Vekt�rlerle ilgili ��z�ml� soru �rnekleri verir misiniz?

Al�nt�:

CrasHofCinneT adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 361209)

VEKT�RLER

Fizik Bilimi ve dersinin temeli olan vekt�r kavram� �o�u ��renci taraf�ndan “nas�l olsa yapar�m” d��ncesiyle iyi irdelenmemekte ve bunun sonucunda da s�navlarda bu konuda ��kan sorularda h�srana u�ramaktad�r. Halbuki fizi�i anlaman�n ve yapman�n yolu vekt�r-kuvvet ikilisinden ge�mektedir. Bu nedenle bu b�l�me gereken �nem verilmelidir.

Vekt�r nedir?
Ok i�areti ile g�sterilen vekt�r, bir ba�lang�� noktas�, y�n belirten ok ve uzunlu�u belli bir do�ru par�as�ndan olu�ur. E�er bir vekt�r �izip b�y�kl�k birimine de “Newton” derseniz, kuvvet kavram� ortaya ��kar.

Vekt�rlerin Toplanmas�
Vekt�rler �� ekilde toplanabilir. Peki vekt�rlerin toplamas� nedir? Bunu ��yle �rneklendirebiliriz. Birden fazla vekt�r�n yerine kullan�labilecek tek vekt�r� bulmaya vekt�rlerde toplama i�lemi denir. Bulunan tek vekt�re ise bile�ke veya toplam vekt�r ad� verilir. �rne�in bir masay� iki �ocuk �ekece�i yerde onlar�n toplam kuvveti kadar olan bir adam �ekerse, adam�n uygulad�� kuvvet bile�ke kuvvet anlam�na gelir.
1. Paralelkenar Metodu: �ki vekt�r�n ba�lang�� noktalar� birle�tirilir ve biti� u�lar�ndan di�erine paralel ve ayn� uzunlukta yapay �izgiler �izilir. En son olarak da, vekt�rlerin ba�lang�� noktalar�n�n kesimi ile yapay �izgilerin kesimi birle�tirilir. ��kan vekt�r bile�ke vekt�rd�r.
2. U�uca Ekleme (��gen) Metodu: Bu y�ntemde vekt�r�n birinin bitti�i noktada di�eri ba�lat�l�r. Son olarak da, �izilen ilk vekt�r�n ba�lang�� noktas� ile �izilen son vekt�r�n biti� u�lar� birle�tirilir. Bile�ke vekt�r�n y�n� ilk vekt�rden son vekt�re do�rudur.
3. �okgen Metodu: E�er ikiden fazla vekt�r toplanacak ise, kullan�l�r. Bunda da ya paralelkenar, ya da ��gen metodu kullan�l�r. (Paralelkenar metodu bu a�amada pratik de�ildir. ��nk� bu y�ntemde vekt�rler iki�er iki�er al�nd��ndan ��z�m yolu pratik olmayacakt�r.)
4. Tablo Metodu:Soru bize �l�ekli �izim halinde verilirse kullanabilece�imiz pratik metottur.

Al�nt�:

Blue Blood adl� kullan�c�dan al�nt� (Mesaj 1081567)

Vekt�rler

Skaler B�y�kl�k: Say� ve birim kullan�larak belirtilebilen b�y�kl�klere skaler b�y�kl�k denir. �rne�in "5Kg" de�eri skaler bir b�y�kl�kt�r

Vekt�rel B�y�kl�k: Say� ve birime ek olarak bir do�rultu ve y�ne sahip olan b�y�kl�klere vekt�rel b�y�kl�k ad� verilir. �rne�in fizikte h�zlar vekt�rlerle ifade edilir.

� Y�n�, do�rultusu ve de�eri ayn� olan vekt�rlere "e� vekt�rler" denir.

� Y�nleri ters do�rultular� ve de�erleri ayn� olan vekt�rlere "z�t vekt�rler" denir.

� Vekt�rel bir ifadenin skaler bir ifade ile �arp�m� yada b�l�m�, vekt�rel bir b�y�kl�kt�r.

� �ki vekt�r�n skaler �arp�m�, skaler bir b�y�kl�kt�r.

Vekt�rlerin Toplanmas�:

Vekt�rel b�y�kl�kleri toplamak i�in �� y�ntem kullan�l�r.

1. Paralel Kenar Y�ntemi:

Paralel kenar y�ntemi iki vekt�r�n birbiri ile toplanmas� i�in kullan�labilir. Bu y�ntemde iki vekt�r�n ba�lang�� noktalar� birle�tirilir, birinci vekt�r�n ba�lang�� noktas�ndan ikinci ve vekt�re paralel ve e�it hayali bir vekt�r �izilir, ayn� �ekilde ikinci vekt�rden birinci vekt�re e�it ve paralel hayali bir vekt�r �izilir. Daha sonra ilk vekt�rlerin kesi�im noktas� ile hayali vekt�rlerin kesi�im noktas� birle�tirilerek yeni bir vekt�r elde edilir. Bu yeni vekt�r, ilk iki vekt�r�n toplam�d�r ve y�n� ilk vekt�rlerin kesi�im noktas�ndan hayali vekt�rlerin kesi�im noktas�na do�rudur.

�rnek:

Bu y�ntemle elde edilen vekt�r� matematiksel olarak a�a��daki gibi g�stere biliriz.

2. Ucuca Ekleme Y�ntemi:

Ucuca ekleme y�ntemi iki yada daha fazla vekt�r�n toplanmas� i�in kullan�labilir. Bu y�ntemde vekt�rlerden herhangi biri al�narak biti� noktas�na di�er bir vekt�r yerle�tirilir, daha sonra ba�ka bir vekt�r ise yerle�tirilen bu yeni vekt�r�n biti� noktas�na yerle�tirilir yani vekt�rler ucuca eklenir. Bu i�lem vekt�r say�s� kadar tekrarlan�r. Ucuca ekleme i�lemi tamamland�ktan sonra kullan�lan ilk vekt�r�n ba�lang�� noktas�ndan en son eklenen vekt�r�n biti� noktas�na do�ru bir vekt�r �izilir. Elde edilen bu vekt�r ucuca eklenen vekt�rlerin toplam�d�r ve y�n� kullan�lan ilk vekt�r�n ba�lang�� noktas�ndan kullan�lan son vekt�r�n biti� noktas�na do�rudur.

�rnek:

3. Bile�enlerine Ay�rma Y�ntemi:

Bile�enlerine ay�rma y�ntemi iki yada daha fazla vekt�r�n toplanmas� i�in kullan�labilir. Bu y�ntemde toplanacak t�m vekt�rler bir dik koordinatlar sistemine ta��n�r ve ba�lang�� noktalar� koordinat sisteminin merkezine(orjine) gelecek �ekilde yerle�tirilir. Her bir vekt�rden "x" ve "y" d�zlemlerine dikmeler indirilir. �ndirilen dikmeler ile ba�lang��taki vekt�rlere ait "x" ve "y" bile�en vekt�rleri elde edilir.

Rx = R x cos�
Ry = R x sin�

Daha sonra elde edilen bu yeni vekt�rler birbirleri ile toplan�r (Ters y�nl� vekt�rler birbirini g�t�r�r).

Vekt�rlerde ��karma:

Vekt�rlerde ��karma i�lemi yap�l�rken iki yol izlenebilir.

1. Y�ntem: Bu y�ntemde ilk olarak ��kar�lacak olan vekt�r ters �evrilir, daha sonra ise olu�an bu yeni vekt�r ile di�er vekt�r ucuca ekleme y�ntemi ile toplan�rlar. ikiden fazla vekt�r kullan�ld��nda ��kar�lacak olan vekt�rler ters �evrilir toplanacak olanlar ise oldu�u gibi b�rak�l�r ve ucuca toplama y�ntemi ile toplama yap�l�r.

2. Y�ntem: Bu y�ntemde iki vekt�r ba�lang�� noktalar� birbiri ile �ak��acak �ekilde yan yana getirilir. Bu i�lemden sonra y�n�, ��kart�lacak olan vekt�r�n biti� noktas�ndan ilk vekt�r�n biti� noktas�na do�ru olan bir vekt�r �izilir, b�ylece iki vekt�r birbirinden ��kar�lm�� olur.

Bunlar�n d��nda online dersane sitelerinden soru ��z�mlerine de ula�abilirsiniz. Bunlardan bir �rnek oalrak L�NKe t�klat�n�z