MsXLabs

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)
-   Biyoloji (https://www.msxlabs.org/forum/biyoloji/)
-   -   Partenogenez (https://www.msxlabs.org/forum/biyoloji/417508-partenogenez.html)

Mira 13 Temmuz 2012 22:44

Partenogenez
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

Döllenmemiş yumurtalarla üreme. Partenogenez, diğer eşeysiz üreme yollarından (tomurcuklanma, bölünme vb.) farklı olarak, bir dişi gametin bir erkek gamet tarafından döllenmeksizin, kendi kendine yeni bir birey meydana getirmesidir. Bu durum böceklerde çok görülür. Ayrıca doğal olarak rastlandığı gibi deneysel olarak da sağlanabilir. Genellikle sürekli bir üreme biçimi olmayıp periyodik olarak görülür. Örneğin asmabiti ve arılarda mevsimlik partenogenez vardır. Yazın böyle ürer, kışa dayanması gereken yumurtalarınıysa döllenmeyle meydana getirirler. Denizyıldızları, ipekböcekleri, kurbağalar, filokseralar, partenogenez yoluyla üreyebilirler. Bu tür üremede meydana gelen bireyler çoğu zaman yalnız erkek ya da yalnız dişi olur. Bitkilerde de döllenmemiş bir dişi gametin gelişip yeni bir birey meydana getirmesine partenogenez denir.


KAPTAN 17 Temmuz 2012 00:24

Partenogenez
MsXLabs.org & Vikipedi, özgür ansiklopedi
Partenogenez döllenmesiz üreme. Gerek hayvanlarda, gerek bitkilerde döllenmemiş bir dişi gametin gelişip yeni bir birey meydana getirmesine denir. Bu açıdan partenogenez ile daldırma, çelik ya da tomurcukla üreme gibi doğrudan doğruya üremeleri birbirine karıştırmamak gerekir. Çünkü bu çeşit üremelerde döllenme yoktur, ancak başlangıç hücresi diğer somatik sağlayan hücreler cinsel üreme hücreleri(dişi ve erkek gamet) değildir.
Partenogenezin de birçok çeşidi vardır. En katkısız partenogenez, erkeği olmayan türlerde (daphnia) ya da çok az erkeği bulunan türlerde (phasma) görülen partenogenezdir. Partenogenezin en çok görülen biçimlerinden biri mevsimlik olanıdır. Asma biti başta olmak üzere birtakım bitkileri yazın çiftleşmezler, dişiler doğrudan doğruya yumurtla ve bunlardan yeni yavrular oluşur, ama kışa dayanıklı yumurtalar yumurtlamak için sonbaharda çiftleşirler. Arılarda (bal arısı) anaarı ilk çiftleşme uçuşunda edinip sperma kesesinde biriktirdiği erkek gametlerle kendi yumurtalarını döllendirerek peteklere bırakır ve yıllarca (en çok beş yıl) bunlardan dişi olan işçi arılar doğar. Arada bir döllemediği yumurtalardan erkek arılar oluşur. Sperma kesesinde hiç sperma kalmadığı zaman yurtladıklarındansa hep erkek arılar doğar. O zaman arıcılar bu yaşlı anaarıları yakalayıp kovandan atarlar. Deneysel olarak da laboratuvarlarda pek çok partenogenez halleri yaratılmıştır (Leob Delage, Bataillon vb.). Bunlarda görülen ilginç ve ortak yan, herhangi bir şekilde uyarılan (iğne ile çizme, bir noktasını delme vb.) her yumurtanın harekete geçerek çoğalmaya başlamasıdır.

Partenogenez olayı insanlarda da olabilir mi?

Erik Çiçeği üzerinde bir Bal Arısı
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Plumpollen0060.jpg/220px-Plumpollen0060.jpg
Partenogenez, eşeyli üreme tipleri altında sınıflanmasına karşın, aslında gerçek bir eşeyli üreme karakteri taşımıyor (Eşeyli üreme altında sınıflanmasının nedeni, mayoz bölünmeyle oluşan bir eşey hücresinin bu süreçte yer alması). Yumurta hücresi döllenme olmaksızın gelişiyor ve bu nedenle de haploid (n sayıda kromozom taşıyan) bir birey meydana geliyor. İnsanda tek bir kromozomun bile haploid olarak kalıtlanması, fizyolojik ve patolojik bazı sendromların hatta bazen de lethal (öldürücü) özelliklerin ortaya çıkmasına neden olduğu için, partenogenetik bir üreme bizler için söz konusu değil. Bu konuda bazı çalışmalar yapılmış olmasına karşın, henüz başarılı bir sonuç alınamadı.
Tavşanlarda partenogenez ise, 1936 yılında Gregory Pincus adlı araştırmacı tarafından çalışıldı. Isı değişikliği ve kimyasal ajanlarla uyarılan tavşan yumurta hücreleriyle yapılan bu çalışma, henüz memeliler konusundaki tek örnek.


büşra_sarah 17 Temmuz 2012 13:14

Partenogenez

Eklem Bacaklılardan arılarda,su pirelerinde, karıncalarda yaprak bitkilerinde ve bazı kelebeklerde görülen üreme şeklidir. Partenogenez döllenmiş yumurta hücresinden yeni bireyin meydana gelmesidir. İKİ çeşit partenogenez vardır. Haploid(isteğe bağlı ) ve diploid (zorunlu) vardır.

1. Haploid (İsteğe Bağlı) Partenogenez: En çok bilinen partenogenez biçimidir. Yukarıda anlatılan bal arılarının üremesi buna en iyi örnektir. Haploid yumurtalardan (döllenme olmadan) erkek bireylerin gelişmesi şeklindedir. Döllenenlerden ise dişiler gelişir.


2. Diploid (Zorunlu) Partenogenez: Bazı türlerde partenogenezle sadece diploid dişiler meydana gelir. Çünkü burada döllenme olmadan gelişen yumurtalar mitozla oluşturulmuşlardır. Erkekler normal yumurtanın döllenmesiyle oluşan diploid fertlerdir. Kromozom sayısı değişmediği için buna "diploid partenogenez (zorunlu partenogenez)" denir. Su pirelerinde (Daphnia) görülür. Kışa dayanıklı bireyler oluşturulur.


Bazı hayvanların yumurtaları insanlar tarafından kimyasal ve mekanik uyarıcılarla uyarılarak gelişme başlatılabilir. Buna "deneysel partenogenez" denir.


Bazı omurgasızların hayat devrinde hem eşeyli, hem de eşeysiz üreme beraber görülür. Eşeysiz üreyen bir döl, eşeyli üreyen bir döle değişerek hayat devri tamamlanır. Buna metagenez (döl almaşı) denir.


Obelia kolonisinde ve Deniz analarında metagenez görülür. Bu hayvanlarda gametler suda döllenerek zigotu oluşturur. Zigot gelişerek planula larvasını meydana getirir. Planula yüzerek bir yere tutunur. Burada büyüyerek hidra’ya benzeyen bir birey haline gelir. Bu birey enine bölünmelerle eşeysiz olarak ürer ve genç deniz analarını oluşturur. Bunlardan da ergin bireler gelişir. Oluşan ergin dişi ve erkekler gametleri oluşturarak eşeyli üremeyi sağlarlar.

Böcek türlerinin büyük çoğunluğu gelişmeleri esnasında başkalaşım (metamorfoz) geçirirler.
Çevremizde gördüğümüz tırtılların (kurtçukların) çoğu bir böcek türünün larvası olup, farklı bir hayvan türü değildir. Larva halinde bir müddet beslenen canlı, koza halinde katılaşır. Bir süre sonra ise kozadan ergin birey çıkar.



Furkan kılıçlı 3 Ekim 2014 16:14

Partenogenezin
 
Partenogenezin Görüldüğü Canlılar

Arılar, çalı çekirgeleri, karıncalar gibi eklem bacaklılarda görülen partenogenetik üremede yumurta bazen döllenme olmaksızın gelişerek yeni bir birey meydana getirir. Oluşan birey erkektir ve haploid sayıda kromozom taşır. Normal üreme süreçlerinde dişiler mayozla yumurtayı oluştururken erkekler mitoz benzeri bir bölünme ile sperm oluşturur. Döllenme sonucu oluşan bireyler ise hep dişidir. Arılarda oluşan dişiler bal özü ile beslenirse kraliçe, çiçek tozu (polen) ile beslenirse işçi arı olur.



Saat: 12:17

©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık