[KK] Yerel se�im nedir, nas�l yap�l�r?

Yerel se�im

T�rkiye�de

Yerel y�netimlerin kamu hizmetlerinin vatanda�a en yak�n bi�imde sa�lanmas� ve idarede etkinlik ve verimlili�in sa�lanmas�nda merkezi bir konuma sahiplerdir. Yerel demokrasinin geli�mesinde yerel y�netimlerin se�ilmeleri b�y�k �nem arzetmektedir. T�rkiye�de Anayasan�n 67. maddesi yerel y�netimlerinin karar oganlar�n�n se�imle i�ba��na geldiklerini belitmektedir, 127. maddenin ilk f�kras� ise se�imlerin ve halkoylamalar�n�n serbest, e�it, gizli, tek dereceli, genel oy a��k say�m ve d�k�m esaslar�na g�re yarg� g�zetim ve denetimi alt�nda yap�lmas� gere�ini �ng�rmektedir.

Avrupa�da

Avrupa Konseyi�ne ba�l� olan Avrupa Yerel ve B�lgesel Y�netimler KongresiAvrupa Yerel Y�netimler �zerklik �artnamesi ( ya da Mahalli �dareler Avrupa Antla�mas�), yerel y�netimlerin haklar�n�n �l��lmesi ve korunmas� amac�yla Avrupa �ap�nda ortak h�k�mler getirmektedir. Antla�ma, yerel y�netimlerin siyasal, y�netsel ve mali �zerkliklerinin korunmas�n� ama�layarak taraflar�n ortak h�k�mlere uymalar�n� taahh�t alt�na almaktad�r. Antla�man�n uygulanmas�n� izlemek i�in Kongre iki ana faaliyet y�r�tmektedir: yerel ve b�lgesel se�im g�zlemi ve izlemesi. Kongre d�zenli olarak �ye ve aday �lkelerde yerel ve b�lgesel se�im g�zlem misyonlar� d�zenlemektedir, bu misyonlar s�z konusu �lkelerdeki yerel ve b�lgesel demokrasi durumunun ve geli�iminin izlenmesini sa�lamaktad�r. Se�im g�zlem misyonlar� �er�evesinde, Kongre g�zlem raporlar� haz�rlar.

Yerel ve b�lgesel se�im g�zlemi

Uluslararas� se�im g�zlem kurulu�lar�n�n �o�unlu�u ba�kanl�k ve parlamenter se�imlerin izlenmesinde yetkiye sahiptirler. Venedik Komisyonu�nun katk�s�yla Avrupa Konseyi kongresine �zellikle yerel ve b�lgesel se�imleri g�zleme yetkisi verilmi�tir, bu anlamda Kongre benzersiz bir kurulu�tur. 1990�dan bu yana 50�den fazla se�im s�reci Kongre�nin se�im g�zlem misyonu konusu olmu�tur. Kongre�nin se�im g�zlem stratejisi �� ana hatta dayanmaktad�r:
Kongre�nin se�im g�zlem �al��malar�, Avrupa Yerel Y�netimler �zerklik Antla�mas�na uygun olarak, yerel demokrasinin kurumsal bir �er�eveye oturtulmas�n�n sa�lanmas�nda katk�da bulunmay� hedefler. Kongre�nin amac� se�imlerden sonra �lkelere y�nelti�i tavsiye kararlar�n�n izlenip izlenmedi�ini de�erlendirmek.
Kongre�nin �al��malar� yerel ve b�lgesel demokrasinin �nemi konusunda bilin�lendirmeye katk�da bulunmay� ama�lar.
Se�im g�zlemi alan�nda Kongre benzersiz rol�n�n fark�ndal��inda olup, se�im g�zlem misyonlar�n�n eylemsel ve i�lemsel kapasitelerini g��lendirme ad�na �aba g�stermektedir.