Türemiş kelimelere örnek verir misiniz? Türemiş kelimelere örnek verir misiniz? |
Türemiş Kelimeler:Kök veya gövde halindeki kelimelere yapım ekleri eklenerek meydan gelen yeni kelimelere TÜREMİŞ KELİME denir. Kelimeler, sonlarına bazı ekler alarak değişik biçimlerde cümlede kullanılırlar. İsimlerin (adların) ve fiillerin (eylemlerin) kök ya da gövdelerinden yapım ekleriyle yapılmış yeni anlamlı sözcüklerdir. Türemiş sözcükler, üzerine yapım eki alabildiği gibi çekim ekleri de alabilir. (düş-ün-ül-mek-ten)TÜREMİŞ KELİME İÇİN ÖRNEK CÜMLELER deyimler, karşılık, tiyatrocular, yazarlar, Türkçe, sağlık, türemiş, seçkin, söyleşi, danışma, iletişim, dövüş, kalıtım, halıcılık, açılar, ulama, buluşlar sil-gi, kalem- lik ,vatan- daş, akıl- lı, öğrenci-ler ,çağ -daş, kitap-çı oku-mak bil-gin, tuzluk ,sucu, kitapçı, defterlik ses-li ses-siz soygun-cu soy-gun hak-lı hak-sız orman-lık orman-sız türk-çe şarkı-cı sessiz-lik kulak-lık ev-li ev-siz göz-lük gözlük-çü kalem-lik çam-lık ağaç-lık tuz-luk tuz-suz şeker-lik şeker-siz gör-ün görün-tü seç-kin yurt-taş asker-lik kitap-lık cam-cı uygar-lık kahve-ci soba-cı fidan-sız fidan-lık ayak-kabı ayakkabı-lık üç-gen dört-gen kim-se kise-siz ök-süz umut-suz duygu-lu duygu-suz savaş-sız gel-ecek git-ecek ayna-lık vicdan-sız, Dalgın, azgın, kızgın, kırgın, salgın, baygın, bilgin, ergin, bezgin, durgun, olgun, soygun, vurgun, baskın, seçkin, pişkin, yetişkin, tutkun, küskün... Yazı, sıkı, yapı, ölü, korku, batı, gezi, bölü, koşu, doğu, artı, tartı, sürü, örtü, çeki, duru, sayı... Kalıcı, vurucu, bilici, alıcı, satıcı, dinleyici, görücü, bakıcı, yırtıcı, geçici, kurucu, yüzücü, gidici, öğren(i)ci, dilen(i)ci... Çalışkan, üretken, alıngan, atılgan kırılgan,
|
Alıntı:
kay+ık+çı kelimesinin kökü -kay dır, -ık ve -çı yapım eklerini alarak kökle bağlantılı kayıkçı kelimesini türetmiştir.Bu nedenle türemiş kelimedir seç+kin (türemiş) gör+ün+tü (türemiş) at+kı (türemiş) yurt+taş (türemiş) yukarıdaki kelimeler yapım eki alarak ilk anlamıyla bağlantılı yeni bir kelimeye dönüştükleri için türemiştir. |
Alıntı:
mesela ,yargı-ç kelimesinin kökü -yargı sözcüğüdür -yargı+ç yapım ekini alarak kökle bağlantılı yargıç kelimesine dönüşmüştür vsvs gibi.... |
Alıntı:
sır+lı=sırlı (sırlı olay,sırlı adam,sırlı işler vsvs gibi) |
Alıntı:
|
Alıntı:
|
Kök + yapım eki = Türemiş Kelime Kök halindeki sözcük isim, sıfat, fiil, zamir, zarf olabilir. Örnek: Sucu (isim + yapım eki) Güzellik (sıfat + yapım eki) Geliş (fiil + yapım eki) Benlik (zamir + yapım eki) Çokluk (zarf + yapım eki) kömür-lük, kitap-lık, tuz-luk, başlık, kulaklık, gecelik, gençlik,insanlık, Türklük, çocukluk, hanımlık, kardeşlik, Müslümanlık, kulluk, erkeklik, bilgelik, bayramlık,kışlık, akşamlık, gömleklik, iyilik, güzellik, küçüklük, öğretmenlik, doktorluk, veterinerlik,eczacılık, arıcılık, demircilik, kılavuzluk, şarkıcı (şarkı–cı), soygun (soy–gun), örtülü (ört–ü–lü), görüştür(gör–üş–tür–), sızla– (sızı–la–), sessizlik (ses–siz–lik), kırılgan (kır–ıl–gan), Türkçe (Türk–çe),kulaklık (kul–ak–lık), susa– (su–sa–),şakalaş– (şaka–laş–), çınlat– (çın–la–t–), Sucu ( su - cu ),kitaplık (kitap - lık ) , kitapçı (kitap - çı ) , oluş (ol - uş ), mavili (mavi - li ) ,sabahçı (sabah-çı) kimlik (kim -lik ) sargı (sar - gı ), sevgi (sev - gi ) , saygı (say - gı ) , bakım (bak - ım ) , yatır (yat - ır ) , tuzlu ( tuz - lu ) , demirci ( demir - ci ) , odunluk (odun - luk ), akılsızlık (akıl -sız-lık ) gelin ( gel - in ) |
TÜREMİŞ SÖZCÜKLER: 1)Pazar+cı=pazarcı 2)Yalan+cı=yalancı 3)Yol+luk=yolluk 4)Askı+lık=askılık 5)Oyuncak+cı=oyuncakcı 6)Ders+lik=derslik 7)Cam+lık=camlık 8)Çerçeve+lik=çerçevelik 9)Kitap+cı=kitapçı 10)Ter+lik=terlik 11)Çanta+sız=çantasız 12)Şarkı+cı=şarkıcı 13)Perde+li=perdeli 14)Dolap+lık=dolaplık 15)Tuz+luk=tuzluk 16)Mehmet+çik=mehmetcik |
İşte yapım eki almış kelimeler; Balıkçı, gözlükçü, duygusuz, masrafsız, tarafçı, kitaplık, gelinlik, kartonlu, korkuluk, kayıkçı, kalpsiz. Bunlar türemiş sözcüklerin bazılarıdır, bunlardan başka sayılayamayacak kadar bir sürü türemiş kelime var. Türemiş Kelimelerin Tanımı: Türemiş kelimeler bir köke yapım eki getirilince ( sız, lık, cı ) oluşan kelimelerdir. Türkçe' de yapım ekleri ve türettiniz kelimeler saymakla bitmez. İnsanlar bu türemiş kelimeleri gün içinde çok kullanırlar. Çalışkan, karşılık, kaygan, suluk, sulukçu, boyasız ve yukarıdaki türemiş sözcükler bunlardan bazılarıdır. |
Saat: 16:57 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık