MsXLabs

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)
-   Soru-Cevap (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/)
-   -   Element kısaltmaları nedir? (https://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/342393-element-kisaltmalari-nedir.html)

OrginaL 16 Aralık 2010 13:43

Element kısaltmaları nedir?


byz_qny 5 Mayıs 2012 16:17

http://img715.imageshack.us/img715/7883/image003sp.gif


RoyaLWolt 5 Mayıs 2012 17:09

ELEMENTLERİN KULLANIM ALANLARI

1. Hidrojen (H):
* Katı ve sıvı yağların doyurulma işleminde (hidrojenasyon)
* Amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin eldesinde
* Kaynak yapımında
* Hidrojen balonlarını şişirmede ve petrolün işlenmesinde
* Roketlerde yakıt olarak kullanılır.

2. Helyum (He):
* Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede
* Kaynakçılıkta
* Titanyum ve zirkonyum eldesinde
* Derin dalış tüplerinde de kullanılır.
* Sıvı helyum manyetik rezonans görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE'de de kullanılır.
(Tüm elementler arasında en düşük erime ve kaynama sıcaklığına sahip olan elementtir. )

3. Lityum (Li):
* Seramik ve cam yapımında
* Pil üretiminde
* A vitamini sentezinde
* Nükleer santrallerde soğutucu görevinde
* Roketlerde itici kuvvet sağlamada kullanılır.
* Bazı lityum bileşikleri beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde bulunur.
(Su ya da asit gibi çözücülerle karşılaştığında yüksek bir patlama ya da parlama özelliğine sahiptir.Sinir sistemi için zehirli etki gösterir.)

4. Berilyum (Be):
* Isı emebilme özelliği nedeniyle hava ve uzay taşıtlarında
* İletişim uydularında
* Nükleer santrallerde ve füze yapımında
* Saat zembereklerinin yapımında
* Bilgisayar parçaları yapımında
* İnşaat sektöründe
(Zümrüt ve akuamarin berilyumun değerli kristal formlarıdır. Berilyum ve tozları zehirlidir özellikle akciğerlerde kansere yol açabilir.)

5. Bor (B):
* Fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde kullanılır.
* Tenis raketlerinin yapımında
* Nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya dayanıklı cam ürünlerinin yapımında
* Yalıtım amaçlı cam elyafının yapımında
* Tekstil alanında (Borik asit olarak)
* Artrit (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılır.
* Göz dezenfektanlarının bileşiminde de bor bulunur.

6. Karbon (C):
* Sıvı yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında)
* Demir ve alaşımlarının işlenmesinde
* Çelik yapımında
* Nükleer tepkimelerin kontrolünde
* Lastiklerin renklendirilmesinde
* Plastik sanayinde
* Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formu karbon elementinin iki önemli allotropudur.
* Karbon-14 izotopu da radyoaktif yaş tayininde kullanılır.
(Tüm organik bileşiklerin yapısında karbon bulunur.)

7. Azot (N):
* Besinlerin ve kimyasalların saklanmasında
* Sıvı azot dondurma işlemlerinde kullanılır.( Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması sıvı azotla gerçekleştirilir. )
(Atmosferin %78'ini oluşturur.)

8. Oksijen (O):
* Çelik üretiminde
* Kaynak yapımında
* Suyun saflaştırılmasında kullanılır.
* Hastanelerde solunum rahatsızlıkları gösteren hastaların tedavisinde kullanılır.
(Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri oksijenin varlığına bağlıdır. Atmosferin %21'i oksijen gazından oluşmaktadır. dPaslanma oksijenle gerçekleşir.)

9. Flor (F):
* Kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında
* Teflon yapımında
* Diş macunlarında kullanılır.

10. Neon (Ne):
* Renkli reklam lambalarında
* Paratonerlerde
* Televizyon tüplerinde de neon kullanılır.
* Sıvı neon soğutucu olarak kullanılmaktadır.

11. Sodyum (Na):
* Eczacılık tarım ve fotoğrafçılık alanlarında
* Sokak aydınlatmalarında
* Pillerde
* Cam yapımında
* Sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılır.
* Sıvı sodyum nükleer santrallerde soğutucu görevinde kullanılır.

12. Magnezyum (Mg):
* Fotoğraf makinelerinde
* İşaret fişeklerinde ve yangın bombalarında
* Hafif olması nedeniyle (alaşımlarından) uçak ve füze yapımında
* Döküm demir yapımında ve çeşitli metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde
* Şömine tuğlalarının aydınlatma ampullerinin renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında kullanılır.
( Yeşil bitkilerde bulunan klorofilin yapısında bulunur.)

13. Alüminyum (Al):
* Çeşitli mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin yapımında
* Alaşımları füze ve uçak yapımında
* Teleskop aynaları kaplamalarında ve dekoratif kağıtların yapımında * Elektrik iletim hatlarında kullanılır.

14. Silisyum (Si):
* Kum ve kil formu beton ve tuğla yapımında
* Silikat formu mine emaye ve çanak-çömlek yapımında kullanılır.
* Camın esas bileşenidir.
* Elektronik mikroçiplerin yapımında yarı iletken olarak kullanılır.
( Omurgasızların dış iskeletlerinin yapısında bulunur. Bitkilerin ve insan iskeletinin yapısında da silisyum bulunur. )

15. Fosfor (P):
* Sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde
* Fosforik asit özellikle gübre eldesinde
* Havai fişek kibrit deterjan ve diş macunu yapımında kullanılır.
(Canlılarda hücre özellikle sinir ve kemik dokuları için çok önemlidir.)

16. Kükürt (S):
* Barut ve pillerin yapımında
* Mantar öldürücü kimyasalların ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır.
* Sülfürik asitt çeşitli kağıtların yapımında
* Buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır.
(Yağların vücut sıvılarının ve iskelet için gerekli minerallerin yapısında yer alır.)

17. Klor (Cl):
* İçme sularının dezenfekte edilmesinde
* Kağıt yan ürünlerinin boya maddelerinin tekstil ürünlerinin petrol ürünlerinin çeşitli ilaçlarınantiseptiklerin böcek öldürücülerin çözücülerin plastik ürünlerin eldesinde kullanılır.

18. Argon (Ar):
* Elektrikli aydınlatma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır.
* Kesim ve kaynak işlemlerinde
* Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır.
* Titanyum ve benzeri reaktif elementlerin eldesinde rol oynar.

19. Potasyum (K):
* Cam sabun lens yapımında
* Yanıcı-patlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır.

20. Kalsiyum (Ca):
* Toryum uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır.
* Sıvı yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır. (Canlıların kemik diş kabuk ve benzeri dış iskelet yapılarında yer alır.)

21. Skandiyum (Sc):
* Güçlü ışıklandırmalarda kullanılır.
* Sızıntı tespit edicilerde ve uzay endüstrisinde kullanılır.

22. Titanyum (Ti):
* Dayanıklılığı ve asitlere karşı dirençli oluşu nedeniyle çeşitli alaşımların yapısına katılır.
* Deniz suyuna karşı dayanıklı olduğundan deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde ve tuzlu suya temas eden gemi donanım parçalarının yapımında kullanılır.
* Titanyum tetraklorit bileşiği camların renklendirilmesinde kullanılır.
* Titanyum dioksit de silgi kağıt boya ve benzeri maddelerin yapımında kullanılır.

23. Vanadyum (V):
* Paslanmaz çelik üretiminde
* Süperiletken mıknatısların yapımında kullanılır.

24. Krom (Cr):
* Çeliğin sertleştirilmesinde paslanmaz çelik üretiminde
* Özellikle otomobil parçalarında ve kesici aletlerde korozyon önleyici olarak
* Yüksek erime sıcaklığı nedeniyle tuğla ve kalıp yapımında
(Yakut ve zümrütün rengini veren krom elementidir.)

25. Manganez (Mn):
* Çelik ve pil üretiminde demiryolu makaslarının ve kasaların yapımında
* Seramik sanayiinde kullanılır.
(Ametist taşının rengini veren de manganezdir.)

26. Demir (Fe):
* İnşaatlarda beton kolon kiriş ve yüzeylerin güçlendirilmesinde kullanılır.
* Çelik sanayiinin ana hammaddesidir.
(Bitkilerin ve hayvanların yaşamı için son derece önemli bir elementtir. Hemoglobin pigmentinin yapısında oksijen taşıyıcı olarak görev yapar.)

27. Kobalt (Co):
* Manyetik ve paslanmaz çelik eldesinde
* Jet türbinlerinde ve gaz türbin jeneratörlerinde kullanılan alaşımların üretiminde
* Elektrolizle kaplama işleminde (dayanıklı ve oksitlenmeye karşı dirençli bir metal olduğundan)
* Porselen ve cam sanayilerinde
* Kobalt-60 izotopu kanser tedavisinde kullanılır.
(Canlıların beslenmesinde de önem taşımaktadır.)

28. Nikel (Ni):
* Paslanmaz çelik ve korozyona dirençli alaşımların eldesinde
* Madeni paraların nikel-kadmiyum pillerin ve zırh kaplamalarının yapımında
* Nikel kaplama diğer metalleri koruyucu özelliktedir. Korozyona karşı dayanıklı oluşu nedeniyle elektrolizle kaplama işlemlerinde kullanılır.

29. Bakır (Cu):
* Elektrik-elektronik sanayiinde
* Madeni para ve silah yapımında
* Alaşımları kuyumculukta ve bronz heykelciliğinde kullanılır.

30. Çinko (Zn):
* Demir ve benzeri metallerin korozyona karşı korumak amacıyla galvanizlenmesinde
* Çinko oksit; boya yazıcı mürekkepleri sabun tekstil ürünleri elektronik aletler kauçuk yan ürünleri yer kaplamaları plastik ve kozmetik ürünlerde
* Çinko sülfit floresan özelliğe sahiptir ve floresan lambaların X-ışını ve televizyon ekranlarının yapımında kullanılır.
(Hayvanların beslenmesinde de önemli bir yer tutmaktadır.)

31. Galyum (Ga):
* Cam ve porselenlere ıslak bir görünüm vermekte
* Yarı iletkenlerin ve transistör benzeri aygıtların üretiminde
* Kuartz termometrelerin ve lazer diyotlarının yapımında
* Tümör tespitinde kullanılır.

32. Germanyum (Ge):
* Germanyum ve germanyum oksit kızılötesi ışığa karşı şeffaf olduğundan çeşitli optik aletlerde ve hassas kızılötesi detektörlerde
* Optik özellikleri nedeniyle geniş açılı kamera merceklerinde projektörlerde ve mikroskop merceklerinde
* Bazı germanyum bileşikleri kimyasal tedavi yöntemlerinde kullanılır.

33. Arsenik (As):
* Bronz eldesinde
* Mermi ve güllelerin sertliğinin ve şeklinin sağlanmasında kullanılır.
* Bazı bileşikleri tarım alanında böcek öldürücü ya da zehir olarak kullanılmaktadır.
(Solunduğunda güçlü bir kanser yapıcı olan arsenik bağırsaklar ve karaciğer üzerinde yüksek derecede tahribata neden olur. )

34. Selenyum (Se):
* Fotoiletken özelliği nedeniyle fotokopi makinelerinde
* Cam endüstrisinde özellikle yakut renkli cam ve mine yapımında
* Televizyon kameraları ve ışıkölçerlerin yapımında kullanılır.

35. Brom (Br):
* Su arıtma bileşiklerinin
* Ağartıcıların
* Çeşitli ilaçların
* Alevlenmeyi önleyici kimyasalların
* Fotoğrafçılıkta kullanılan inorganik bromitlerin yapısına katılır.
* Organik bileşikleri iyi birer çözücü olarak değerlidir.

36. Kripton (Kr):
* Flaş lambalarında
* Floresan ampullerde ve morötesi (UV) lazerlerde de kullanılır.
* Kripton-85 izotopu çeşitli katıların bünyesine yerleştirilerek kimyasal analizlerde kullanılır

37. Rubidyum (Rb):
* Çok kolay iyonlaşması nedeniyle uzay araçlarındaki "iyon motorlarında"
* Vakum tüplerinin ve fotosellerin de yapısına katılan önemli bir bileşendir.
* Özel camların yapımında ve kalp araştırmalarında da kullanılır.

38. Stronsiyum (Sr):
* Renkli televizyonlar için görüntü tüplerinin ve demir esaslı mıknatısların yapımında
* Çinkonun saflaştırılmasında
* İşaret fişeklerinde ve havai fişeklerde kırmızı rengin elde edilmesinde kullanılır.

39. İtriyum (Y):
* Krom molibden zirkonyum ve titanyum gibi elementlerde tane boyutunun küçültülmesinde
* Alüminyum ve magnezyum alaşımlarının dayanıklılıklarının artırılmasında
* Vanadyum ve benzeri metallerde oksidasyonun önlenmesinde
* Cam ve seramik yapımında
* Ateşe dayanıklı tuğla yapımında
* Kamera merceklerinde ve lazer sistemlerinde kullanılır.

40. Zirkonyum (Zr):
* Çelik eldesinde
* Vakum tiplerinde
* Cerrahi uygulamalarda
* Flaş ampullerinde
* Patlayıcılarda ve yapay ipek eldesinde
* Vurmalı çalgıların ve fırın tuğlalarının yapımında kullanılır.

41. Niyobyum (Nb):
* Güçlü paslanmaz çeliklerin yapımında
* Termal nötronlara karşı düşük yutma kesiti nedeniyle nükleer teknolojide de kullanım alanı vardır.
* Kuyumculuk alanında
* Nükleer reaktörlerde kullanılan paslanmaz çelik alaşımlarının jet ve füzelerin kesici aletlerin ve boru hatlarının yapımında kullanılır.

42. Molibden (Mo):
* Nükleer enerji uygulamalarında
* Elektrikli ısıtıcıların ince tellerinde
* Füze ve hava taşıtlarının parçalarının yapımında
* Petrolün ayrıştırılması işlemlerinde önemli bir katalizördür.

43. Teknesyum (= Teknetyum) (Tc):
* Tıp ve eczacılık araştırmalarında radyasyon kaynağı olarak kullanılır.

44. Rutenyum (Ru):
* Elementlerinin sertleştirilmesinde
* Göz tedavilerinde
* Dolma kalemlerin uçlarında ve elektrik kontaklarının yapımında kullanılır.

45. Rodyum (Rh):
* Platin ve paladyum içerikli alaşımlarda sertlik sağlayıcı olarak
* Bu alaşımlar ocak sarımları elyaf ve elektrotlar gibi çeşitli
* Rodyum kuyumculuk ve dekorasyon alanlarında telefon röleleri far reflektörleri ve dolma kalem uçlarında da kullanılır.

46. Paladyum (Pd):
* Alaşımları kuyumculuk alanında
* Diş hekimliğinde
* Kol saati yapımında
* Seramiklere metal katılması işlemlerinde
* Elektrik rölelerinde ve ameliyat aletlerinin yapımında kullanılır.

47. Gümüş (Ag):
* Kuyumculuk ve gümüş işçiliğinde
* Fotoğrafçılıkta
* Dişçilikte kullanılan alaşımların yapısında
* Lehim alaşımlarında
* Elektrik bağlantılarında yüksek kapasiteli gümüş-çinko ve gümüş-kadmiyum pillerinde
* Cam ya da metallerin üzeri gümüş boyayla kaplanarak ayna üretilir.
* Gümüş iyodit bulutlara yağmur yağdırmak amacıyla kullanılır.
* Dünyada birçok ülke madeni paraların yapımında da gümüş kullanmaktadır.

48. Kadmiyum (Cd):
* Nikel-kadmiyum pilleri lehim yapımında
* Bazı bileşikleri siyah-beyaz ve renkli televizyon tüplerinde
* Bazı bileşikleriyse PVC maddeye dayanıklılık kazandırır.
(Kadmiyum ve bileşiklerinin çözeltileri zehirlidir.)

49. İndiyum (In):
* Metallerin ve camın üzeri indiyumla kaplandığında gümüşle yapılanlardan daha dayanıklı olan aynalar elde edilir.
* Nükleer santrallerde tepkime zicirlerinin düzenleyicisi olarak
* Güneş gözelerinin yapımında
* Kan ve akciğer araştırmalarında kullanılır.

50. Kalay (Sn):
* Lehim bronz kalay ve kurşun alaşımlarında
* Bazı diş macunlarının içeriğinde
* Süperiletken mıknatısların yapımında da kullanılır.

51. Antimon (Sb):
* Demir alaşımlarını sertleştirmekte
* Lehim maskara kızılötesi dedektörleri diyotlar kablo kaplamaları kurşun piller plastik ve çeşitli kimyasalların yapımında
* Seramik emaye ve cam boyamasında da kullanılır.

52. Tellür (Te):
* Seramik sanayinde
* Metal ürünlerin üretiminde
* Cam ürünlerin boyanmasında
* Bateri zillerinde
* Pil kaplama koruyucularında
* Elektrik dirençlerinde ve termoelektrik aletlerde kullanılır.

53. İyot (I):
* İyot bileşikleri organik kimya ve eczacılık alanlarında
* Potasyum iyodit fotoğrafçılık alanında kullanılır.
* Saf iyot çözeltisi de nişasta için verdiği karakteristik koyu mavi renkle bir indikatör (belirleyici) sıvı görevi görür.

54. Ksenon (Xe):
* Elektron tüplerinin bakteri öldürücü lambaların yapımında
* Molekülleri parçacık fiziği alanında
* Xe-133 izotopu önemli bir radyoizotoptur.
(Kendisi zehirli olmamasına karşın bileşikleri çok zehirlidir.)

55. Sezyum (Cs):
* İtici güç sistemlerinde
* Vakum tüplerinde hava kalıntılarını yok etmek için
* Roket motorlarında itici olarak kullanılır.

56. Baryum(Ba):
* Vakum tüplerinde
* Bujilerde
* Havai fişeklerde
* Floresan lambalarda kullanılır.
* Baryum sülfat boyaların içeriğinde X-ışını incelemelerinde ve cam yapımında kullanılır.
* Baryum karbonat fare zehiri olarak kullanılır.

57. Lantan (La):
* Aydınlatmada ve özellikle sinema endüstrisinde stüdyo aydınlatmalarında ve projeksiyonda
* Pahalı kamera merceklerinde lantan kullanılır.

58. Seryum (Ce):
* Seryum bileşikleri cam yapımında
* Seryum oksit de cam parlatıcı olarak kullanılmaktadır.
* Petrol arıtımında katalizör olarak kullanılır.

59. Praseodim (Pr):
* Film stüdyolarında ışıklandırma ve projeksiyon amaçlı olarak
* Praseodim tuzları cam ve emaye renklendirmede kullanılır.
* Kaynakçıların kullandığı koruyucu gözlüklerde cam yapımcılarının koruyucu gözlüklerinde kullanılır.

60. Neodim (Nd):
* Astronomi çalışmalarında
* Parlak mor camların ve kızılötesi ışınları süzen camların yapımında
* Praseodim elementiyle birlikte kaynakçıların ve cam yapımcılarının kullandıkları koruyucu gözlüklerin yapımında kullanılır.
* Neodim tuzları emaye renklendirmede kullanılır.

61. Prometyum (Pm):
* Işıldayan boya ve plastiklerin yapımında
* Güneş gözelerinde uzay sondaları ve uydularda yardımcı güç sağlayan ısı kaynağı olarak kullanılır.

62. Samaryum (Sm):
* Sinema endüstrisinde aydınlatmada
* Optik camlarda ve nükleer santrallerde nötron soğurucu olarak kullanılır.

63. Evropyum (Eu):
* İtriyumla oluşturduğu alaşım renkli televizyonlarda kırmızı renk eldesinde
* Evropyum katılmış plastikler lazerlerde kullanılır.

64. Gadolinyum (Gd):
* Gadolinyum-itriyum birleşiminden oluşan lal taşları mikrodalga uygulamalarında
* Gadolinyum bileşikleri televizyonlarda renk maddesi olarak kullanılır.

65. Terbiyum (Tb):
* Terbiyum oksit renkli televizyon tüplerinde
* Alaşımlarda lazerlerde ve elektronik aletlerin üretiminde de kullanılır.

66. Disprosiyum (Dy):
* Disprosiyum-nikel karışımı nükleer santrallerde soğutucu çubuk olarak
* Vanadyum ve toprak elementleriyle birlikte lazer yapımında kullanılır.

67. Holmiyum (Ho):
* Nötron soğurma özelliği nedeniyle nükleer santrallerde kontrol çubuklarının yapısına katılır.

68. Erbiyum (Er):
* Vanadyum elementine eklendiğinde sertliğini ve işlenebilirliğini artırır.
* Erbiyum oksit cam porselen emaye sırlarında renklendirici olarak kullanılır.

69. Tulyum (Tm):
* Doğal tulyum seramik manyetik maddeler olan ferritlerde ve mikrodalga ekipmanında kullanılır.



Saat: 09:50

©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık