündeki güzelliği oluşturan da ayrıntılar değil midir zaten?
E) Okumak, okumak yine okumak ve ayrıntıları kaçırmamak, öykü bu işte!


20.Aşağıdakilerden hangisinde karşılaştırma anlamı yoktur?
A)Divan edebiyatının insani duyguları ifade edecek genişlikten uzak olduğunu söyleyebiliriz.
B) Öykü dinleyicisinden, şiir okurundan ya da tiyatro izleyicisinden farklı olarak, roman okurunun, okurlarının en yalnızı olduğu söylenmiştir.
C) Sinema; müzik, edebiyat, resim gibi sanatların hemen hepsinden daha fazla ilgiyle karşılanmaktadır.
D) Tiyatronun anlaşılması diğer sanat dalları kadar zihni bir çaba gerektirmez.
E) Tevfik Fikret en az Victor Hugo kadar romantik ve gerçekçidir.

CEVAPLAR
1-D 2-D 3-C 4-A 5-E 6-B 7-B 8- E 9-B 10-C 11-B 12- D 13-C 14-D 15-D 16-E 17-E 18-C 19-B 20-A


KAYNAK


Misafir 18 Aralık 2009 19:51

lütfen bana özel ve genel anlam ile ilgili örnekler bulun 5 tane bulamıyorum :/


Misafir 23 Aralık 2009 18:19

arkadaşlar bana acil zaman kayması ile ilgili cümleler gerek ama çok acil


Misafir 31 Ocak 2010 17:14

ya bana acil anlam kaymasına uğramış 5 cümle bulurmusunuz lütfen ..


Misafir 15 Şubat 2010 17:31

olumsuz anlam kaymalarına örnek
 
olumsuz anlam kaymalarına cümleyle örnek istiyorum


Misafir 15 Şubat 2010 22:04

anlam kayması nedir?


Misafir 21 Şubat 2010 12:52

bana çok acil 20 cümle lütfen



Saat: 17:16
Sayfa 1 / 3

©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık