Krebs Döngüsü (Sitrik Asit Döngüsü)

Krebs çevrimi

SÝTRÝK ASÝT ÇEVRÎMÝ ya da TRÝKARBOKSÝLÝK ASÝT ÇEVRÝMÝ olarak da bilinir,
canlý hücrelerin besinleri yükseltgeyerek enerji elde etmesini saðlayan ve bütün yaþam biçimlerinde hücre kimyasýnda önemli bir yer tutan kimyasal süreçlerin son aþamasý.

1937’de Sir Hans Adolf Krebs tarafýndan açýklýða kavuþturulan tepkimelerin hayvan, bitki, mikroorganizma ve mantar gibi birçok hücre türünde oluþtuðu saptanmýþtýr.
Krebs çevriminin her basamaðý özel bir enzim tarafýndan katalizlenir.

Bu enzimler ve elde edilen enerjinin hücrelerce kullanýlmasýnda rol oynayan enzimler, hücre içinde özelleþmiþ organellerde (hayvanlarda mitokondri, bitkilerde kloroplast) yer alýr. Mikroorganizmalarda ise enzimler hücre zarýnýn bileþenleridir. Krebs çevrimi, metabolizmanýn en önemli bileþiklerinden asetil koenzim A’nýn oksaloasetatla tepkimeye girip sitrat oluþturmasýyla baþlar. Þekerler, yað asitleri ve gliserolün yükseltgenmesi sonucunda ortaya çýkan ürün sýklýkla asetil koenzim A’nýn iki karbonlu asetil grubudur. Krebs çevriminde art arda gelen tepkimeler sonucunda oluþan ara bileþikler ds-akonitat, izositrat, oksalosüksinat, OL -oksoglütarat ve karbon dioksit, süksinat, karbon dioksit ve bir molekül adenozin trifosfat (ATP), fümarat ve malattýr.
Bunlarýn çoðu, hücrede bireþimlenen bileþiklere karbon atomu saðlamak amacýyla kullanýlýr. Çevrim malatm oksaloasetata dönüþmesiyle sonlanýr. Böylece bir bütün çevrim sonucunda yeniden bir oksaloasetat, iki karbon dioksit ve bir ATP molekülü oluþur. Çevrim sýrasýnda ara bileþiklerden açýða çýkan hidrojen atomlarý ve elektronlar, taþýyýcý moleküller aracýlýðýyla, hayvan hücrelerinde oksijene, bitki hücrelerinde karbon dioksite taþýnýr.

Hidrojen atomlarýnýn oksijenle yükseltgenmesine, oksijen bulunan ortamda yaþayan canlýlarýn besinlerden elde ettiði enerjinin çoðunun ATP olarak saklanmasý eþlik eder. Uç solunum ve indirgeyici fosforilleþme olarak bilinen bu süreçler hücrenin enerjiyi kullanýlabilir hale getirip ATP oluþturmasýnda çok önemli rol oynar.

PDH kompleksi üç farklý enzimden oluþur:
1.Piruvat dehidrogenaz
2.Dihidrolipoil ransasetilaz
3.Dihidrolipoil dehidrogenaz

Krebs Döngüsü 8 reaksiyondan oluþur.

1. reaksiyon oksalik asitten sitratin sentezidir.


2. reaksiyon sitrattan izositrata geri dönüþümüdür.


3. reaksiyon oksitlenmedir.


4. reaksiyon yine oksitlenmedir.


5. reaksiyon substrat fosforlanmasidir.


6. reaksiyon çift bað kurulumu ile ositlenmedir.


7. reaksiyon çift baðýn hidrasyonunda bulunur bir molekül suyun baða doðru birleþmesidir.


8. reaksiyon tekrar oksitlenmedir.


ENERJÝ
krebs döngüsünde gibbs enerjisi deðiþimi (ΔrG°)
1. -32,2 kJ/mol
2. 13,3 kJ/mol
3. -7,1 kJ/mol
4. -33,5 kJ/mol
5. -2,9 kJ/mol
6. 0
7. -3,8 kJ/mol
8. 29,7 kJ/mol