Yapým Nedir?
 

YAPIM a.
1. Yapmak, var etmek, üretmek eylemi; inþa: Caminin yapýmý beþ yýl sürmüþ.
2. Hammaddeyi elle ya da makine ile iþleyerek mal üretme iþi; imal: Yapým hatasý.
3 Bir filmi, bir televizyon ya da radyo yayýnýný hazýrlamak eylemi; hazýrlanan film, yayýn: Bu program bir Ýzmir televizyonu yapýmýdýr. Bu film, olaðanüstü bir yapým.

—Dilbil. Yapým eki, kök ya da gövdelere getirilerek onlardan yeni birimler üreten ek. (Bk. ansikl. böl.)

—Huk. Yapým sözleþmesi, bir bedel karþýlýðýnda belirli bir iþin yapýlmasýna iliþkin sözleþme. (Eþanl. ÝSTÝSNA SÖZLEÞMESÝ.) [Bk. ansikl. böl.]

—inþ. ÝNÞAAT'ýn eþanlamlýsý.

—ANSÝKL. Dilbil. Yapým ekleri sözcüðün anlamýný (göz'den göz-LÜK), kimi zaman da anlamýyla birlikte dilbilgisel kategorisini (açmak'tan aç-IK) de deðiþtirir. Bu ekler, kök ya da gövdenin eylem olup olmamasýna göre ayrýþýr. Ad soylu sözcüklerle fiillere gelen ekler farklýdýr ancak bu sýnýr çok kesin deðildir; her iki köke gelebilen ekler de vardýr (ana1 dan ana-Ç, baðlamaktan baðla-Ç). [- YAPIM EKLERÝ C. I, S. V, VI.]

—Huk. Yapým s özleþmesi iki tarafa borç yükleyen sözleþmelerdendir. Sözleþmenin taraflarý iþ sahibi ve yapýmcýdýr (müteahhit), iþ sahibi, bir ücret karþýlýðýnda bir þey yaptýrmak isteyen kiþi, yapýmcýysa o þeyi ücret karþýlýðýnda yapan kiþidir. Yapým sözleþmesi açýsýndan yapýlmasý istenen insan emeðiyle üretilen maddi ve manevi her þey olabilir. Bir yapýt meydan getirmenin yapým sözleþmesi sayýlabilmesi için bunun bir karþýlýðýnýn olmasý gerekir. Ücret para olabileceði gibi baþka bir þey de olabilir. Yapým sözleþmesinde iþi yüklenen, yüklendiði iþi kendisi yapmak ya da kendi yönetimi ve denetimi altýnda yaptýrmak zorundadýr. Ancak iþin niteliðine göre kiþisel yeteneðinin ve bilgisinin önemi yoksa iþi baþkasýna da yaptýrabilir, iþi yapmayý yüklenen, kendisine verilmiþ iþi yaparken gerekli özeni göstermek, iþe zamanýnda baþlamak ve geciktirmeden bitirmek zorundadýr. iþ sahibi ücret ödemede gecikirse, iþi yüklenen sözleþmeyi bozabilir ya da tazminat isteyebilir.

YAPIMCI sýf. ve a. Herhangi bir alanda imalat yapan kimse ya da kuruluþ için kullanýlýr: Yapýmcý firma.

♦ a.
1. Bir filmin çekim giderlerini karþýlayan ya da onun gerçekleþtirilmesi için sermaye koyan kimse, grup ya da ortaklýk; prodüktör.
2. Bir radyo ya da televizyon programýný hazýrlayan kimse.

yapým ingilizcesi

• construction, building; manufacture, production" " imal; production" prodüksiyon

yapýmcý
isim

1 . Bir þeyin yapýlmasýnda, ortaya konulmasýnda, gerçekleþtirilmesinde emeði geçen kimse veya kuruluþ, imalâtçý.
2 . Bir filmin çevriliþiyle ilgili bütün yönetim iþlerini üzerine alan, sermayesini veren kimse, prodüktör.
3 . Radyo, sinema programlarý düzenlemekle görevli kimse, programcý.

yapýmcý ingilizcesi

• manufacturer, producer " imalatçý; sin, producer" " prodüktör; producer" programcý